Chống chọi với ô nhiễm
8 giờ, các xe thu gom rác từ các nơi đổ dồn về điểm tập kết rác trên đường song hành Kha Vạn Cân (khu phố 7, phường Hiệp Bình Chánh, quận Thủ Đức). Các xe gom rác cao ngất nghểu đậu dọc đường song hành này chờ đến lượt cho rác lên xe lớn.
Con đường trước bô rác được trưng dụng làm bãi tập kết rác. Trời càng nắng gắt, mùi xú uế từ xe gom rác càng bốc lên nồng nặc. Những người qua đường đều cố bịt mũi chạy nhanh để tránh mùi hôi.
Các hàng quán, cửa hàng hai bên đường phải đóng cửa, nghỉ bán. Hàng trăm hộ dân sống xung quanh điểm tập kết rác này phải cố chống chọi với ô nhiễm.
Nhiều dãy nhà trọ đóng kín cửa, không một bóng người. Người dân ở đây cho biết, vào kỳ nghỉ hè, để tránh ô nhiễm, nhiều gia đình phải gửi các con nhỏ về nội ngoại ở quê. Người lớn đóng cửa đi làm, đợi đêm xuống mùi hôi giảm bớt mới về phòng nghỉ. Ở xung quanh bô rác, áo quần mặc trên người cứ đẫm mùi rác.
Bô rác lộ thiên trên đường Tam Bình (phường Tam Phú, quận Thủ Đức) cũng trong tình trạng quá tải. Cả núi rác cao ngất nằm phơi giữa nắng. Con đường đã biến thành điểm thu gom rác.
Các xe gom rác đậu hàng dài dọc đường song hành Kha Vạn Cân, khiến người qua đường đều phải bịt mũi chạy nhanh để tránh mùi hôi
Ông Thái Đoàn, một người dân thường xuyên đi qua đây, than: “Rác dồn về nhiều, đổ tràn ra đường. Nhiều người phải đi vòng sang đường Cây Keo để tránh bô rác. Ngày trước bô rác nằm giữa vườn rau, rác ít, nên người dân gắng chịu đựng. Mấy năm trở lại đây, rác thải nhiều, các khu vườn xung quanh cũng biến thành khu đô thị cao tầng, càng làm cho môi trường ô nhiễm nặng nề hơn. Nhiều hôm gió mạnh, mùi hôi từ bô rác trùm lên các khu chung cư, lan xa hàng trăm mét”.
Ông Nguyễn Viết Tạo, cư dân khu dự án nhà ở thủy lợi (phường Phước Long A, quận 9), kể khổ: “Bô rác nằm ở ngã ba đường, đầu khu dân cư nên hơn 10 năm nay người dân ở đây phải thường xuyên hít mùi rác. 3 năm trở lại đây, nhiều khu chung cư cao tầng xây dựng bao xung quanh, nên mùi hôi từ bô rác cứ quẩn quanh trong khu vực, mỗi lúc càng nồng nặc hơn. Bà con đã nhiều lần kiến nghị di dời bô rác nhưng chưa thấy động tĩnh gì”.
Người dân không thể chịu đựng mãi
Nạn ô nhiễm môi trường từ các điểm thu gom rác đã đến mức báo động. Mùi hôi, vi khuẩn phát tán trở thành nỗi ám ảnh, lo sợ đối với người dân. Những biện pháp như gửi con cái về quê, đóng cửa nhà và hàng quán vào giờ cao điểm chỉ là cách tạm thời.
Khi tốc độ đô thị hóa nhanh, khối lượng rác sinh hoạt phát sinh ngày càng nhiều đã làm tăng mức độ ô nhiễm ngày càng trầm trọng hơn. Trong khi đó, điểm thu gom rác không tăng, tình trạng quá tải trở nên phổ biến và công nghệ thu gom còn lạc hậu, chưa được cải tiến nhiều.
Tại một số bô rác đã được đầu tư xây dựng nhà chứa rác, hệ thống quạt hút mùi hôi (như ở đường song hành, khu dự án nhà ở thủy lợi) đã lạc hậu, không bảo đảm vệ sinh môi trường.
Thực tế, rác và nước thải vẫn chảy tràn ra đường, còn mùi hôi thoát ra ngoài, phả lên khu dân cư xung quanh. Khi các bô rác chưa đáp ứng quy định vệ sinh môi trường thì khi có quá nhiều xe thu gom rác thủ công, thô sơ tập trung về càng làm cho tình trạng ô nhiễm xung quanh bô rác trầm trọng hơn.
Môi trường sống của cư dân quanh các bô rác đang ngày một xấu đi. Đây không chỉ là nỗi lo của người dân, mà chính quyền địa phương cũng hết xức bức xúc.
Trao đổi với chúng tôi, bà Phan Thị Thu Loan, Chủ tịch UBND phường Phước Long A, quận 9, cho biết điểm tập kết rác tại khu dân cư thủy lợi do Công ty Dịch vụ công ích quận trực tiếp quản lý. Phường đã nhiều lần kiến nghị, báo cáo cấp trên yêu cầu công ty xử lý ô nhiễm và sớm di dời. Công ty cũng đã tổ chức thu gom rác nhanh, xịt rửa, nhưng không giải quyết dứt điểm được ô nhiễm phát sinh, khó nhất là mùi hôi.
Theo ông Nguyễn Ngọc Phúc, Chủ tịch UBND phường Tam Phú, quận Thủ Đức, phường đã nhiều lần đề nghị cấp trên, đơn vị liên quan sớm có biện pháp xử lý, xóa điểm đen ô nhiễm này.
Trong khi chờ giải pháp căn cơ, việc mà phường thường xuyên làm là cử nhân viên xuống hiện trường đôn đốc thu gom rác nhanh, dọn sạch bãi để bớt mùi hôi, giảm thiểu ô nhiễm.
Các bô rác đang quá tải. Nếu chính quyền thiếu quan tâm, không có biện pháp đầu tư công nghệ, giải quyết căn cơ thì ô nhiễm môi trường từ các bô rác có nguy cơ ngày càng nặng hơn.