Tại cuộc làm việc chiều 15-1 của Đoàn giám sát việc thực hiện chính sách pháp luật về phòng chống xâm hại trẻ em của Quốc hội với Chính phủ, các bộ ngành liên quan, Báo cáo đoàn giám sát cho biết, số trẻ em trên toàn quốc là 26.372.278 trẻ em, chiếm gần 27% dân số cả nước.
Trong đó, có đến 11.530 trẻ chưa hoàn thành phổ cập giáo dục trung học cơ sở nhưng đã bỏ học đi kiếm sống. Số lượng trẻ có hoàn cảnh đặc biệt và trẻ có cha mẹ ly hôn là rất lớn và đều đang có chiều hướng gia tăng. Theo báo cáo, năm 2018 có 2.857.000 trẻ em có hoàn cảnh đặc biệt, chiếm 10,8% tổng số trẻ em, có 82.464 trẻ em có cha mẹ ly hôn, trong đó, số trẻ em dưới 7 tuổi là 43.718 trẻ.
Báo cáo nêu rõ, giai đoạn 1-1-2015 đến 30-6-2019, toàn quốc đã phát hiện 7.824 vụ xâm hại trẻ em, với 8.588 đối tượng xâm hại, số trẻ em bị xâm hại là 8.091 em (1.059 em nam, 7.032 em nữ).
So với giai đoạn 2011-2014, số trẻ em bị xâm hại tăng 880 trẻ, tỷ lệ 12,2%. Đáng lưu ý, số trẻ em bị xâm hại giảm dần từ năm 2015 đến năm 2018, nhưng lại tăng đột biến trong năm 2019, riêng 6 tháng đầu năm 2019 đã có 1.400 trẻ bị xâm hại, gần bằng số lượng cả năm 2018 (1.579 trẻ).
Hình thức phổ biến nhất là xâm hại tình dục trẻ em: 6.337 vụ, 6.432 trẻ em bị xâm hại, chiếm tới 79,5% tổng số trẻ em bị xâm hại; chiếm 81,3% các vụ xâm hại trẻ em được công an các cấp tiếp nhận, xử lý.
Trong các hình thức xâm hại tình dục trẻ em chủ yếu là: hiếp dâm trẻ em (2.191 trẻ), dâm ô đối với trẻ em (1.096 trẻ), giao cấu hoặc thực hiện hành vi quan hệ tình dục khác (3,114 trẻ).
Một thực trạng rất đáng lưu ý nữa là số trẻ em bị bỏ rơi với số lượng rất lớn trong các năm 2016- 2018 (lên tới 469.869 trẻ) và vẫn tiếp tục tăng theo từng năm.
Mặc dù vậy, cả Chính phủ và Đoàn giám sát đều có chung nhận định, số lượng các vụ xâm hại được phát hiện chưa phản ánh đúng tình hình xâm hại trẻ em trên thực tế. Nhiều vụ việc xảy ra trong thời gian dài, hành vi xâm hại được tái diễn nhiều lần, với nhiều nạn nhân, nhưng phải rất lâu sau đó mới bị phát hiện… Ngoài ra, còn rất nhiều hành vi xâm hại trẻ em nhưng chưa bị phát hiện, xử lý.
Phát biểu tại phiên họp, Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp Lê Thị Nga nhấn mạnh, gia đình và nhà trường vốn được xem là môi trường an toàn nhất với trẻ em, song vừa qua, tình trạng trẻ em bị xâm hại trong môi trường này lại rất đáng báo động. Đối tượng là người thân trong gia đình xâm hại tình dục trẻ em chiếm 21,3%; bạo lực đối với trẻ em chiếm 65,88%. Nhiều vụ giáo viên, nhân viên cơ sở giáo dục xâm hại tình dục học sinh, thậm chí xâm hại trong thời gian dài, xâm hại nhiều học sinh, kể cả học sinh nam…
Một hình thức xâm hại mới cũng rất đáng quan tâm là từ năm 2010 – 2018 đã phát hiện, xử lý 319 vụ xâm hại tình dục trẻ em sử dụng thủ đoạn mạng xã hội. Trong khi đó, phần lớn học sinh từ lớp 8 trở lên đã sử dụng điện thoại thông minh, sử dụng mạng xã hội, nhưng nhiều học sinh lại không cho bố mẹ can thiệp vào việc các em sử dụng mạng xã hội và cho rằng đó là “quyền riêng tư”...
Theo chương trình giám sát của Quốc hội, Báo cáo của Đoàn giám sát là cơ sở quan trọng để Quốc hội thực hiện giám sát tối cao về vấn đề này tại kỳ họp tháng 5-2020.
