ĐB Trần Khánh Thu (Hưng Yên) chỉ ra sự bất cập, chồng chéo giữa Luật Giá hiện hành và Luật Khám bệnh, chữa bệnh, nhất là với dịch vụ y tế công lập không phải dịch vụ theo yêu cầu. Vấn đề định mức kỹ thuật, theo ĐB, quy định hiện hành, một dịch vụ có thể phải trình phê duyệt định mức kinh tế kỹ thuật và phê duyệt giá hai lần, gây mất thời gian và khó khăn cho địa phương, nhất là khi các bộ, ngành chưa kịp ban hành định mức cho hơn 19.000 dịch vụ khám bệnh, chữa bệnh.
ĐB Trần Khánh Thu nêu thực tế, theo Luật Khám bệnh, chữa bệnh, HĐND cấp tỉnh quy định giá cụ thể, nhưng Luật Giá hiện hành lại quy định văn bản định giá do cơ quan nhà nước ban hành là văn bản hành chính, trong khi văn bản do HĐND cấp tỉnh ban hành là văn bản quy phạm pháp luật. Theo ĐB, điều này khiến các địa phương phải trình HĐND ban hành văn bản hành chính cá biệt cho từng đơn vị, với hàng ngàn dịch vụ, dẫn đến mất nhiều thời gian và thậm chí không kịp. Nếu các trạm y tế trở thành đơn vị sự nghiệp, họ sẽ phải lập hồ sơ phương án giá và trình các cấp có thẩm quyền theo quy định đầy đủ các bước.
Từ thực tế này, ĐB Trần Khánh Thu đề nghị ban soạn thảo xem xét sửa đổi thẩm quyền định giá để thống nhất với giá dịch vụ y tế nói chung, bổ sung dịch vụ khám bệnh chữa bệnh tại cơ sở y tế công lập vào phụ lục điều chỉnh. Cùng với đó, thẩm quyền nên giao cho Bộ Y tế định giá tối đa; còn các bộ, cơ quan ngang bộ, UBND cấp tỉnh định giá cụ thể theo từng cấp chuyên môn; đồng thời bổ sung quy định định giá đối với dịch vụ vận chuyển cấp cứu nhằm thống nhất quản lý giá trên toàn quốc, do đây là dịch vụ đặc thù nhưng hiện không có hướng dẫn định giá.
ĐB Phạm Văn Hòa (Đồng Tháp) quan tâm các quy định về bình ổn giá và vai trò của Nhà nước trong định giá dịch vụ. Theo ĐB, việc bình ổn giá trên thị trường hiện nay rất cần thiết và quan trọng, nhất là những mặt hàng thiết yếu, tiêu dùng phần lớn do tư nhân tự quyết giá theo nguồn nguyên liệu và theo nhu cầu của người dân. ĐB Phạm Văn Hòa cho rằng, nhiều mặt hàng diện bình ổn giá thời gian qua, nhưng chưa được "bình ổn".
“Nhà nước mới có chủ trương nâng lương, nhưng bên ngoài thị trường đã rục rịch tăng giá 5-10%. Vậy giải pháp bình ổn đối với các mặt hàng hay lên - xuống sẽ như thế nào? Dự thảo luật cần có những giải pháp cho việc này”, ĐB Phạm Văn Hòa đề nghị.
Vấn đề cũng được ĐB Phạm Văn Hòa quan tâm và băn khoăn là dự thảo luật giao cấp xã phối hợp với các ngành chức năng của tỉnh thực hiện nhiệm vụ bình ổn giá. “Tôi không hiểu khi giao cho cấp xã thực hiện bình ổn, thì bình ổn cái gì, trong khi tổ chuyên trách cấp xã rất yếu và thiếu. Do đó, cần có quy định rõ ràng trong nội dung này để không gặp khó khăn khi thực hiện”, ĐB Phạm Văn Hòa nêu ý kiến.
Đối với những danh mục do Nhà nước định giá, ĐB Phạm Văn Hòa đề nghị cần có khung trong định giá (giá tối đa, giá tối thiểu) để tránh trường hợp lợi ích nhóm.
ĐB Thạch Phước Bình (Vĩnh Long) nhận định, qua gần 1 năm triển khai Luật Giá năm 2023, cùng với việc ban hành các nghị định, thông tư hướng dẫn, đã có nhiều quy định của luật có độ trễ chính sách, thiếu linh hoạt trong phản ứng với biến động giá, và chưa thực sự tương thích với các luật chuyên ngành như Luật Cạnh tranh, Luật Dược, Luật Điện lực…
Theo ĐB Thạch Phước Bình, hiện nay, tiêu chí xác định hàng hóa, dịch vụ do Nhà nước định giá vẫn còn định tính, chủ yếu dựa trên mức độ ảnh hưởng đến ổn định kinh tế - xã hội. Điều này khiến việc đưa một mặt hàng vào hay rút ra khỏi danh mục chịu sự định giá của Nhà nước còn thiếu căn cứ khoa học và chưa thống nhất.
Từ đó, ĐB Thạch Phước Bình kiến nghị bổ sung các tiêu chí định lượng rõ ràng và đề nghị có cơ chế linh hoạt hơn, cho phép Chính phủ tạm thời điều chỉnh danh mục hàng hóa, dịch vụ do Nhà nước định giá trong thời hạn tối đa 6 tháng để bình ổn thị trường.
Nhận định hiện nay việc điều hành giá phụ thuộc rất nhiều vào chất lượng thông tin, nhưng thực tế cơ sở dữ liệu về giá giữa các bộ, ngành, địa phương còn phân tán, chưa có chuẩn, ĐB Thạch Phước Bình đề nghị có quy định rõ trong dự thảo luật sửa đổi “cơ sở dữ liệu giá quốc gia” phải được xây dựng theo chuẩn dữ liệu mở, được cập nhật hàng tuần.
Giải trình, làm rõ thêm một số nội dung ĐB quan tâm, Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng cam kết sẽ tiếp thu, rà soát lại nguyên tắc và căn cứ định giá để đảm bảo tính khả thi. Bộ Tài chính sẽ nghiên cứu để cụ thể hóa tối đa các nội dung có thể đưa vào dự thảo luật, còn những vấn đề phát sinh, thay đổi sẽ được nghiên cứu cụ thể hóa trong các hướng dẫn.
Về ý kiến của ĐB liên quan đến "Danh mục hàng hóa, dịch vụ do Nhà nước định giá", Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng cho biết, Bộ Tài chính sẽ tiếp tục tăng cường đẩy mạnh phân cấp phân quyền trong định giá. Theo đó, các bộ, ngành chỉ định giá mặt hàng do Trung ương quản lý, còn lại sẽ phân cấp cho UBND cấp tỉnh thực hiện.
