Việc phát triển đô thị thông minh ở Việt Nam hiện nay chủ yếu cung cấp các dịch vụ, tiện ích thông minh; chưa chú trọng đến công tác quy hoạch và quản lý đô thị thông minh để giải quyết các vấn đề căn cơ, các bài toán của đô thị, như: giao thông, năng lượng, môi trường,…
Chiều 1-12, tại Hà Nội, Hiệp hội Phần mềm và dịch vụ CNTT Việt Nam (VINASA) tổ chức Hội nghị Thành phố thông minh Việt Nam 2022 - Vietnam Smart City Summit 2022.
Tham dự hội nghị có lãnh đạo Bộ TT-TT, lãnh đạo UBND thành phố Đà Nẵng, tỉnh Thừa Thiên - Huế, Hà Nam, Quảng Ngãi, thành phố Đồng Xoài (Bình Phước), thành phố Đà Lạt (Lâm Đồng); cùng 500 đại biểu là các lãnh đạo sở ngành từ 27 tỉnh thành phố trên cả nước, các cơ quan ngoại giao và đại biểu quốc tế đến từ 12 quốc gia và nền kinh tế trong khu vực và trên thế giới; các chuyên gia, doanh nghiệp, tổ chức CNTT và ứng dụng CNTT.
Quang cảnh hội nghị. Ảnh T.B. Với chủ đề “Hạ tầng pháp lý - Thúc đẩy phát triển đô thị thông minh”, hội nghị sẽ cập nhật, chia sẻ thông tin, kinh nghiệm cũng như thảo luận; tập trung vào chủ đề “Hạ tầng thông minh” với các phiên chuyên đề về “Hạ tầng pháp lý, Hạ tầng công nghệ” và các giải pháp công nghệ xây dựng các khu đô thị thông minh nhằm chia sẻ về tầm nhìn, chiến lược, kinh nghiệm xây dựng đô thị thông minh, những quan điểm và mô hình đô thị thông minh, cùng giải pháp phát triển, quy hoạch và quản lý dựa trên điều kiện thực tế của các thành phố và nền tảng công nghệ mới: IoT, dữ liệu lớn, trí tuệ nhân tạo, thực tại ảo… Từ đó giúp quản lý hiệu quả hoạt động của thành phố và đem lại các tiện ích thiết thực, an sinh xã hội cho người dân, thúc đẩy quá trình chuyển đổi số của các tổ chức, doanh nghiệp.
Thứ trưởng Bộ TT-TT Nguyễn Huy Dũng phát biểu tại hội nghị. Ảnh T.B.
Phát biểu hội nghị, Thứ trưởng Bộ TT-TT Nguyễn Huy Dũng cho biết: Hội nghị lần này diễn ra trong bối cảnh hết sức đặc biệt khi Chính phủ mới ban hành Nghị quyết số 148 (ngày 11-11-2022) ban hành Chương trình hành động thực hiện Nghị quyết 06 của Bộ Chính trị về Quy hoạch, xây dựng, quản lý và phát triển bền vững đô thị Việt Nam đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045.
Tại Nghị quyết 06 mới ban hành, Bộ Chính trị một lần nữa khẳng định quyết tâm phát triển đô thị thông minh bền vững Việt Nam, trong đó nhấn mạnh đến việc tái cấu trúc hạ tầng CNTT, hình thành một số nền tảng số dùng chung cho các đô thị, vùng đô thị; đẩy nhanh chuyển đổi số trong hoạt động quản lý đô thị, xây dựng chính quyền điện tử hướng tới chính quyền số ở đô thị gắn kết chặt chẽ với phát triển đô thị thông minh.
Theo Thứ trưởng Nguyễn Huy Dũng, về bản chất, phát triển đô thộ thông minh cũng chính là thực hiện chuyển đổi số trong phạm vi, quy mô đô thị và lấy người dân làm trung tâm. Đây là một quá trình liên tục, lâu dài và là vấn đề lớn cần tổ chức nguồn lực để triển khai, và đặc biệt là cần làm và có tư duy phát triển đô thị thông minh ngay từ khi lập quy hoạch, làm từ đầu khi quy hoạch phát triển đô thị. Trong đó, các cơ quan trung ương tập trung vào ban hành chính sách, tiêu chuẩn kết nối, tiêu chuẩn dữ liệu, việc tổ chức triển khai hiệu quả là trách nhiệm của các địa phương.
Hiện nay, các địa phương hiện nay vẫn đang chủ yếu tập trung vào việc phát triển và cung cấp các dịch vụ, tiện ích đô thị thông minh, chủ yếu gắn với các dịch vụ của chính quyền điện tử, chính quyền số; chưa chú trọng đến công tác quy hoạch và quản lý đô thị thông minh để giải quyết các vấn đề căn cơ các bài toán của đô thị như giao thông, năng lượng, môi trường,…
“Điều đó dẫn tới có những chỗ hiệu quả mang lại chưa được như mong muốn, chưa thực sự đi vào chiều sâu, chưa đạt được kết quả cuối cùng là nâng cao chất lượng cuộc sống và mức độ hài lòng của người dân trong đô thị”, Thứ trưởng Nguyễn Huy Dũng nhận định.
Viện trưởng Viện KH-CN VINASA Nguyễn Nhật Quang trình bày tham luận tại hội nghị. Ảnh T.B.
Theo bảng xếp hạng Thành phố thông minh 2021 (Smart City Index 2021), top 10 thành phố toàn thế giới có Singapore là thành phố đứng đầu, ngoài ra trong đó có 3 thành phố tới từ Thụy Sĩ với các thành phố Zurich, Lausanne và Gevena. Tốc độ tăng trưởng của thị trường thành phố thông minh toàn cầu là 22,4%, ước tính đạt tổng giá trị 2.800 tỷ USD vào năm 2027. Thị trường thành phố thông minh ở Hoa Kỳ ước tính trị giá 206,5 USD vào năm 2020. Trung Quốc, nền kinh tế lớn thứ hai thế giới, được dự báo sẽ đạt quy mô thị trường dự kiến là 402,5 tỷ USD vào năm 2027. Trong số các thị trường địa lý đáng chú ý khác, Nhật Bản và Canada được dự báo sẽ tăng trưởng lần lượt là 17,5% và 20,5% trong giai đoạn 2020-2027…
Tại Việt Nam, thành phố thông minh giúp tối ưu hóa nguồn lực, phát triển bền vững, bảo vệ môi trường, đảm bảo an ninh, tiện ích cho người dân và phát triển kinh tế, xã hội cũng là mục tiêu của Chính phủ, chính quyền các cấp. Từ tháng 8-2018, Thủ tướng Chính phủ đã phê duyệt Đề án phát triển đô thị thông minh bền vững Việt Nam giai đoạn 2018 - 2025 và định hướng đến năm 2030.
Đến nay, trên cả nước có 54/63 tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương đã và đang triển khai xây dựng đề án đô thị thông minh; 30 tỉnh, thành phố đã phê duyệt đề án/chương trình/kế hoạch phát triển đô thị thông minh; 15 tỉnh, thành phố đã phê duyệt Kiến trúc ICT phát triển đô thị thông minh; 38 tỉnh, thành phố đã triển khai Trung tâm điều hành thông minh (IOC) cấp tỉnh; 21 tỉnh, thành phố đã triển khai IOC cấp đô thị, thành phố thuộc tỉnh; 17/63 tỉnh đã triển khai ứng dụng dịch vụ du lịch thông minh, khoảng trên 10 tỉnh triển khai các ứng dụng về giao thông thông minh, kiểm soát trật tự an toàn đô thị;...
Chủ tịch VINASA Nguyễn Văn Khoa phát biểu tại hội nghị. Ảnh T.B. Ông Nguyễn Văn Khoa, Chủ tịch VINASA cho biết, Việt Nam có nhiều cơ hội để phát triển thành phố thông minh, nhưng cũng không ít thách thức. Trong những năm vừa qua, các doanh nghiệp công nghệ và lãnh đạo các đô thị đã rất nỗ lực phát triển các đô thị thông minh. Tuy nhiên, khó khăn lớn nhất là hành lang pháp lý rõ ràng, thuận lợi cho hợp tác công tư đặc biệt các thủ tục liên quan đến đầu tư, đấu thầu và thuê dịch vụ CNTT. Thêm vào đó, hiện các đô thị chưa chú trọng quy hoạch thông minh, thông minh hóa các hạ tầng cơ bản, thiết yếu.
Vì vậy, theo ông Nguyễn Văn Khoa, Vietnam Smart City Summit 2022 mong muốn cùng các nhà quản lý, chuyên gia bàn thảo, kiến nghị những phương giải quyết cụ thể, tạo nền tảng cho đô thị thông minh ở Việt Nam thực sự phát triển toàn diện, đem lại những lợi ích thiết thực phục vụ người dân, cộng đồng doanh nghiệp và chính quyền các cấp.
TRẦN BÌNH