Báo cáo tại hội thảo cho thấy, trong 4 tháng đầu năm 2018, các địa phương và lực lượng chức năng tiến hành kiểm tra hơn 1.400 vụ, xử lý 306 vụ với 306 đối tượng vi phạm về lĩnh vực phân bón, thuốc bảo vệ thực vật (BVTV); xử phạt hành chính hơn 2,7 tỷ đồng.
Trong đó, riêng về phân bón đã kiểm tra 958 vụ, phát hiện và xử lý 171 vụ vi phạm, với số tiền phạt hành chính khoảng 1,8 tỷ đồng; các ngành chức năng còn tịch thu 100 tấn phân bón nhập lậu, tiêu hủy 500 tấn…
Theo Ban chỉ đạo 389 Quốc gia, tình hình sản xuất, kinh doanh phân bón, thuốc BVTV kém chất lượng vẫn diễn biến khá phức tạp; những đối tượng làm giả đã lợi dụng quy định về tổng các chất dinh dưỡng để sản xuất phân bón kém chất lượng, trộn thêm tạp chất như bột đá, đất sét... nhằm tăng khối lượng các sản phẩm phân bón; đăng ký sản xuất nhiều loại sản phẩm khác nhau đề phòng khi có sản phẩm bị phát hiện sẽ thay thế bằng loại khác hoặc ghi nhãn hiệu, thành phần, địa chỉ trên bao bì mập mờ dễ gây nhầm lẫn, ngộ nhận, đánh lừa người tiêu dùng.
Các đối tượng này còn lợi dụng hiểu biết hạn chế, tâm lý ham mua hàng giá rẻ của số người nông dân ở vùng sâu, vùng xa để quảng cáo, đưa ra các hình thức khuyến mãi hấp dẫn nhằm buôn bán phân bón, thuốc BVTV giả, kém chất lượng, không rõ nguồn gốc... gây ảnh hưởng đến sản xuất nông nghiệp và sức khỏe người dân.
Ông Phạm Tiến Dũng, Thanh tra Bộ NN-PTNT, cho rằng: Các đối tượng kinh doanh hàng giả, hàng kém chất lượng đã lợi dụng địa hình hiểm trở, nhiều đường mòn, lối tắt, sông suối mùa khô cạn... để vận chuyển trái phép thuốc BVTV qua biên giới. Lượng thuốc ngoài danh mục khi bị lực lượng chức năng kiểm tra thì các đối tượng bỏ chạy hoặc tổ chức chống lại đoàn kiểm tra, nhằm giành giật xe hàng để phi tang. Nghiêm trọng hơn là các loại thuốc BVTV vô chủ, ngoài danh mục, một số loại có độ độc rất cao như thuốc trừ sâu 666, thuốc chuột dạng ống thủy tinh là nhóm thuốc cấm lưu hành trên lãnh thổ Việt Nam...
Theo ông Đàm Thanh Thế, Chánh văn phòng Ban chỉ đạo 389 Quốc gia, đề nghị các đơn vị chức năng phối hợp rà soát, đánh giá những bất cập, chồng chéo trong các quy định của pháp luật về phân bón, thuốc BVTV. Từ đó, đề ra những giải pháp phòng chống việc kinh doanh thuốc BVTV, phân bón giả một cách hiệu quả; kiến nghị các cơ quan có thẩm quyền nghiên cứu, sửa đổi, bổ sung quy định của pháp luật về phân bón, thuốc BVTV phù hợp với tình hình thực tế. Song song đó, có cơ chế chính sách hỗ trợ các tổ chức, cá nhân tham gia sản xuất phân bón hữu cơ, khuyến khích nông dân đẩy mạnh sử dụng phân bón hữu cơ, thuốc BVTV sinh học... Phối hợp với các cơ quan, đơn vị, các hiệp hội, cơ quan báo chí... tổ chức nhiều đợt phổ biến văn bản qui phạm pháp luật về lĩnh vực phân bón, thuốc BVTV; tuyên truyền, hướng dẫn cho nông dân nhận thức và biết cách phân biệt phân bón, thuốc BVTV là hàng thật, hàng giả, hàng kém chất lượng, không rõ nguồn gốc... Đồng thời, tổ chức vận động người dân tham gia phong trào “phòng, chống buôn lậu, sản xuất, kinh doanh phân bón, thuốc BVTV giả, kém chất lượng...”.