(SGGP-12G).- Nhóm của nhà sinh học máy tính Ross King, thuộc Đại học Aberystwyth ở Wales và Đại học Cambridge (Anh), vừa công bố trên tạp chí Science tuần này công trình sáng tạo Adam, “robot nhà khoa học” đầu tiên, kết hợp phần cứng robot tiên tiến nhất với phần mềm trí tuệ nhân tạo. Robot bình thường chỉ làm những gì con người yêu cầu nhưng Adam có thể tự đặt giả thuyết và thực hiện các thí nghiệm kiểm tra để có những khám phá khoa học thực sự.
King (trái) trước robot Adam
Adam thực tế là một phòng nhỏ thiết bị có 4 máy tính hoạt động như bộ não và những cánh tay robot, máy quay phim, thiết bị điều chỉnh dung dịch, lồng ấp... Thử thách của Adam là khám phá nhiều hơn về hệ gien của Saccharomyces cerevisiae (men bánh aka). Đây là một vi khuẩn đơn giản thường được sử dụng để nghiên cứu các hệ sinh học phức tạp hơn.
ADAM được trang bị một cơ sở dữ liệu về gien, enzyme và quá trình trao đổi chất trong men, một máy đông lạnh có hàng ngàn dòng men biến đổi và những gien thải, cùng một kho dự trữ hàng trăm chất chuyển hóa.
Để phát hiện gien nào mã hóa cho enzyme nào, Adam đã thực hiện hơn 1.000 thí nghiệm/ngày, tự lập công thức và thử nghiệm 20 giả thuyết gien mã hóa cho 13 enzyme. Với những thí nghiệm độc lập, nhóm của King đã kiểm tra những kết quả của ADAM và xác nhận 12 giả thuyết là đúng.
Theo King, các kết quả nghiên cứu của Adam còn khiêm tốn nhưng chính xác và có thể công bố để đóng góp cho khoa học. Nhóm King đang thiết kế một robot mới có tên Eva, có nhiệm vụ tìm kiếm những thứ thuốc mới điều trị các bệnh nhiệt đới như bệnh sốt rét.
Trong hoạt động khoa học, những robot kiểu Adam, Eva có thể nhanh chóng tự động hóa những “việc vặt” thường ngày, vốn mất nhiều thời gian, để các nhà khoa học rảnh tay nghiên cứu. King cho rằng, robot giỏi hơn trong việc phối hợp hàng ngàn thí nghiệm, trong lúc con người giỏi hơn về tầm nhìn bao quát và hoạch định thí nghiệm tổng thể.
Theo nhà nghiên cứu trí tuệ nhân tạo Will Bridewell tại Đại học Stanford (Mỹ), Adam hiện mới vận hành ở cấp độ sinh viên tốt nghiệp. Tuy nhiên, thành công này cho thấy người ta đang tiến gần hơn đến một máy trí tuệ nhân tạo – biết phối hợp với các nhà khoa học và viết ra kết quả bằng ngôn ngữ tự nhiên.
HÀ KIM (theo National Geographic, New Scientist)
