Đây là vụ tấn công nguy hiểm nhất ở Iran kể từ sau cuộc Cách mạng Hồi giáo năm 1979. IS theo đạo Hồi dòng Sunni, coi Hồi giáo dòng Shiite (chiếm đa số ở Iran) là “dị giáo”, trước đây đã nhắm mục tiêu vào các đền thờ và địa điểm tôn giáo ở Iran. Các lực lượng thân Iran cũng đã chiến đấu chống IS ở Syria và Iraq.
Với tuyên bố trên, theo các chuyên gia chống khủng bố, IS đang trỗi dậy với khả năng gây căng thẳng ở Trung Đông, Trung Á và châu Âu sau nhiều năm thất bại ở các thành trì trước đây của họ là Syria và Iraq. Đáng chú ý, Washington cho rằng vụ đánh bom kép ở Iran mang màu sắc của chi nhánh IS tại Afghanistan (IS-K) - vốn nhiều lần tấn công người thiểu số Shiite ở Afghanistan.
Ở Pakistan, IS-K tổ chức nhiều vụ đánh bom trong năm 2023, gồm vụ đánh bom nhắm vào một cuộc biểu tình vào tháng 7-2023 khiến hàng chục người thiệt mạng. IS-K cũng đã thực hiện các cuộc tấn công tên lửa qua biên giới Afghanistan vào Uzbekistan và Tajikistan trong năm 2023.
Theo ông Abdul Sayed, nhà nghiên cứu độc lập về chủ nghĩa thánh chiến ở khu vực Afghanistan - Pakistan, IS-K có mục đích sử dụng các cuộc đánh bom kép ở Iran để phá hoại mối quan hệ giữa Tehran với các nước láng giềng, tạo thêm căng thẳng ở Trung Đông. Theo Wall Street Journal, người phát ngôn Hội đồng An ninh quốc gia Nhà Trắng John Kirby nhận định: “IS-K vẫn là một mối đe dọa khủng bố thực sự”.
Liên hợp quốc ước tính vào giữa năm 2023, nhóm này còn lại từ 5.000 đến 7.000 chiến binh ở Iraq và Syria. Các chuyên gia cho biết giới lãnh đạo trung ương của IS đặt ra các mục tiêu lớn hơn.
Theo ông Hans-Jakob Schindler, Giám đốc cấp cao của Dự án chống chủ nghĩa cực đoan, tổ chức tư vấn xuyên Đại Tây Dương, IS hiện kiểm soát lãnh thổ ở Tây Phi gần như bằng với thời kỳ đỉnh cao ở Syria và Iraq. Ông Schindler dự báo: “Trọng tâm bây giờ là châu Phi. Sớm hay muộn gì, sẽ có một sự lan tỏa thực sự khủng khiếp các vụ khủng bố của IS”.
