Chộn rộn chợ biên giới ngày cận tết
Nằm cách cửa khẩu chỉ khoảng 2km, chợ Tịnh Biên (thị xã Tịnh Biên) là một trong những ngôi chợ biên giới nổi tiếng ở An Giang. Chỉ vừa đặt chân đến đầu chợ, du khách đã bị thu hút bởi nhiều gian hàng bày bán đặc sản địa phương như thốt nốt tươi, đường thốt nốt, trái cây và các loại khô, mắm. Đi sâu vào bên trong nhà lồng chợ là hàng trăm gian hàng bày bán đủ các mặt hàng tiêu dùng, nhiều nhất là giày dép, quần áo, vải vóc, mỹ phẩm. Chợ như mê cung với nhiều lối đi nhỏ hẹp khiến du khách choáng ngợp trước sự hoành tráng ở ngôi chợ vùng biên này. “100 ngàn 3 cái khăn”, “2 áo thun 100 ngàn, quần 100 ngàn”, “kem đánh răng hàng Thái giá rẻ như cho đây”…, những câu rao của tiểu thương chợ Tịnh Biên thật sự có hiệu quả khi ai cũng lỉnh kỉnh đồ đạc sau khi rời chợ.
Theo người dân địa phương, chợ Tịnh Biên bắt đầu nhộn nhịp từ sau tết dương lịch và kéo dài đến hết mùa vía Bà Chúa Xứ. Tranh thủ lượng du khách ghé đến chợ đông đúc những ngày cuối năm, bà Nguyễn Thị Huyền Trân, tiểu thương buôn bán ở chợ chia sẻ: “Thời điểm này tôi nhập thêm nhiều mặt hàng quần áo, giày dép, mỹ phẩm có nguồn gốc Thái Lan, Campuchia để bán cho khách du lịch. Do hàng bền, giá lại rẻ nên hầu như du khách nào đặt chân đến chợ cũng tranh thủ mua đồ mang về”.
Thật vậy, chúng tôi chỉ ghé thăm chợ khoảng 2 tiếng nhưng chứng kiến nhiều đoàn du khách ghé chợ. Thứ được du khách mua nhiều nhất là quần áo, nước hoa, kem đánh răng có nguồn gốc nước ngoài và các sản phẩm khô, mắm đặc sản của địa phương. Người mua, người bán trò chuyện, mặc cả tạo nên khung cảnh vô cùng nhộn nhịp tại ngôi chợ biên giới này. “Chúng tôi ghé thăm miếu Bà Chúa Xứ, chùa Hang cùng vài danh lam thắng cảnh tại địa phương. Sẵn dịp này ghé chợ Tịnh Biên để mua sắm vài món đồ tặng người thân, gia đình dịp tết”, bà Trần Kim Thoa, du khách từ TPHCM chia sẻ.
Ngoài những mặt hàng tiêu dùng thông thường, nhiều du khách không khỏi “choáng” khi bắt gặp những loại côn trùng được bày bán khắp chợ. Bò cạp, rắn, rết, mối chúa, tắc kè, bổ củi… còn sống hoặc đã qua chế biến, ngâm rượu trở thành điểm khác biệt giữa chợ Tịnh Biên và các ngôi chợ truyền thống khác tại địa phương. “Lần đầu tôi được chứng kiến nhiều loại côn trùng đến vậy. Rất bất ngờ và thích thú”, anh Nguyễn Văn Hùng, du khách chia sẻ.
Cách chợ Tịnh Biên 20km, chợ Châu Đốc tràn ngập sắc màu tết những ngày này. Bên cạnh các gian hàng bày bán hoa kiểng, bánh, mứt tết là những chiếc xe đẩy chở theo các mặt hàng trang trí tết với linh vật rắn của năm nay. Xa xa, nhóm bạn trẻ diện áo dài đỏ tươi thắm tranh thủ chụp bộ ảnh kỷ niệm chủ đề ngày tết.
Đến chợ Châu Đốc, sẽ thật thiếu sót nếu du khách không tậu cho mình vài ký khô, mắm mang về. Hàng trăm gian hàng bày bán hàng chục loại khô mắm đặc sản khiến nhiều du khách ngạc nhiên, pha lẫn thích thú. Mắm cá linh, cá sặc, ba khía rồi khô các lóc, cá tra phồng, cá dứa… xuất hiện tứ phía. “Gần tết, tôi mua 2 con cá tra phồng với ký tôm khô để gia đình dùng dịp tết. Tôi chưa từng thấy ngôi chợ nào bày bán khô, mắm nhiều như chợ này”, bà Hoàng Thị Thúy Hồng, du khách từ TP Cần Thơ chia sẻ.
Chợ Châu Đốc được xem là ngôi chợ bày bán các mặt hàng mắm, thủy hải sản khô lớn nhất miền Tây. Không chỉ phục vụ nhu cầu trong nước, khô, mắm ở đây còn xuất bán sang Lào, Campuchia. “Nghề làm mắm xứ Châu Đốc có truyền thống hơn trăm năm, truyền từ đời này sang đời khác. Có khoảng hơn 30 loại mắm, mỗi loại có hương vị riêng nên du khách rất thích thú. Những ngày cận Tết, một sạp khô, mắm có thể bán hàng trăm ký hàng hóa các loại”, chị Nguyễn Thị Thu Thảo, tiểu thương chợ Châu Đốc cho biết.
Chợ tết “di động”
Rời An Giang, chúng tôi tìm đến những chợ biên giới tại Đồng Tháp. Nằm ngay tuyến đường vành đai biên giới, chợ Cầu Muống, chợ Cả Sách, chợ Thường Thới (huyện Hồng Ngự) phục vụ nhu cầu mua sắm tết của người dân địa phương và Việt kiều Campuchia.
Những ngày gần tết, chợ dân sinh bày bán thêm nhiều loại bánh mứt, đồ dùng trang trí, hoa kiểng… để phục vụ cho nhu cầu mua sắm của người dân. Nhiều bảng tên tiệm có cả tiếng Việt và tiếng Campuchia để người dân dễ dàng mua sắm. Chúng tôi gặp anh Phan Văn Cẩn đang mua sắm đồ tết cho gia đình. Nhiều năm trước, anh Cẩn từng đưa gia đình sang Campuchia thuê đất trồng lúa. Sau dịch Covid-19, anh trở về Việt Nam làm thuê kiếm sống. “Năm qua, kinh tế cũng ổn định nên đi chợ mua vài thứ về trang trí, bày biện trong nhà cho ấm cúng”, anh Cẩn chia sẻ.
Không tấp nập, hối hả, ồn ào như chợ tết thành thị, chợ tết vùng biên giới Long An mang một bản sắc riêng dù mộc mạc, chân quê. Chợ tết vùng biên nhộn nhịp hơn ngày thường bởi có thêm cây mai, cúc, vạn thọ, mào gà, hướng dương, sống đời... Hầu hết là hoa do người dân địa phương tự trồng mang đến chợ bày bán trong dịp tết.
Chị Đào Cẩm Loan, tiểu thương buôn bán tại chợ Tho Mo (xã Mỹ Quý Tây, huyện Đức Huệ, Long An), chia sẻ, vì vùng biên giới xa xôi nên việc chuyên chở hoa từ các nơi đến bán cũng ít, chi phí lại cao nên giá hoa cũng cao, rất kén khách mua. Trong khi đó, người dân vùng biên chủ yếu làm nông nên thường mua hoa ủng hộ nhà vườn ở địa phương, giá rẻ mà hoa cũng đẹp.
Ngoài hoa quả, chợ Tho Mo còn bày bán đa chủng loại bánh, mứt, thực phẩm tươi sống, nhu yếu phẩm và đồ trang trí tết. Đây cũng là chợ bán sỉ hàng hóa nhiều mặt hàng cho bạn hàng ở nước bạn Campuchia. Nhiều du khách ở chợ lần đầu sẽ bất ngờ vì hơn 150 tiểu thương ở chợ ai cũng sành sỏi tiếng Campuchia.
Chúng tôi bắt gặp chị Sray Me (huyện Trăn Tria, tỉnh Svây Riêng, Campuchia) theo chồng sang chợ Tho Mo sắm tết. Chị Sray Me cho biết, chị lấy chồng người Việt, sinh sống bên Campuchia nhưng cũng theo chồng ăn tết cổ truyền Việt Nam. Tết này chị mua hoa vạn thọ và mào gà cho có sắc vàng đỏ, dưa hấu về chưng tết, cầu mong một năm mới bình an, sung túc và nhiều may mắn.
Theo chị Sray Me, phía bên kia biên giới có rất nhiều người Việt định cư, lập gia đình và làm ăn sinh sống. Vì vậy, họ xem tết Việt Nam cũng như tết mình. “Bên chợ Việt Nam hàng hóa phong phú hơn, giá cũng không đắt so với ngày thường nên nhiều người qua cửa khẩu chọn mua sắm cho dịp tết này”, chị Sray Me chia sẻ.
Những ngày tìm về các ngôi chợ vùng biên giới, chúng tôi đặc biệt ấn tượng với những chợ tết “di động” ở các huyện biên giới Hồng Ngự, Tân Hồng (Đồng Tháp). Đó là những chiếc xe đẩy chở theo nhiều loại hàng hóa tết như quần áo, hoa kiểng, xoong, chổi, mền, chiếu di chuyển ngang những tuyến đường quê, đưa tết đến tận tay nhiều hộ gia đình tại đây.
Chị Nguyễn Thị Thà (huyện Hồng Ngự) đẩy xe hàng mang theo đầy đủ dụng cụ nhà bếp như xoong, chảo, rế, bếp. Gần tết, chị lấy thêm hàng rồi dong xe chạy dọc theo tuyến đường vành đai biên giới để phục vụ nhu cầu mua sắm của người dân. “Ai cũng muốn mua thêm xoong, nồi phục vụ nấu nướng dịp tết. Mấy ngày này, tôi bán ra gấp đôi ngày thường, thêm thu nhập lo tết cho gia đình”, chị Thà chia sẻ.
Còn anh Nguyễn Văn Hòa cũng nhanh nhạy nắm bắt thị hiếu khách hàng, chuyển từ nghề bán rau củ hàng ngày sang bán hoa kiểng dịp tết. Những chậu hoa giấy, vạn thọ, quất kiểng được anh đưa lên chiếc xe ba gác tự chế rồi chạy từ đầu trên xuống xóm dưới tìm khách hàng. “Hoa tết đây, hoa tết đây”, âm thanh vang vọng từ chiếc loa gắn ở đầu xe thu hút người dân địa phương tìm đến mua hoa. “Thấy hoa cũng đẹp, lại đỡ tốn công ra chợ huyện nên tôi mua ủng hộ. Giá có đắt xíu nhưng gần tết nên tôi cũng không mặc cả”, anh Trần Hoàng Mạnh chia sẻ.
Những chiếc xe hàng tết “di động” của chị Thà, anh Hòa góp phần mang tết đến gần hơn với người dân vùng biên giới miền Tây. Những năm gần đây, kinh tế phát triển, đường sá mở rộng nhưng người dân vùng biên giới Đồng Tháp vẫn chọn mua sắm hàng hóa tết trên những chuyến xe tết “di động” vốn quá đỗi bình dị, thân thương này.
Phát triển kinh tế biên mậu
Kinh tế biên mậu là một trong 3 lĩnh vực trọng tâm được tỉnh An Giang tập trung đầu tư phát triển đến năm 2030, bên cạnh kinh tế nông nghiệp, phát triển du lịch. “Với tuyến biên giới giáp với Vương quốc Campuchia gần 100km, tỉnh An Giang được quy hoạch thành 3 khu vực kinh tế cửa khẩu với tổng diện tích hơn 30.000ha có tính chất là khu kinh tế tổng hợp đa ngành, đa lĩnh vực. Hiện nay, đã được quy hoạch một số phân khu chức năng phát triển thương mại - dịch vụ - logistics”, bà Nguyễn Thị Minh Thúy, Phó Chủ tịch UBND tỉnh An Giang chia sẻ.
Trong khi đó, UBND tỉnh Đồng Tháp (Việt Nam) và chính quyền tỉnh Prey Veng (Vương quốc Campuchia) vừa tổ chức Lễ công bố khai trương cặp Cửa khẩu Quốc tế đường bộ và đường sông Thường Phước (Đồng Tháp) - Kaoh Roka (Prey Veng).
Chủ tịch UBND tỉnh Đồng Tháp Phạm Thiện Nghĩa cho biết, đây là sự kiện có ý nghĩa đặc biệt của hai tỉnh Đồng Tháp - Prey Veng; không chỉ là cột mốc quan trọng trong quan hệ hợp tác mà còn là bước tiến lớn trong thúc đẩy giao thương, phát triển kinh tế - xã hội vùng biên, tăng cường tình hữu nghị giữa hai quốc gia.
Hàng Việt về với bà con biên giới
Cuối năm 2024, Ban Thường trực Ủy ban MTTQ Việt Nam huyện Đức Huệ (Long An) thực hiện mô hình “Phiên chợ hàng Việt về nông thôn biên giới” tại chợ Tho Mo. Thông qua mô hình phiên chợ nhằm cung ứng đa dạng các mặt hàng mang thương hiệu Việt Nam chất lượng cao đến tay người tiêu dùng cũng như tạo điều kiện tham gia quảng bá, giới thiệu và tiêu thụ sản phẩm nông nghiệp, sản phẩm đặc trưng, sản phẩm OCOP trên địa bàn huyện.
Mô hình “Phiên chợ hàng Việt về nông thôn biên giới” tại chợ Tho Mo có 80 gian hàng với các mặt hàng tiêu dùng, nhu yếu phẩm,... Tất cả sản phẩm tham gia mô hình phiên chợ đều đảm bảo chất lượng, xuất xứ, nguồn gốc rõ ràng, giá cả phù hợp, đáp ứng đầy đủ các yêu cầu theo quy định.
