Tại TPHCM, thực phẩm kém chất lượng, không an toàn cho cộng đồng vẫn len lỏi trên thị trường. Thực tế từ kiểm tra, kiểm soát thị trường trong 6 tháng đầu năm 2024, Sở An toàn thực phẩm TPHCM cho biết, trong số 40.418 cơ sở mà đơn vị thực hiện thanh tra, kiểm tra đã phát hiện 1.152 cơ sở vi phạm và xử phạt 407 cơ sở, tiêu hủy nhiều hàng hóa, thực phẩm không bảo đảm an toàn thực phẩm.
Không chỉ cơ sở sản xuất trong nước, thực phẩm không an toàn còn tuồn lậu vào TPHCM qua nhiều nguồn khác nhau. Trong 6 tháng qua, lực lượng quản lý thị trường TPHCM đã phát hiện và tịch thu nhiều sản phẩm thực phẩm không an toàn.
Điển hình như đầu tháng 5-2024, đoàn kiểm tra liên ngành gồm Quản lý thị trường và Công an TP Thủ Đức đã phát hiện 7,8 tấn thực phẩm đông lạnh các loại là nội tạng động vật không có hóa đơn chứng từ, không rõ nguồn gốc xuất xứ tại 1 điểm kinh doanh trên địa bàn TP Thủ Đức. Số hàng trên không ghi ngày sản xuất, không hạn sử dụng, không thực hiện việc ghi nhãn hàng hóa theo quy định.
Những con số trên cho thấy, dù lực lượng chức năng liên tục kiểm tra, kiểm soát nhưng vẫn có tình trạng các cơ sở, điểm kinh doanh chưa thực hiện theo quy định, gây ảnh hưởng tới sức khỏe NTD. Để ngăn chặn thực phẩm không an toàn, theo ông Nguyễn Minh Hùng, Phó trưởng Phòng Quản lý thương mại, Sở Công thương TPHCM, sở tập trung các giải pháp hướng đến chuỗi cung ứng bền vững - an toàn - trách nhiệm - minh bạch. Theo đó, mở ra cơ hội phát triển thị trường đối với nhà cung cấp tự nguyện nâng cao trách nhiệm tự kiểm soát chất lượng sản phẩm trong quá trình sản xuất, tự nguyện chia sẻ thông tin để ngăn chặn sản phẩm lỗi đến tay NTD.
Cũng theo ông Hùng, nhà cung cấp sẽ tự nguyện nâng cao trách nhiệm tự kiểm soát chất lượng sản phẩm trong quá trình sản xuất, tự nguyện chia sẻ thông tin để ngăn chặn sản phẩm lỗi đến tay NTD. Đây là hành động trách nhiệm, được NTD và nhà bán lẻ tín nhiệm, đánh giá cao, được gắn “Tick xanh trách nhiệm”. Riêng nhà bán lẻ sẽ cùng hành động, ngăn chặn sản phẩm kém chất lượng, tự nguyện hợp tác hình thành hệ thống kiểm soát chất lượng tổng hợp; ưu tiên phân phối sản phẩm “Tick xanh trách nhiệm”.
Về phía NTD có trách nhiệm giám sát, cảnh báo, chung tay ngăn chặn sản phẩm kém chất lượng; ưu tiên lựa chọn sản phẩm “Tick xanh trách nhiệm”. Ngoài ra, Sở Công thương cũng đang phối hợp với các tỉnh, thành trong việc đẩy mạnh thông tin, tuyên truyền, vận động các đơn vị sản xuất, nuôi trồng theo quy trình hiện đại, minh bạch; chủ động rà soát đơn vị đáp ứng yêu cầu, cam kết chất lượng và đăng ký tham gia Chương trình hợp tác kiểm soát chất lượng hàng hóa.
Sẽ thực hiện truy xuất nguồn gốc rau quả
Hiện TPHCM đã triển khai áp dụng hệ thống truy xuất nguồn gốc đối với 5/7 nhóm sản phẩm, hàng hóa gồm thịt heo, thịt gia cầm, trứng gia cầm, rau quả tươi, tôm, thủy sản sơ chế có bao gói (cá rô, cá lóc, cá sặc, khô cá dứa), tổ yến.
Đến nay, trên địa bàn TPHCM đã có 61 cơ sở sản xuất, kinh doanh, dịch vụ thực hiện triển khai áp dụng hệ thống truy xuất nguồn gốc sản phẩm, hàng hóa thuộc danh mục nói trên. Thời gian tới, TPHCM tiếp tục triển khai xây dựng mô hình truy xuất nguồn gốc cho sản phẩm, hàng hóa rau quả tươi.
Saigon Co.op cho biết đã thực hiện ký kết hợp tác với các nhà cung cấp, hệ thống bán lẻ sản phẩm rau củ quả, thịt gia súc, gia cầm gồm: HTX sản xuất rau an toàn Nhuận Đức, Công ty TNHH MTV Mekong Delta Foods, Công ty TNHH Xuân Thái Thịnh, HTX cây ăn trái Tân Mỹ, Công ty TNHH Anh Hoàng Thy, Công ty TNHH San Hà...
“Việc hợp tác giữa các đơn vị nhằm kết nối, hỗ trợ phát triển thị trường, xây dựng chuỗi cung ứng thực phẩm an toàn, chất lượng cao; tạo ra hàng rào vững chắc ngăn hàng hóa không rõ xuất xứ, thực phẩm bẩn vào hệ thống phân phối. Mục tiêu lớn nhất là bảo vệ lợi ích NTD”, ông Nguyễn Anh Đức, Tổng Giám đốc Saigon Co.op, chia sẻ.
Sau ký kết với Saigon Co.op, các đơn vị đã cam kết kiểm soát chất lượng hàng hóa, bảo đảm sản phẩm cung ứng và phân phối ra thị trường an toàn cho sức khỏe NTD. Chính sự cam kết của Saigon Co.op cùng các nhà cung cấp đã và đang tạo niềm tin cho NTD khi mua sắm ở các hệ thống siêu thị của Saigon Co.op như Co.opmart, Co.opXtra, Co.op Food.
Thực tế, theo Báo cáo về hành vi và xu hướng tiêu dùng do Hội Doanh nghiệp hàng Việt Nam chất lượng cao công bố gần đây, trước tình trạng thực phẩm kém chất lượng, hàng giả trên thị trường, NTD khắt khe hơn với sự lựa chọn của mình. Đối với nhóm ngành thực phẩm, vệ sinh an toàn và tươi ngon là 2 yếu tố hàng đầu của NTD hiện đại.
Bên cạnh đó, khi thu nhập gia tăng, NTD Việt sẵn sàng chi trả cao hơn để có sản phẩm an toàn, sạch, tốt cho sức khỏe. Các chuyên gia nhận định, việc TPHCM huy động nguồn lực để xây dựng chuỗi cung ứng thực phẩm an toàn sẽ giúp hàng hóa tăng sức cạnh tranh, NTD được tiếp cận hàng hóa an toàn hơn.
