Ngày 7-5-1954, lá cờ “Quyết chiến, Quyết thắng” của Chủ tịch Hồ Chí Minh trao cho Quân đội nhân dân Việt Nam đã hiên ngang tung bay trên nóc hầm tướng De Castries, báo hiệu chiến thắng vẻ vang. Thắng lợi của cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp, mà đỉnh cao là chiến dịch Điện Biên Phủ là chiến thắng của chủ nghĩa yêu nước, ý chí bất khuất, kiên cường của dân tộc Việt Nam được hun đúc qua hàng nghìn năm lịch sử; chiến thắng của đường lối chiến tranh nhân dân đúng đắn, sáng tạo của Đảng ta, của ý chí “dám đánh, quyết đánh, biết đánh và biết thắng”; của tinh thần độc lập, tự chủ, tự lực, tự cường, kết hợp sức mạnh dân tộc và sức mạnh thời đại; đồng thời là chiến thắng của tình đoàn kết chiến đấu thủy chung, son sắt của quân và dân ba nước Việt Nam, Lào, Campuchia cùng sự ủng hộ, giúp đỡ của bạn bè quốc tế.
Với mong muốn cung cấp cho bạn đọc những góc nhìn, nhận định, đánh giá khách quan về giá trị lịch sử, tầm vóc và ý nghĩa quan trọng của chiến dịch Điện Biên Phủ, góp phần tái hiện những ngày tháng hào hùng của toàn Đảng, toàn dân và toàn quân ta trong trận quyết chiến chiến lược, góp phần quyết định tới thắng lợi của cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp xâm lược của nhân dân ta, đồng thời, gửi lời tri ân sâu sắc đến các anh hùng, chiến sĩ, dân công hỏa tuyến, thanh niên xung phong... đã anh dũng hy sinh xương máu và tuổi thanh xuân cho chiến thắng lịch sử này. NXB Chính trị quốc gia Sự thật đã phối hợp cùng các đơn vị liên quan biên soạn cuốn Điện Biên Phủ - Lịch sử và ký ức.
Cuốn sách tuyển chọn các bài viết phân tích, đánh giá sâu sắc về chiến dịch Điện Biên Phủ của các tướng lĩnh có mặt trực tiếp, chỉ huy, tham gia chiến dịch năm ấy, các nhà khoa học, nhà bình luận quân sự, nhà văn, nhà báo ở trong và ngoài nước đã được đăng tải trên các tạp chí Xưa & Nay, Lịch sử quân sự, Lý luận chính trị.
Nội dung cuốn sách được kết cấu làm ba phần: Chiến thắng Điện Biên Phủ - Sáng ngời bản lĩnh và trí tuệ Việt Nam; Những con người làm nên lịch sử; Điện Biên Phủ - Những ngày tháng 5 lịch sử.
