Cùng dự lễ khai khóa có đồng chí Nguyễn Văn Nên, Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Thành ủy TPHCM; Phan Văn Mãi, Phó Bí thư Thường trực Thành ủy, Chủ tịch UBND TPHCM; các bộ trưởng Bộ KH-CN, Bộ KH-ĐT, Bộ TT-TT, đại diện Bộ GD-ĐT cùng các lãnh đạo địa phương.
Theo PGS-TS Vũ Hải Quân, Giám đốc ĐH Quốc gia TPHCM, qua 27 năm hình thành và phát triển, đến nay ĐH Quốc gia TPHCM đang đào tạo hơn 82.000 sinh viên ĐH và hơn 8.000 học viên cao học, nghiên cứu sinh; bao gồm 36 đơn vị, trong đó có 7 trường ĐH thành viên đào tạo hầu hết các lĩnh vực quan trọng như: kỹ thuật công nghệ, khoa học tự nhiên, khoa học xã hội và nhân văn, kinh tế - luật, khoa học sức khỏe, sư phạm, nông nghiệp. ĐH Quốc gia TPHCM thuộc tốp 801-1.000 các ĐH tốt nhất thế giới và là đại diện duy nhất của Việt Nam năm thứ 2 có mặt trong bảng xếp hạng 500 trường đạt tỷ lệ sinh viên tốt nghiệp có việc làm tốt nhất thế giới của QS-GER 2022. Mở đầu buổi nói chuyện với sinh viên, Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc vui mừng thông tin: “Theo bảng xếp hạng ĐH thế giới (THE) vừa công bố, ĐH Quốc gia TPHCM được xếp là một trong số 1.200 trường ĐH tốt nhất thế giới. Tôi nhiệt liệt chúc mừng và chia sẻ niềm vui này đến toàn thể đội ngũ giảng viên, các nhà khoa học và toàn thể sinh viên”.
Theo Chủ tịch nước, nói đến đổi mới sáng tạo thì không thể không nhắc đến sự tiên phong của các trường ĐH, các viện nghiên cứu, nơi đào tạo ra những tinh hoa và trí thức của nhân loại. Ở Việt Nam, nói đến cơ sở giáo dục tiên phong thì cũng không thể không nhắc đến ĐH Quốc gia TPHCM. Mặc dù với 27 năm xây dựng và phát triển, còn rất non trẻ so với các trường ĐH hàng trăm năm trên thế giới nhưng ĐH Quốc gia TPHCM đã trở thành trung tâm đào tạo cao cấp, nghiên cứu khoa học, chuyển giao công nghệ có uy tín trong nước và khu vực. Từ năm 2016 đến nay, ĐH Quốc gia TPHCM luôn nằm trong tốp 180 ĐH tốt nhất châu Á do tổ chức giáo dục QS (Anh quốc) xếp hạng. Năm 2021, ĐH Quốc gia TPHCM đứng trong tốp 1.000 trường ĐH tốt nhất thế giới.
“Những thành quả ấy đã khẳng định con đường, bước đi, cách làm của ĐH Quốc gia TPHCM là đúng hướng, căn bản, hội nhập quốc tế sâu rộng, được thế giới công nhận”, Chủ tịch nước biểu dương.
Chủ tịch nước vui mừng cho biết, về khởi nghiệp và đổi mới sáng tạo, ĐH Quốc gia TPHCM là một trong những đơn vị tiên phong của Việt Nam. Các hoạt động đổi mới sáng tạo ngày càng lan tỏa không chỉ đối với giáo viên mà còn trong giới sinh viên, học sinh với nhiều cuộc thi phong phú, góp phần phát huy tài năng và trí tuệ của sinh viên. Nhiều hoạt động đổi mới sáng tạo trong sinh viên đã đoạt các giải cao trong nước và quốc tế; đặc biệt, nhiều nhóm nghiên cứu khởi nghiệp đã hình thành từ các sinh viên.
Lĩnh hội và làm chủ công nghệ trong xu thế 4.0
Thành tích của ĐH Quốc gia TPHCM trong 27 năm qua là đáng khích lệ, song theo Chủ tịch nước, thực tế ở Việt Nam, dù đã nỗ lực nhiều nhưng kết quả đổi mới sáng tạo còn khiêm tốn, ở mức trung bình chứ chưa có đột phá. Nguyên nhân là do cả khu vực nhà nước và khu vực tư nhân đều chưa thực hiện ưu tiên chi cho KH-CN một cách tương xứng, chỉ đạt 0,44% GDP, mức thấp so với bình quân của thế giới là 2,53% GDP. Ngoài ra, chúng ta chưa thực sự có những chính sách tốt, có cơ chế tốt và những bài toán hay, đúng tầm để kích thích sáng tạo và sự cống hiến của các nhà khoa học, chuyên gia. Hành lang pháp lý và cơ chế, chính sách còn thiếu đồng bộ, chưa thực sự tạo động lực cho phát triển của KH-CN… Vì vậy, năng lực nghiên cứu khoa học, ứng dụng KH-CN và đổi mới sáng tạo của chúng ta còn hạn chế và hệ thống đổi mới sáng tạo quốc gia còn non trẻ, manh mún.
Từ đó, Chủ tịch nước gợi mở, ĐH Quốc gia TPHCM cần xây dựng và hoàn thiện mô hình ĐH tiên tiến theo xu hướng thế giới, không ngừng cập nhật, đổi mới và phát triển chương trình đào tạo, tiệm cận trình độ của trường ĐH nghiên cứu trong khu vực châu Á, mục tiêu không chỉ bắt kịp mà còn tiên phong trong một xu hướng công nghệ và tri thức của thế giới. Bên cạnh đó, phải thay đổi tư duy quản lý, đổi mới cơ chế hoạt động KH-CN nhằm giải phóng tối đa nguồn lực và chất xám của đội ngũ giáo sư, giảng viên, sinh viên; khuyến khích đổi mới sáng tạo, tự do khám phá. Đẩy mạnh nghiên cứu khoa học, áp dụng công nghệ tiên tiến, liên ngành phục vụ nền công nghiệp 4.0 và phục vụ cộng đồng, phát huy vai trò phản biện xã hội, tư vấn chính sách, nghiên cứu và chuyển giao công nghệ; khơi dậy tinh thần khởi nghiệp và đổi mới sáng tạo trong đội ngũ giảng viên và tầng lớp sinh viên.
Chủ tịch nước nhấn mạnh, ĐH Quốc gia TPHCM cần tập trung đầu tư phát triển khu đô thị ĐH Quốc gia TPHCM thành khu đô thị ĐH hiện đại, thông minh trong đó có trung tâm khởi nghiệp và đổi mới sáng tạo; tăng cường hỗ trợ giảng viên, sinh viên và doanh nghiệp tiếp cận nguồn lực và cơ hội khởi nghiệp… Từ đó, hình thành hệ sinh thái đổi mới sáng tạo, tạo động lực phát triển mới của vùng phía Nam và cả nước. Ngoài ra, cần đẩy mạnh hợp tác với các trường ĐH, các viện nghiên cứu có năng lực uy tín ở trong nước và nước ngoài, cố gắng dẫn đầu trong một số xu hướng tri thức và công nghệ tiên phong, thúc đẩy các hoạt động đối ngoại.
Khép lại buổi nói chuyện, Chủ tịch nước cũng gửi gắm đến các sinh viên cần tích cực học tập để nâng cao trình độ, kiến thức, kỹ năng, lĩnh hội và làm chủ công nghệ trong xu thế 4.0; tiên phong đổi mới, sáng tạo và lan tỏa tinh thần khởi nghiệp trong các thế hệ thanh niên Việt Nam... Trước đó, Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc đã đến thăm và kiểm tra chỗ ở của sinh viên tại khu Ký túc xá ĐH Quốc gia TPHCM. Tại đây, Chủ tịch nước đã gặp gỡ, hỏi thăm và động viên các sinh viên, tặng quà và chúc các em nỗ lực học tập để đạt kết quả tốt. Dịp này, Chủ tịch nước cùng đoàn đã trồng cây lưu niệm trong khuôn viên ký túc xá.
