Ngay từ khi ra đời vào năm 1812, tập Kinder-und Hausmärchen (Chuyện kể cho trẻ em và trong gia đình) của hai anh em Jacob và Wilhelm Grimm đã trở nên nổi tiếng và gây tiếng vang trong cộng đồng các nhà nghiên cứu ở Đức. Hơn hai trăm năm trôi qua, cả thế giới đọc cuốn sách ấy, bất kể lứa tuổi, thế hệ, thời đại. Ngày nay chúng ta thường biết đến cuốn sách với tên gọi Truyện cổ Grimm.
Bộ Truyện cổ Grimm đầy đủ nhất bằng tiếng Việt gồm 215 truyện, trong đó có 211 truyện đúng số lượng và thứ tự theo bản năm 1857, là ấn bản cuối cùng của anh em nhà Grimm trước khi hai ông qua đời (bao gồm 10 truyện thuộc phần Huyền thoại cho trẻ em, có tính giáo dục và mang đậm màu sắc tôn giáo). Ngoài 211 truyện này còn có 4 truyện xuất hiện trong các ấn bản trước, nhưng về sau đã bị anh em Grimm loại ra do sự tương đồng với các tác phẩm của những nhà văn khác.
Phần bổ sung này ít nhiều có ích cho độc giả khi đọc sách. Bởi Truyện cổ Grimm không chỉ là những câu chuyện đọc để giải trí, mà còn là một công trình sưu tầm quý báu của hai nhà Ngôn ngữ học - Jacob và Wilhelm Grimm, với mục tiêu mà hai ông đã trung thành theo đuổi, đó là gìn giữ ngôn ngữ, văn hóa và những giá trị tinh thần truyền thống của nước Đức.
Ấn bản Truyện cổ Grimm lần này bao gồm bản dịch của ba dịch giả khác nhau: dịch giả Hữu Ngọc (nổi tiếng với các bản dịch Truyện cổ Grimm được tái bản thường xuyên trong suốt 50 năm qua), dịch giả Lương Văn Hồng (dịch và biên soạn nhiều bộ sách tiếng Đức, trong đó bao gồm cả Truyện cổ Grimm) và dịch giả Ngụy Hữu Tâm (người từng học tập, làm việc lâu năm tại Đức và có nhiều ấn phẩm dịch đã phát hành tại Việt Nam).
Ngoài việc tổng hợp đầy đủ các truyện, Đông A cũng tiến hành đối chiếu với bản dịch tiếng Anh của Dan L. Ashliman và Margaret Hunt để biên tập, thêm những phần bị thiếu, hiệu chỉnh tên riêng cho thống nhất với nguyên bản.
Những câu chuyện trong tập truyện này vốn là những chuyện kể “được lưu truyền mà không bị phán xét là hay hay dở, cao nhã hay bình dân”, còn Truyện cổ Grimm là “một tài liệu ghi chép về phong tục tập quán” - như anh em nhà Grimm chia sẻ.
Vì vậy, trong ấn bản lần này, Đông A tuân theo tinh thần đó của hai tác giả, giữ lại những câu chuyện theo nguyên bản nhằm truyền tải được tinh thần nguyên gốc và mang đậm hơi thở của một nước Đức cổ kính thế kỷ XIX. Vì lẽ đó, nếu các bậc phụ huynh lựa chọn ấn bản này để làm quà tặng cho con em mình, đòi hỏi phải có sự đồng hành cùng bé trong quá trình đọc sách, để chọn lọc được những truyện phù hợp với độ tuổi cụ thể.
Đặc biệt, cuốn sách sử dụng bộ minh họa Truyện cổ Grimm đầy đủ đầu tiên của hai họa sĩ Philipp Grot Johann (1841-1892) và Robert Leinweber (1845-1921) xuất bản tại Đức. Đây cũng là lần đầu bản minh họa của hai họa sĩ tài năng này được giới thiệu đến độc giả Việt Nam, với hầu hết các truyện đều có hình ảnh, giúp người đọc dễ hình dung hơn bối cảnh, nhân vật, trang phục và các vật dụng được miêu tả trong câu chuyện.
Jacob và Wilhelm là con thứ hai và thứ ba trong một gia đình có chín người con ở Hanau, Hessen (Đức). Sau cái chết đột ngột của người cha vào năm 1796, gia đình lâm vào cảnh túng quẫn, hai anh em phải chuyển đến Kassel, sống nhờ vào tiền trợ cấp của người dì. Họ cùng theo học tại Đại học Marburg với dự định tiếp nối nghiệp luật gia của cha, nhưng mối quan hệ với các trí thức đương thời ở đây đã khiến hai anh em dấn thân vào công cuộc nghiên cứu ngôn ngữ - văn hóa nước Đức, và đạt được nhiều thành tựu. Mặc dù thành công trong vai trò các nhà nghiên cứu ngôn ngữ học, nhưng công trình để lại dấu ấn và tên tuổi của hai anh em Grimm là Kinder-und Hausmärchen, một tuyển tập sưu tầm truyện cổ dân gian truyền miệng, xuất bản lần đầu năm 1812 và nổi tiếng với tên gọi mà ta vẫn biết đến ngày nay: Truyện cổ Grimm. Cho đến khi các tác giả lần lượt qua đời vào các năm 1859 và 1863, tập truyện đã được bổ sung, chỉnh lý và tái bản đến bảy lần. Năm 2005, Truyện cổ Grimm UNESCO công nhận là di sản văn hóa thế giới. |