Từng được xem là một hiện tượng tại Nhật 30 năm trước, chương trình thực tế lâu đời của Nhật Bản Old Enough (tạm dịch: Con đã lớn khôn) nói về những đứa trẻ từ 2-4 tuổi đã tự mình làm những công việc vặt như đi mua sắm ở tiệm tạp hóa, siêu thị… theo yêu cầu của cha mẹ.
Trong những ngày gần đây, series Old Enough với phiên bản “đóng gói lại” đang được chiếu trên nền tảng streaming Netflix bỗng nhận được rất nhiều sự chú ý và những ý kiến trái chiều từ khán giả quốc tế. Những cuộc phiêu lưu thú vị, có phần táo bạo của trẻ nhỏ gây nhiều cảm xúc trái chiều. Trong khi một số bộ phận người xem cảm thấy thích thú, thì cũng không ít người tỏ ra lo lắng, hay thậm chí là khó chịu với cách dựng của chương trình này.
Không thể phủ nhận Old Enough đã trở thành cú sốc văn hóa với phần lớn khán giả nước ngoài. Mặc cho những lo lắng của khán giả, ông Junji Ouchi, Giám đốc điều hành chương trình Old Enough, cho biết, mục đích ban đầu của chương trình là lưu giữ “truyền thống chạy vặt” trước khi nó biến mất. Đời sống gia đình ở Nhật Bản đã thay đổi đáng kể trong hơn 30 năm qua. Thực tế trẻ em xứ hoa anh đào vẫn thường phụ cha mẹ làm việc nhà, vì đây là nét văn hóa đặc trưng của người Nhật, và Old Enough muốn ghi lại nét đặc trưng này, biến chương trình truyền hình thực tế thành một loạt phim tài liệu về quá trình tự lập của những em bé Nhật Bản.
Mặc dù gây nhiều tranh luận về việc dạy trẻ tự lập khi còn quá nhỏ, nhưng serie Old Enough đang chiếu trên Netflix đã chứng minh được truyền hình Nhật Bản thực sự đạt được bước tiến trong thời đại của truyền thông xã hội để được khán giả quốc tế đón nhận.
Netflix đã “gói ghém” lại Old Enough bằng cách loại bỏ giữa các phân đoạn trò đùa từ các nhân vật làm truyền hình, chỉ tập trung vào trẻ em, mạnh dạn cắt giảm thời lượng chiếu từ 3 giờ điển hình xuống còn các clip dài 10-15 phút, phù hợp cho những khán giả bận rộn không có nhiều thời gian. Theo Japan Times, Old Enough đã tạo ra rất nhiều cuộc thảo luận trực tuyến và thúc giục người khác xem chương trình. Càng nhiều tranh luận, càng nhiều người tò mò xem, vì xét cho cùng, chỉ có 10 phút, tại sao không?
Tuy nhiên, thành công mới của Old Enough đã thực sự chứng minh rằng, các phim truyền hình (thực tế) Nhật Bản từng hấp dẫn như thế nào. Những yếu tố thư giãn, dễ chịu như bản nhạc gây cười và người kể chuyện hóm hỉnh, cùng với thời lượng ngắn tạo không khí trải nghiệm ấm cúng… Old Enough đã tìm thấy vị trí thích hợp trong thời đại kỹ thuật số hiện nay.
Trước Old Enough, Netflix cũng đã làm gọn lại và khiến bộ phim truyền hình thực tế được yêu thích khác của Nhật Bản là Terrace House được Thế hệ Z đón nhận nồng nhiệt. Ít lạnh lùng hơn nhưng cũng không kém phần thân thiện là phim tài liệu Documental phát trên Amazon Prime. Cuộc trò chuyện trực tiếp với tác giả Hitoshi Matsumoto trong chương trình này đã truyền cảm hứng cho các chương trình có format tương tự ở Australia, Canada và Ấn Độ.
Mới đây, Amazon cũng đã công bố kế hoạch mang trở lại gameshow Takeshi’s Castle từng làm mưa, làm gió truyền hình Nhật Bản và Việt Nam những năm 1980 và sau đó đã càn quét qua rất nhiều quốc gia như Thái Lan, Ấn Độ, Hà Lan, Tây Ban Nha, Trung Quốc, Mỹ, Anh, Italy, Arab…
Đã đến lúc, các nền tảng giải trí xét lại rằng phiên bản gốc của chương trình truyền hình thực tế của Nhật cũng đem lại một trải nghiệm đặc biệt thú vị, hài hước và đang thổi một làn gió mới. Vấn đề là các chương trình này phải chấp nhận được gói gọn lại như thế nào để phù hợp với xu thế hiện đại mà thôi.
