Những ngày qua, nhiều thế hệ lãnh đạo, các bậc lão thành cách mạng cùng với công nhân, người lao động gắn bó lâu năm với Cảng Quy Nhơn ngóng chờ kết luận của Thanh tra Chính phủ để mọi khuất tất được làm sáng tỏ.
Trụ sở Công ty cổ phần Cảng Quy Nhơn Mới đây, tại phiên họp thứ 14 của Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng, chống tham nhũng, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đã chỉ đạo khẩn trương hoàn thành kết luận thanh tra tại một số dự án lớn đang khiến dư luận hết sức quan tâm, trong đó có việc CPH tại Cảng Quy Nhơn…
Trước thông tin trên, một số người dân nguyên là cán bộ lão thành cách mạng tại phường Ghềnh Ráng (TP Quy Nhơn, Bình Định) cho biết, đang ngày đêm mong mỏi Thanh tra Chính phủ sớm có kết luận để làm rõ nhiều điều bất thường trong việc CPH trước đây tại Cảng Quy Nhơn. Nhiều người bức xúc rằng Cảng Quy Nhơn được gầy dựng bởi mồ hôi, công sức, thậm chí xương máu của bao thế hệ người dân Bình Định và cả Quân khu 5; là cảng có tính chất chiến lược về quân sự, kinh tế, liên quan đến quốc phòng, an ninh. Cảng có khối lượng hàng hóa thông quan lớn nhất khu vực kinh tế trọng điểm miền Trung, góp phần thúc đẩy kinh tế - xã hội của miền Trung - Tây Nguyên đi lên. Thế nhưng từ khi được CPH (năm 2013) thì cảng này đã “lọt” vào tay tư nhân với giá quá rẻ, chỉ vài trăm tỷ đồng.
Tại buổi làm việc với Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc (tháng 1-2018), ông Nguyễn Thanh Tùng, Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch HĐND tỉnh Bình Định, tha thiết trình bày nguyện vọng, mong muốn Chính phủ xem xét sớm lấy lại Cảng Quy Nhơn về cho Nhà nước kiểm soát, chi phối. Mới đây nhất, làm việc với đoàn công tác của Trung ương Đảng do Thường trực Ban Bí thư Trần Quốc Vượng dẫn đầu, ông Hồ Quốc Dũng, Chủ tịch UBND tỉnh Bình Định, cũng kiến nghị đến Thường trực Ban Bí thư quan tâm xem xét, chỉ đạo Chính phủ cho cơ chế về thẩm quyền quản lý của địa phương đối với cảng Quy Nhơn theo hướng Nhà nước nắm giữ cổ phần để chi phối…
Trao đổi với PV Báo SGGP, ông Tô Tử Thanh, nguyên Bí thư Tỉnh ủy Bình Định (nhiệm kỳ 1996 - 2001), mong mỏi: “Chắc chắn không lâu nữa Thanh tra Chính phủ sẽ có kết luận chính thức những vụ việc liên quan đến CPH ở Cảng Quy Nhơn. Cá nhân tôi cũng chung một mong muốn là sớm kết thúc và có kết luận rõ ràng, công bố công khai cho mọi người biết”.
Ai bán cảng Quy Nhơn với giá “hời”?
Trong văn bản giải trình mới đây, do ông Nguyễn Hữu Phúc, nguyên Tổng Giám đốc Công ty TNHH MTV Cảng Quy Nhơn (sau khi CPH được đổi tên thành Công ty CP Cảng Quy Nhơn - QNP), Tổ trưởng tổ giúp việc Ban chỉ đạo CPH Cảng Quy Nhơn trước đây ký, cho biết, quá trình định giá doanh nghiệp (DN) trước khi tiến hành CPH Cảng Quy Nhơn được thực hiện công khai, minh bạch đúng quy định trên tinh thần đảm bảo giá trị tài sản của Nhà nước tại DN là phù hợp, cao nhất có thể; qua đó đã xác định được giá trị DN để CPH của Cảng Quy Nhơn là trên 513,8 tỷ đồng.
Văn bản giải trình của ông Phúc nêu: “Đến trước ngày tổ chức đấu giá (ngày 12-9-2013), Tổ giúp việc Ban chỉ đạo CPH Cảng Quy Nhơn không nhận bất cứ thông tin nào từ Vinalines và các cơ quan hữu quan khác cho rằng việc xác định giá trị doanh nghiệp CPH Cảng Quy Nhơn là không phù hợp…”. Qua đó, ông Phúc khẳng định, thời điểm đó, Tổ giúp việc Ban chỉ đạo CPH Cảng Quy Nhơn đã làm đúng quy định về tuần tự xét chọn nhà đầu tư chiến lược.
Quá trình CPH Cảng Quy Nhơn diễn ra nhanh qua các giai đoạn: Tháng 2-2013, theo đề án tái cơ cấu Vinalines (2012-2015), Vinalines đại diện phần vốn của Nhà nước tại QNP phải nắm giữ 75% CP chi phối; tháng 4-2013, UBND tỉnh Bình Định có văn bản xin giảm phần vốn nhà nước nắm giữ xuống còn 49%; tiếp đến, tháng 5-2013, Phó Thủ tướng Vũ Văn Ninh ký văn bản chấp thuận cho Vinalines nắm giữ 49% vốn điều lệ tại QNP; tháng 1-2014, UBND tỉnh Bình Định lại có văn bản đề nghị bán hết CP nhà nước tại Cảng Quy Nhơn; gần 1 tháng sau (tháng 2-2014), UBND Bình Định này tiếp tục ra văn bản kiến nghị Bộ GT-VT sớm có văn bản trình Thủ tướng Chính phủ bán nốt 49% vốn CP Nhà nước cho nhà đầu tư chiến lược; tháng 9-2014, Phó Thủ tướng Vũ Văn Ninh đã ký văn bản bán hết vốn CP của Nhà nước do Vinalines nắm giữ tại Cảng Quy Nhơn. Tháng 7-2015, nguyên Bí thư Tỉnh ủy Bình Định Nguyễn Văn Thiện có văn bản gửi Bộ GT-VT đốc thúc tiến hành nhanh việc CP hóa tại Cảng Quy Nhơn. Tháng 9-2015, 49% vốn CP của Nhà nước thuộc về tay Công ty CP Đầu tư và khoáng sản Hợp Thành, giúp DN này nắm giữ 86,23% tỷ lệ vốn sở hữu Cảng Quy Nhơn (tổng trị giá chỉ 440 tỷ đồng).
Liên quan đến CPH Cảng Quy Nhơn, tháng 5-2017, Ban Bí thư đã thi hành kỷ luật bằng hình thức cảnh cáo đối với nguyên Bí thư Tỉnh ủy Bình Định Nguyễn Văn Thiện, với lý do ông này đã thay mặt Ban Thường vụ Tỉnh ủy ký văn bản đề nghị Bí thư Ban Cán sự Đảng, Bộ trưởng Bộ GT-VT về CPH Cảng Quy Nhơn không thuộc trách nhiệm của tỉnh, không thông qua tập thể Ban Thường vụ Tỉnh ủy theo quy chế làm việc của Tỉnh ủy. Ngoài ra, ông Lê Hữu Lộc, nguyên Chủ tịch UBND tỉnh Bình Định, cũng bị Ủy ban Kiểm tra Trung ương yêu cầu kiểm điểm do gửi văn bản cho Bộ trưởng Bộ GT-VT về việc CPH Cảng Quy Nhơn khi không thuộc trách nhiệm.
