Ngày 30-12, Đoàn đại biểu Quốc hội TPHCM đã có buổi giám sát với Sở Y tế, Sở Tài chính, Sở KH-ĐT, Trung tâm Kiểm soát bệnh tật TPHCM (HCDC) và Thanh tra TPHCM về việc huy động, quản lý và sử dụng các nguồn lực phục vụ công tác phòng, chống dịch Covid-19; việc thực hiện chính sách, pháp luật về y tế cơ sở, y tế dự phòng.
Giá mua sắm là giá rẻ nhất
Báo cáo với Đoàn giám sát, TS-BS Nguyễn Văn Vĩnh Châu, Phó Giám đốc Sở Y tế TPHCM cho biết, từ năm 2020 đến 30-10-2022, tổng nguồn lực huy động cho công tác phòng chống dịch Covid-19 của Sở Y tế là hơn 12.750 tỷ đồng. Trong đó, kinh phí sửa chữa cơ sở vật chất, mua sắm trang thiết bị y tế trên 3.461 tỷ đồng; cấp cho điều trị Covid-19 trên 133 tỷ đồng; cấp để xét nghiệm 1.577 tỷ đồng; kinh phí thực hiện cách ly y tế tập trung 341 tỷ đồng.
Bên cạnh đó, chi chế độ, phụ cấp cho cán bộ tham gia phòng, chống dịch 324 tỷ đồng; công tác truyền thông, công nghệ phòng chống dịch 2.420 tỷ đồng… Ngoài ra, ngành y tế còn quản lý, sử dụng các nguồn lực bằng hiện vật quy đổi tương đương tiền như: trang thiết bị, vật tư y tế, lương thực, thực phẩm, đồ dùng thiết yếu và kinh phí khác 1.871 tỷ đồng.
“Do diễn biến của dịch phức tạp, khó lường nên việc lập dự toán kinh phí cho phòng chống dịch chưa sát thực tế. Việc mua sắm thuốc, vật tư, hóa chất, trang bị y tế trong thời gian dịch bệnh cũng gặp nhiều khó khăn như: lấy báo giá của các nhà cung cấp gặp khó khăn do giãn cách xã hội; có nhiều mặt hàng, dịch vụ chỉ có 1-2 nhà cung cấp trên toàn quốc nên không thể có đủ 3 báo giá theo quy định”, TS-BS Nguyễn Văn Vĩnh Châu thông tin.
Cũng theo TS-BS Nguyễn Văn Vĩnh Châu, có một khoảng thời gian do thực hiện giãn cách xã hội, nên việc đi lại gặp nhiều trở ngại. Việc tìm công ty thẩm định giá cũng rất khó khăn do dịch bệnh phức tạp, phải thực hiện giãn cách xã hội, các đơn vị thực hiện dịch vụ thẩm định giá không phản hồi hoặc từ chối, không nhận thực hiện dịch vụ.
Giá cả biến động rất nhanh nên khi xây dựng xong dự toán chuyển sang quy trình mua sắm thì giá cả đã giảm xuống các báo giá, thẩm định giá không còn phù hợp cho việc thực hiện quy trình mua sắm tiếp theo. Một số chủng loại trang thiết bị phục vụ phòng chống dịch có tính đặc thù, không thông dụng, có những loại thiết bị đơn vị chưa sử dụng bao giờ nên rất khó khăn trong việc xây dựng cấu hình, thông số kỹ thuật do phải tham khảo từ các chuyên gia tuyến trên, hãng sản xuất nên việc tìm hiểu được thông tin về thiết bị của nhiều nhà cung cấp khác nhau là rất khó.
 |
TS-BS Nguyễn Văn Vĩnh Châu, Phó Giám đốc Sở Y tế TPHCM báo cáo tại buổi giám sát |
Còn theo ông Nguyễn Hồng Tâm, Phó Giám đốc Trung tâm Kiểm soát bệnh tật TPHCM (HCDC), việc mua hàng trong thời điểm chống dịch Covid-19 không phải lúc nào cũng có được, nhưng phải đảm bảo 24 giờ phải có để chống dịch.
Đồng quan điểm, bác sĩ Nguyễn Hoài Nam, Phó Giám đốc Sở Y tế TPHCM cho rằng, công tác mua sắm trang thiết bị y tế trong thời gian dịch Covid-19 hầu hết đều theo phương án chỉ định thầu rút gọn, căn cứ trên năng lực của nhà cung cấp. Việc mua sắm này theo đúng quy định và giá vào thời điểm đó là thấp nhất so với tất cả các thời điểm khác.
“Chúng tôi khẳng định giá mua trang thiết bị, vật tư phục vụ cho công tác phòng, chống dịch của Sở Y tế và các cơ sở y tế trực thuộc là rẻ nhất so với thời gian trước dịch, trong dịch và cả sau dịch”, bác sĩ Nam khẳng định và cho rằng, kết luận của Thanh tra Chính phủ mới đây, việc mua sắm trang thiết bị, vật tư y tế chống dịch Covid-19 tại TPHCM có dấu hiệu sai phạm cần xem xét bối cảnh thực tế trong giai đoạn dịch bệnh và trên tinh thần Nghị quyết 30/2021/QH15 của Quốc hội.
Nhiều người chưa nhận được phụ cấp chống dịch
Theo Sở Y tế TPHCM, tính đến tháng 10-2022, Sở Y tế TPHCM đã huy động hơn 43.700 người từ các đơn vị y tế công lập, y tế tư nhân và giảng viên, sinh viên các trường đại học, cao đẳng trên địa bàn TPHCM tham gia chống dịch. Ngoài ra, trong năm 2021, khi tình hình dịch căng thẳng, có 163 đơn vị thuộc Bộ Y tế, Bộ Quốc phòng, Bộ Công an, Sở Y tế các tỉnh thành và các trường cao đẳng, đại học các tỉnh thành đến hỗ trợ TPHCM với tổng nhân lực hơn 27.500 người.
Tuy nhiên, đến nay, có nhiều lực lượng thực tế tham gia nhiệm vụ phòng, chống dịch Covid-19 nhưng chưa được quy định chế độ phụ cấp, bồi dưỡng, như: Lực lượng đi tuần tra, kiểm soát trong thời gian thực hiện cách ly xã hội; lực lượng tham gia công việc đảm bảo an sinh cho người dân; lực lượng đi kiểm tra giám sát công tác phòng dịch; Lực lượng tài chính, hậu cần, phục vụ công tác phòng, chống dịch Covid-19…
Phát biểu tại buổi giám sát, bà Văn Thị Bạch Tuyết, Phó Trưởng đoàn chuyên trách, Đoàn đại biểu Quốc hội TPHCM cho rằng, trong bối cảnh dịch Covid-19 cấp bách và cần thiết, việc mua sắm trang thiết bị, vật tư chống dịch gặp nhiều khó khăn, do đó, cần xem xét các yếu tố khách quan.
“Ai cố tình sai phạm thì sẽ phải xử lý theo quy định của pháp luật nhưng cũng cần xem xét đến tình huống dịch bệnh cần quyết định nhanh, có những thứ không thể không mua, có những thứ không phải muốn mua là mua được”, bà Văn Thị Bạch Tuyết thông tin và cho biết, sắp tới, Quốc hội sẽ họp để đánh giá Nghị quyết số 30/2021/QH15, Đoàn đại biểu Quốc hội TPHCM sẽ thu thập ý kiến để kiến nghị với Quốc hội về vấn đề này.
Liên quan đến việc nhiều người chưa nhận được phụ cấp chống dịch, bà Văn Thị Bạch Tuyết cho rằng, việc chi hỗ trợ cho người dân bị ảnh hưởng bởi dịch bệnh cần được hoàn tất sớm, nhằm đảm bảo hiệu quả chính sách nhân văn của Nhà nước; Sở Y tế, Sở Tài chính tập trung hướng dẫn các đơn vị việc thanh quyết toán chống dịch, kinh phí tạm ứng còn nợ, chi chính sách hỗ trợ phụ cấp chống dịch càng sớm càng tốt.
