Giá nông sản các loại trên thế giới đang ở thời kỳ hưng thịnh. Giá gạo, hồ tiêu, điều nhân, cà phê, ca cao…, kể cả khoai mì (sắn) đều đang ở mức cao và rất cao, thậm chí nhiều mặt hàng đạt kỷ lục như gạo, ca cao...
Những năm trước bà con nông dân luôn ở tình cảnh được mùa lúa thì “úa” mùa cao, ít khi nào các loại nông sản đều đồng loạt cao giá. Nhưng nay, bà con trồng cây gì cũng trúng giá, không lo đầu ra, thậm chí thương lái đến tận ruộng để mua hàng. Vì vậy không quá lời nếu cho rằng hiện nay là thời của những người nuôi trồng nông, thủy sản.
Nuôi cá tra tại An Giang. Ảnh: THÀNH TÂM
Nhưng những ngày qua thông tin về giá cá tra giảm mạnh, từ trên 15.000 đồng/kg xuống còn 14.000-14.500 đồng/kg làm người nuôi thất vọng.
Mới đây, ông Nguyễn Đức Thanh, Quyền Chủ tịch Hiệp hội Điều cho biết, giá điều thô đã giảm từ 16.000 đồng/kg xuống còn 15.000 đồng/kg. Nguyên nhân của việc giảm giá này là do ngân hàng hạn chế cho doanh nghiệp (DN) vay vốn nên DN không có tiền mua vào; trong khi đó DN xuất khẩu lại bị thua thiệt vì đồng đô la giảm giá, càng xuất càng bị lỗ.
Không bán hàng được, giá giảm là điều tự nhiên. Đầu tiên người nuôi cá tra, sau đó hạt điều và hiện nay là cà phê. Thiếu tiền để DN mua nguyên liệu, người dân sẽ sớm phá sản vì lượng cá đang giai đoạn xuất ao, nhưng không bán được. Trong khi tiền thức ăn cho cá hàng ngày lên đến hàng chục triệu đồng. Nguy cơ bà con “treo” ao cá, DN “treo” nhà máy là có thực.
Ngay cả lúa gạo đang ở mức cao nhất từ trước tới nay, giá lúa thường đã lên 4.000 đồng/kg, giá gạo thơm lên trên 5.000 đồng/kg và giá gạo trên thị trường thế giới tăng thêm 40 USD/tấn so với đầu năm, lên 460-465 USD/tấn (tăng hơn 150 USD/tấn so với năm 2007).
Và theo thông tin chưa công bố, VN vừa trúng thầu xuất khẩu gạo sang Philippines với giá cao kỷ lục, 700 USD/tấn (gạo 5%, giá CIF). Nhưng nhiều người lo ngại khi lúa thu hoạch rộ, DN cần vốn mua hàng để giao mà không đủ vốn, phải vay ngân hàng thì sẽ ra sao.
Mỗi mặt hàng nông sản cần đến vài ngàn tỷ đồng để mua, trong thời hạn chỉ vài tháng nên nhu cầu vay vốn tập trung của DN rất cao. Nguy cơ giảm giá đột ngột vì thiếu tiền chứ không phải vì thị trường đã được dự báo sẽ xảy ra.
Chính tâm lý lo sợ của nông dân đã làm cho giá giảm mạnh hơn khi đồng loạt bán hàng ra, trong khi trước đó, lúc giá cao thì ghim hàng để chờ giá cao hơn. Hiện nay giá cà phê giảm mạnh, 5.000 đồng/kg so với đầu tháng 3, làm cho nhiều người trồng cà phê tiếc hùi hụi vì chỉ vài ngày đã bị mất 5 triệu đồng/tấn. Ngoài vấn đề vốn vay nêu trên, giá cà phê còn chịu tác động của nạn đầu cơ từ các quỹ đầu cơ thế giới nên giá lên xuống thất thường.
Nông sản giảm giá trong bối cảnh lạm phát ở mức cao, 2 tháng đầu năm đã hơn 6% so cả năm 2007 (trên 12%) và chưa có hứa hẹn sẽ dừng lại, mặc dù Chính phủ đã đề ra hàng loạt biện pháp.
Trong khi đó, giá các mặt hàng tiêu dùng, vật tư nông nghiệp (xăng dầu, thức ăn gia súc, thuốc trừ sâu bệnh vật nuôi và cây trồng)… đều tăng mạnh làm nông dân càng khó khăn hơn. Thực tế, một lần nữa cho thấy, sản xuất nông nghiệp luôn tiềm ẩn những rủi ro…
CÔNG PHIÊN
