Trong bối cảnh cuộc sống đô thị đất chật người đông, nhu cầu nhà ở ngày càng cao, hiện nay nhiều khu chung cư mọc lên như nấm sau mưa. Mặc dù thiết kế và tổ chức quản lý các cao ốc chung cư ngày càng hiện đại hơn, song những “căn bệnh nan y” của việc thiếu ý thức sống cộng đồng vẫn chưa được chữa trị. Nhiều cư dân vẫn mang lối sống tùy tiện, bất chấp những phiền toái mình gây ra cho mọi người chung quanh. Tệ nhất là thiếu ý thức giữ trật tự và vệ sinh.
Tại các cao ốc chung cư, việc thang máy bị quá tải là điều thường xuyên xảy ra. Mỗi khi thang máy gặp sự cố hoặc đang bảo trì, việc phải leo cầu thang bộ là một cực hình đối với các cư dân. Do vậy, sẽ diễn ra cảnh chen lấn để đi thang máy còn lại. Có những người lại hay táy máy, quậy phá nhấn lung tung các nút thang máy, hay gây mất vệ sinh trong thang máy, không ý thức rằng đó là tài sản chung, phục vụ công ích.
Trong nhà xe cũng hay có tình trạng dựng xe máy bừa bãi, xáo trộn, không đúng vị trí. Có những bãi xe chung cư được thiết kế quá nhỏ, hoặc bảo vệ cho khách ở các nơi khác vào đậu xe, khiến nhà xe bị quá tải. Do vậy, mỗi khi có nhu cầu lấy xe, các cư dân đều phải toát mồ hôi hột. Có những xe bị chảy xăng, chảy nhớt, nhưng chủ nhân không quan tâm sửa ngay, sẽ tiềm ẩn hiểm họa cháy nổ khi đưa vào trong nhà xe chung cư.
Tình trạng rác thải mất vệ sinh xả tràn lan xung quanh chung cư, thậm chí vứt bừa tàn thuốc lá qua cửa sổ từ tầng cao là điều tệ hại ở chung cư. Dù việc thu gom, vận chuyển rác ra khỏi cao ốc chung cư đã được tính toán, tổ chức chu đáo, nhưng nhiều cư dân vẫn chưa tập được thói quen không xả rác. Nhiều cao ốc chung cư hiện đại, có không gian chung và khuôn viên khang trang cho các hoạt động vui chơi, giải trí, thể dục thể thao. Thế nhưng vẫn xảy ra việc xả rác bừa bãi, viết vẽ bôi bẩn, làm ô nhiễm, mất mỹ quan cả khu dân cư.
Mới đây, các cư dân chung cư Vinhomes Central Park (quận Bình Thạnh, TPHCM) bức xúc phản ánh tình trạng một số bạn trẻ đến tham quan tòa nhà Landmark 81 đã xả rác bừa bãi, giẫm đạp lên cỏ trong khuôn viên. Để giữ cho môi trường sạch đẹp, các hộ dân ở đây đã phải thành lập một đội tình nguyện viên, dọn rác thải và làm sạch cỏ trong khuôn viên xung quanh khu chung cư.
Sau vụ cháy chung cư Carina Plaza (quận 8, TPHCM), vấn đề an toàn phòng cháy được chính quyền các địa phương, ban quản trị và cư dân các chung cư đặc biệt quan tâm. Tuy vậy vẫn có nơi hệ thống báo cháy không hoạt động tốt, dễ dẫn đến báo cháy giả. Cũng có người rất thiếu ý thức, nhấn nút báo cháy chỉ để quậy phá.
Một số ban quản trị cũng thiếu trách nhiệm, để chung cư xuống cấp, xuất hiện những vết nứt tường, thấm dột, mà không quan tâm, bảo dưỡng định kỳ, mặc các mảnh vữa xi măng có thể rơi trúng mọi người. Có chung cư xuất hiện kẻ xấu trà trộn vào thuê ở để trộm cắp tài sản. Chủ căn hộ cho thuê thản nhiên phủi tay, không chịu trách nhiệm. Trước khi mở bán chung cư, chủ đầu tư luôn đảm bảo sẽ có lực lượng bảo vệ tuần tra giữ an ninh trật tự 24/24 giờ. Song thực tế ở một số chung cư có tình trạng bảo vệ chỉ làm nhiệm vụ gác cổng, chưa đủ sức trấn áp tội phạm, gây bất an cho cuộc sống của cư dân.
Rất cần ý thức sống cộng đồng. Điều đó không thể tự nhiên mà có được. Các quy ước xây dựng cuộc sống mới ở chung cư cần được thực thi nghiêm chỉnh để vận hành cao ốc chung cư ổn định, đưa sinh hoạt ở chung cư đi vào nề nếp. Trước hết, chính quyền địa phương và nhà đầu tư, ban quản trị cần mẫu mực trong việc tổ chức cuộc sống văn minh, đoàn kết ở chung cư; thường xuyên kiểm tra, nhắc nhở, chấn chỉnh, để các cư dân cùng chung tay thực hiện ý thức sống cộng đồng, biết sống vì mọi người.
