Đập ngăn mặn Hiền Lương nằm trên sông Hiền Lương, thuộc 2 xã Nghĩa Hòa và Nghĩa Hà (TP Quảng Ngãi), được đưa vào sử dụng từ năm 2001, có nhiệm vụ ngăn mặn cho 968ha đất canh tác, giữ ngọt để bổ sung nguồn nước tưới cho nông nghiệp và dân sinh, kết hợp giao thông, cải tạo sinh thái trong vùng.
Sau hơn 20 năm khai thác, sử dụng, đến nay, công trình đã hư hỏng, xuống cấp, không đảm bảo ngăn mặn, giữ ngọt ảnh hưởng đến sản xuất, xâm nhập mặn nguồn nước.
 |
| Đập ngăn mặn Hiền Lương bắt qua sông Hiền Lương thuộc 2 xã Nghĩa Hòa và Nghĩa Hà, TP Quảng Ngãi. Ảnh: NGUYỄN TRANG |
Hiện tại, các ron cao su của các cửa van cống bị hư hỏng làm rò rỉ nước qua cống, thiết bị cơ khí của công trình bị hư hỏng, vận hành khó khăn, thấm ruồng dưới đáy và hai bên mang cống.
 |
| Nhiều đoạn ron bị hư hỏng, rò rỉ nước tại đập Hiền Lương. Ảnh: NGUYỄN TRANG |
 |
| Công trình hư hỏng, không đảm bảo ngăn mặn, giữ ngọt phục vụ sản xuất nông nghiệp. Ảnh: NGUYỄN TRANG |
Ông Lê Văn Tư (xã Nghĩa Hà, TP Quảng Ngãi) cho biết: “Bây giờ, nước thấm lậu đáy, các cửa van hư hỏng, không giữ được nước ngọt nhiều, ảnh hưởng sản xuất, khi nước mặn lên là tràn vào”.
Bên cạnh nhiệm vụ giữ ngọt, đập Hiền Lương còn là công trình giao thông bắt qua sông để người dân trong thôn trên địa bàn xã Nghĩa Hà qua lại. Tuy nhiên, mặt đường công trình đã xuống cấp, người dân chắp vá lại, các trụ cột trên cầu cũng lung lay, bong tróc. Hai bên bờ cầu, mặt đường bể nát, các khe giãn nở bị hở, bể. Người dân rất mong muốn nhanh chóng khắc phục đập để thuận tiện về giao thông, ổn định sản xuất nông nghiệp.
 |
| Đập ngăn mặn Hiền Lương cần được sửa chữa, khắc phục sớm. Ảnh: NGUYỄN TRANG |
Bà Nguyễn Thị Loan, Phó Chủ tịch UBND xã Nghĩa Hà, cho biết, thời gian qua, đập xuống cấp trầm trọng. Cử tri đã ý kiến nhiều lần, các ngành chức năng đã xuống kiểm tra nhưng vẫn chưa được khắc phục.
“Đập Hiền Lương xuống cấp, gây ảnh hưởng sản xuất và đi lại của người dân cũng như công tác vận hành hàng năm, nhất là mùa mưa bão, rất khó khăn do cửa van xuống cấp”, bà Nguyễn Thị Loan nói.
Tương tự, đập ngăn mặn Khê Hòa phục vụ tưới cho khoảng 100,12ha lúa và tiêu thoát lũ cho dân cư vùng thượng lưu các xã Tịnh Thiện, Tịnh Hòa và Tịnh Khê (TP Quảng Ngãi). Đập được xây dựng từ năm 1975, sau đó sửa chữa, nâng cấp vào năm 2000 do Công ty TNHH MTV Khai thác công trình thủy lợi Quảng Ngãi quản lý, khai thác.
 |
| Đập Khê Hòa nối liền xã Tịnh Khê và xã Tịnh Hòa vừa công trình ngăn mặn, giữ ngọt vừa làm công trình giao thông. Ảnh: NGUYỄN TRANG |
Đến nay, đập Khê Hòa đã xuống cấp, thiết bị cơ khí qua thời gian sử dụng lâu dài trong môi trường nước mặn đã hư hỏng, vận hành khó khăn, các cửa van đóng không kín nước. Các ron cao su bị oxy hóa, dập hỏng, toàn bộ cửa van bị mục gỉ, bê tông bản đáy cống bị bong tróc, lún sụt, gây hiện tượng ruồng nước mặn giữa bản đáy và cửa cống, bê tông trụ pin ở các khoang cống bị thấm lậu.
 |
| Công trình ngăn mặn cũng đã xuống cấp, hư hỏng sau thời gian khai thác sử dụng kéo dài. Ảnh: NGUYỄN TRANG |
 |
| Mức độ thấm lậu, rò rỉ của các cửa cống gây nguy cơ xâm nhập mặn. Ảnh: NGUYỄN TRANG |
Trong báo cáo làm rõ kiến nghị của UBND TP Quảng Ngãi gửi UBND tỉnh Quảng Ngãi vào ngày 14-2 về các phản ánh của nhân dân, phía Sở NN-PTNT tỉnh Quảng Ngãi đã đề nghị các giải pháp, trong đó, Công ty TNHH MTV Khai thác công trình thủy lợi Quảng Ngãi thường xuyên thực hiện các giải pháp chống rò rỉ, hạn chế thấm, xâm nhập mặn, giữ ngọt phục vụ nông nghiệp và dân sinh.
Về lâu dài, Sở NN-PTNT đề nghị Công ty TNHH MTV Khai thác công trình thủy lợi Quảng Ngãi tổ chức đánh giá kỹ hiện trạng hư hỏng công trình, lập hồ sơ, trình cấp thẩm quyền xem xét, bố trí kinh phí để kịp thời nâng cấp, sửa chữa, khắc phục hư hỏng đập ngăn mặn Hiền Lương, đập mặn mặn Khê Hòa nhằm đảm bảo an toàn công trình, đảm bảo mục tiêu phục vụ sản xuất vụ đông xuân và hè thu, sớm giải quyết nội dung phản ánh của nhân dân về tình trạng hư hỏng.
Riêng đối với đập ngăn mặn Khê Hòa, Sở NN-PTNT đề nghị UBND tỉnh Quảng Ngãi quan tâm bố trí kinh phí để đầu tư sửa chữa, nâng cấp công trình này trong năm 2023.
