Tuy nhiên, hơn 15 năm thực hiện Luật Thuế TNCN, những bất cập, hạn chế đã dần bộc lộ. Quá nhiều phản ánh trên về những điểm bất hợp lý của thuế TNCN và mong mỏi luật sớm được sửa đổi để cuộc sống của những người làm công ăn lương dễ thở hơn.
Hiện nay, các bậc thuế dựa trên tiền công, tiền lương của người làm công ăn lương quá sát nhau. Nhiều trường hợp được tăng lương một chút, nhưng niềm vui người lao động cũng không tròn vì mức tính thuế đã bị “nhảy bậc” cao hơn. Để trang trải thêm cho cuộc sống, nhiều người phải đi làm thêm nhiều công việc khác nhau. Oái oăm nữa là những người “được” đóng thuế TNCN sẽ không được hưởng các chính sách ưu đãi khác, không được mua nhà ở xã hội là một ví dụ. Đó là chưa tính đến yếu tố lạm phát, giá cả các mặt hàng thiết yếu, chi phí giáo dục… tăng cao, trong khi lương tăng ít, chậm.
Điều đáng nói, thu thuế một số đối tượng nộp thuế TNCN khá dễ trong khi ngành thuế lại loay hoay vì thất thu thuế từ một số thành phần khác. Cứ lâu lâu lại nghe ngành thuế công bố những công ty nợ thuế hàng chục, hàng trăm tỷ đồng, thậm chí cả ngàn tỷ đồng. Để con số nợ thuế phình lên khổng lồ như vậy, ngành thuế sẽ thu số tiền đó bằng cách nào?
Thời gian qua có những thông tin ngành thuế truy thu cá nhân hàng chục, thậm chí hàng trăm tỷ đồng thuế thu nhập từ việc viết phần mềm, hay kiếm tiền qua mạng xã hội. Lại có trường hợp mua bán bất động sản giá cao nhưng khai thuế giá thấp, để tránh nộp thuế TNCN. Rõ ràng, việc quản lý thuế thiếu chặt chẽ, chưa bao quát được nhiều lĩnh vực gây thất thu cho ngân sách, bất bình đẳng đối với người nộp thuế.
Cho nên, song hành với việc rà soát, quản lý chặt chẽ các khoản thu thuế TNCN, những bất cập của luật này nên được sửa đổi càng sớm càng tốt. Hơn chục năm chịu đựng những bất cập để hoàn thành nghĩa vụ thuế, đã là quá dài. Nếu theo đúng lộ trình vừa công bố, phải đến tháng 5-2026, Luật Thuế TNCN sửa đổi mới được thông qua. Sự chậm trễ này là vô cảm trước khó khăn của đời sống người dân vừa thể hiện trách nhiệm chưa tròn của các cơ quan liên quan.
