Theo đó, từ ngày 1 đến ngày 6-8, Sở VH-TT tỉnh Thừa Thiên Huế phối hợp Tổ chức Kết nối với Việt Nam (Engaging With Vietnam) tổ chức Hội thảo khoa học quốc tế Kết nối với Việt Nam lần thứ 14 với Chủ đề Sống cùng Di sản, Tái tạo/Tạo di sản: Việt Nam và thế giới.
Trong chuỗi các hoạt động hưởng ứng hội thảo, vào tối ngày 2-8, tại Trường Đại học Nghệ thuật (Đại học Huế) đã khai mạc Triển lãm Mỹ thuật quốc tế, trong đó có chương trình giới thiệu một số loại hình di sản văn hóa phi vật thể như: Ca Huế, múa Cung đình Huế, múa Chăm, múa hát Khmer Nam bộ...
Riêng tiết mục biểu diễn một vài trích đoạn và giới thiệu trang phục hầu đồng do một số nghệ nhân tham gia hội thảo thực hiện để minh họa, diễn giải thêm cho chủ đề liên đến Di sản Thực hành Tín ngưỡng thờ Mẫu Tam phủ của người Việt là hoạt động mang tính tự phát của một nhóm nghệ nhân, thanh đồng đến từ miền Bắc.
Toàn bộ các hoạt động nghệ thuật trên chỉ phục vụ riêng cho các đại biểu là các nhà nghiên cứu tham dự hội thảo, được tổ chức trong khuôn viên Trường Đại học Nghệ thuật Huế, không đưa ra phục vụ tại cộng đồng.
Liên quan đến vấn đề này, Sở VH-TT tỉnh Thừa Thiên Huế đã làm việc với Ban tổ chức hội thảo, Trường Đại học Nghệ thuật (Đại học Huế) và nhóm nghệ nhân để rút kinh nghiệm và sẽ nghiêm túc triển khai thực hiện đúng tinh thần chỉ đạo của Bộ VH-TT-DL tại Công văn số 2973/BVHTTDL-DSVH ngày 21-7-2023 nhằm bảo vệ và phát huy giá trị di sản văn hóa phi vật thể trên địa bàn tỉnh, đảm bảo không để xảy ra những bức xúc trong cộng đồng.
Trước đó, vào ngày 3-8, Cục Di sản văn hóa có Văn bản số 807 gửi Sở VH-TT tỉnh Thừa Thiên Huế về việc chấn chỉnh các hoạt động liên quan đến Di sản Thực hành Tín ngưỡng thờ Mẫu Tam phủ của người Việt trên địa bàn tỉnh Thừa Thiên Huế.
Công văn cho biết, ngày 2-8-2023, Cục Di sản văn hóa nhận được thông tin từ phóng viên báo chí và nghệ nhân, cộng đồng chủ thể Di sản Thực hành Tín ngưỡng thờ Mẫu Tam phủ của người Việt phản ánh, tại sự kiện Hội thảo khoa học quốc tế Engaging With Vietnam do Sở VH-TT tỉnh Thừa Thiên Huế phối hợp với đơn vị Engaging With Vietnam và Trường Đại học Nghệ thuật (Đại học Huế) tổ chức, đã diễn ra hoạt động biểu diễn hầu đồng và trình diễn trang phục của các giá đồng trong Di sản Thực hành Tín ngưỡng thờ Mẫu Tam phủ, do một số nghệ nhân, thanh đồng miền Bắc thực hiện.
"Căn cứ các quy định của Luật Di sản văn hóa, Công ước 2003 Bảo vệ Di sản văn hóa phi vật thể của UNESCO, đây là hoạt động làm sai lệch di sản khi đưa di sản ra biểu diễn ngoài phạm vi không gian thực hành của di sản, sử dụng các thành tố của di sản để trình diễn không đúng với bản chất và tính chất truyền thống của di sản. Vi phạm nguyên tắc về sự tôn trọng, bảo vệ tính thiêng, tập tục, kiêng kỵ của di sản và nguyên tắc đồng thuận trên cơ sở hiểu biết đầy đủ của cộng đồng chủ thể thực hành di sản", công văn nêu rõ.
Cục Di sản văn hóa đề nghị Sở VH-TT Thừa Thiên Huế chỉ đạo các cơ quan chuyên môn liên quan phối hợp, làm rõ sự việc, có biện pháp nhắc nhở, chấn chỉnh các hoạt động liên quan đến bảo vệ, phát huy giá trị di sản văn hóa phi vật thể trên địa bàn tỉnh, đảm bảo tuân thủ Luật Di sản văn hóa và Công ước 2023, tránh gây những bức xúc trong cộng đồng chủ thể di sản cũng như nghệ nhân nắm giữ di sản...
