Ngày 11-1, thông tin từ Bộ NN-PTNT cho biết, Cục Thủy lợi (Bộ NN-PTNT) vừa có văn bản gửi Sở GTVT tỉnh Phú Thọ đề nghị đảm bảo an toàn cho cầu Trung Hà (bắc qua sông Đà, nối tỉnh Phú Thọ với TP Hà Nội) trước tình trạng các mố trụ cầu đang bị xuống cấp nghiêm trọng, rất nguy hiểm; trong khi ngành điện và ngành nông nghiệp cần lên kế hoạch xả nước hồ chứa thủy điện để đảm bảo lượng nước tưới cho vụ Đông Xuân ở đồng bằng sông Hồng. Trước đó, Bộ NN-PTNT lại nhận được văn bản của Sở GTVT tỉnh Phú Thọ đề nghị xem xét điều tiết việc xả nước hồ thủy điện Hòa Bình bảo đảm an toàn cho cầu Trung Hà.
Trong công văn, Cục Thủy lợi cho rằng, việc xả nước hồ thủy điện cần được thực hiện theo quy trình vận hành liên hồ chứa trên lưu vực sông Hồng (Quyết định số 740/QĐ-TTg ngày 17-6-2019 của Thủ tướng Chính phủ) để đảm bảo đủ lượng nước gieo cấy khoảng 500.000ha lúa vụ Đông Xuân của 11 tỉnh, thành phố khu vực Trung du và đồng bằng Bắc bộ. Hàng năm, Bộ NN-PTNT có trách nhiệm tính toán lượng nước tưới cần được xả căn cứ diện tích gieo trồng ở hạ du.
Để đủ nước tưới và đảm bảo lịch khai thác - sản xuất, Tập đoàn Điện lực Việt Nam sẽ gia tăng vận hành các nhà máy thủy điện để tạo dòng chảy về hạ du trước thời điểm bắt đầu các đợt lấy nước từ 2-3 ngày. Công văn của Cục Thủy lợi nêu rõ, lịch lấy nước đã được tính toán nhiều phương án dựa trên các thông tin đầu vào (như nhu cầu sử dụng nước, lịch thủy triều) đảm bảo thuận lợi nhất cho các công trình thủy lợi khai thác và không để lãng phí nước của các công trình thủy điện. Do vậy, việc thay đổi lịch xả nước sẽ dẫn đến nguy cơ các công trình thủy lợi không lấy được nước, ảnh hưởng mùa vụ sản xuất, lãng phí nước…
Thời gian gần đây, báo chí và dư luận xã hội liên tục phản ánh tình trạng xói lở chân cầu Trung Hà (trơ móng trụ). Về vấn đề này, Cục Thủy lợi nhận định, việc lòng sông dưới chân cầu Trung Hà bị xói lở, lòng dẫn sông Đà, sông Hồng bị hạ thấp, có nguyên nhân chính là do tình trạng khai thác cát nhiều năm qua (Bộ NN-PTNT đã nhiều lần báo động). Do đó, Cục Thủy lợi đề nghị Sở GTVT tỉnh Phú Thọ khẩn trương báo cáo cấp có thẩm quyền tổ chức các giải pháp cấp bách, chủ động bảo đảm an toàn công trình cầu trong các đợt lấy nước.
Thông tin từ Bộ NN-PTNT và Tập đoàn Điện lực Việt Nam, trong vụ Đông Xuân 2022-2023, các hồ thủy điện ở miền Bắc đã xả tổng cộng 3,62 tỷ m3 xuống hạ du để phục vụ gieo cấy lúa.
