Sáng 7-11, Quốc hội nghe Bộ trưởng Bộ Công an Tô Lâm, thừa ủy quyền của Thủ tướng Chính phủ trình bày tờ trình về việc thực hiện Luật Xuất cảnh, nhập cảnh của công dân Việt Nam liên quan đến thông tin “nơi sinh” trên hộ chiếu.
Tờ trình nêu rõ, thực hiện quy định của luật, Bộ Công an đã ban hành Thông tư số 73/2021/TT-BCA quy định về mẫu hộ chiếu, giấy thông hành và các biểu mẫu liên quan, trong đó trong mẫu hộ chiếu không có thông tin về nơi sinh như quy định của Luật (tại khoản 3 Điều 6 Luật Xuất cảnh, nhập cảnh của công dân Việt Nam quy định: “Thông tin trên giấy tờ xuất nhập cảnh bao gồm: ảnh chân dung; họ, chữ đệm và tên; ngày, tháng, năm cấp cơ quan cấp, ngày, tháng, năm hết hạn, số định danh cá nhân hoặc số chứng minh nhân dân, chức vụ, chức danh đối với hộ chiếu ngoại giao, hộ chiếu công vụ phù hợp với yêu cầu đối ngoại”).
Quốc hội sáng 7-11. Ảnh: QUANG PHÚC Từ ngày 1-7-2022, Bộ Công an triển khai cấp hộ chiếu phổ thông mẫu mới cho công dân. Trước khi phát hành chính thức mẫu hộ chiếu mới, Bộ Công an đã phối hợp với Bộ Ngoại giao thông báo mẫu hộ chiếu mới đến cơ quan đại diện của tất cả các nước tại Việt Nam, sau 1 tháng thông báo theo quy định, không có quốc gia nào có ý kiến. Tuy nhiên, đến ngày 27-7-2022, Đức và sau đó một số nước thông báo tạm thời dừng cấp thị thực vào hộ chiếu mẫu mới của Việt Nam, với lý do trong hộ chiếu không ghi thông tin “nơi sinh” của người mang hộ chiếu.
Thủ tướng Phạm Minh Chính và Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ trao đổi với các đại biểu sáng 7-11. Ảnh: QUANG PHÚC Để tháo gỡ khó khăn nêu trên, Chính phủ đã chỉ đạo Bộ Công an và các Cơ quan đại diện Việt Nam ở nước ngoài thực hiện in bị chú bổ sung thông tin về “nơi sinh” vào hộ chiếu mẫu mới cho công dân. Phía nước ngoài chấp thuận việc in bổ sung thông tin vào hộ chiếu cho công dân, tuy nhiên các nước cho biết việc chấp nhận này chỉ là tạm thời, đề nghị ta sớm bổ sung thông tin “nơi sinh” vào trang nhân thân, đặc biệt phía CH Séc thông báo chỉ chấp nhận hộ chiếu Việt Nam có in bị chú thông tin “nơi sinh” đến hết năm 2022.
Trước tình hình trên, Chính phủ nhận thấy việc nghiên cứu bổ sung thông tin “nơi sinh” vào trang nhân thân trong hộ chiếu là cần thiết và cần sớm thực hiện (trước ngày 1-1-2023). Việc bổ sung thông tin “nơi sinh” vào trang nhân thân trên hộ chiếu sẽ tạo thuận lợi cho công dân trong việc xin thị thực, nhập cảnh, cư trú và làm các thủ tục liên quan ở các nước có yêu cầu in thông tin nơi sinh trong hộ chiếu, nhất là CH Séc và các nước trong khối Schengen. Về lâu dài, tránh trường hợp phải tiếp tục giải quyết vấn đề này nếu các nước khác phát sinh yêu cầu tương tự. Do các nước khối Schengen hoạt động dựa trên cơ sở nguyên tắc đồng thuận, nên sau năm 2022 nếu CH Séc không chấp nhận việc bị chú thông tin nơi sinh mà yêu cầu phải bổ sung thông tin vào trang nhân thân, có thể xảy ra tình trạng các nước khác yêu cầu tương tự CH Séc.
Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ trao đổi với các ĐBQH sáng 7-11. Ảnh: QUANG PHÚC Bộ Công an cho rằng, việc bổ sung thông tin “nơi sinh” vào trang nhân thân của hộ chiếu không làm phát sinh thêm thủ tục và chi phí do hiện nay trong mẫu tờ khai đề nghị cấp hộ chiếu, giấy thông hành hiện hành đã có mục thông tin về “nơi sinh”, đây là thông tin bắt buộc công dân phải khai để cơ quan quản lý xuất nhập cảnh cập nhật thông tin vào Cơ sở dữ liệu quốc gia về xuất nhập cảnh; cơ quan cấp phát hộ chiếu có thể khai thác thông tin về nơi sinh của công dân có trong cơ sở dữ liệu để in hộ chiếu.
Việc bổ sung thông tin “nơi sinh” vào trang nhân thân của hộ chiếu là cần thiết, tạo thuận lợi cho công dân Việt Nam trong việc nhập cảnh vào các nước, tuy nhiên do thời gian gấp, không kịp sửa đổi Luật Xuất cảnh, nhập cảnh của công dân Việt Nam hoặc ban hành nghị quyết riêng về vấn đề này, vì vậy, Chính phủ xin kiến nghị Quốc hội đồng ý bổ sung thông tin “nơi sinh” trên hộ chiếu cấp cho công dân Việt Nam, giao Bộ trưởng Bộ Công an sửa đổi, bổ sung văn bản quy phạm pháp luật theo thẩm quyền để bổ sung thông tin “nơi sinh” vào mẫu hộ chiếu cấp cho công dân Việt Nam; đưa nội dung trên vào Nghị quyết chung của kỳ họp thứ tư Quốc hội khóa XV.
Thẩm tra tờ trình của Chính phủ, Chủ nhiệm Ủy ban Quốc phòng và An ninh (QPAN) của Quốc hội Lê Tấn Tới cho rằng việc Chính phủ trình và kiến nghị Quốc hội cho bổ sung thông tin “nơi sinh” trên hộ chiếu là phù hợp. Việc bổ sung thông tin “nơi sinh” vào hộ chiếu sẽ bảo đảm quyền, lợi ích hợp pháp ổn định, lâu dài cho công dân Việt Nam khi thực hiện hoạt động nhập cảnh tại các nước. Việc này không làm phát sinh thủ tục hành chính và không gây tốn kém cho công dân, vì thông tin “nơi sinh” là thông tin bắt buộc trong mẫu tờ khai hộ chiếu, giấy thông hành hiện nay, được cập nhật vào Cơ sở dữ liệu quốc gia về xuất nhập cảnh nên không phải thay đổi tờ khai hoặc khai báo bổ sung.
Quốc hội nghe Bộ trưởng Bộ Công an Tô Lâm, thừa ủy quyền của Thủ tướng Chính phủ trình bày tờ trình. Ảnh: QUANG PHÚC Ủy ban QPAN xin đề nghị Quốc hội cho phép đưa vào Nghị quyết chung của kỳ họp thứ 4 Quốc hội khóa XV với nội dung: “Bổ sung thông tin “nơi sinh” vào hộ chiếu cấp cho công dân Việt Nam; giao Bộ trưởng Bộ Công an sửa đổi, bổ sung văn bản quy phạm pháp luật theo thẩm quyền để bổ sung thông tin “nơi sinh” vào mẫu hộ chiếu cấp cho công dân Việt Nam”.
Đề nghị Chính phủ về lâu dài cần nghiên cứu theo hướng mở rộng bổ sung “nơi sinh” vào giấy tờ xuất nhập cảnh nói chung để bảo đảm quyền, lợi ích hợp pháp ổn định, lâu dài cho công dân Việt Nam.
