Bộ trưởng Bộ Quốc phòng, Đại tướng Phan Văn Giang thừa ủy quyền của Thủ tướng Chính phủ trình bày tờ trình về dự án nêu rõ, việc xây dựng, ban hành Luật Phòng không nhân dân là rất cần thiết, góp phần hoàn thiện hệ thống pháp luật về quân sự, quốc phòng, có ý nghĩa thiết thực bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới.
Bên cạnh đó, hoàn thiện hệ thống pháp luật về phòng không nhân dân, tạo cơ sở pháp lý cho việc xây dựng, huy động, tổ chức hoạt động phòng không nhân dân, quản lý các hoạt động liên quan đến tàu bay không người lái, phương tiện bay siêu nhẹ và bảo đảm an toàn phòng không. Đồng thời, xây dựng nền quốc phòng toàn dân vững mạnh toàn diện, phát huy sức mạnh tổng hợp của đất nước, giữ vững hòa bình, ổn định chính trị, an ninh quốc gia, trật tự, an toàn xã hội để phát triển kinh tế; bảo vệ Đảng, Nhà nước, nhân dân và chế độ XHCN; bảo vệ vững chắc độc lập, chủ quyền, thống nhất và toàn vẹn lãnh thổ của Tổ quốc.
Bộ trưởng nêu rõ, Luật Quốc phòng và các văn bản pháp luật có liên quan đến nhiệm vụ phòng không nhân dân, quản lý tàu bay không người lái, phương tiện bay siêu nhẹ mới quy định khung, mang tính nguyên tắc nên đặt ra yêu cầu đòi hỏi phải tạo lập cơ sở pháp lý đầy đủ, toàn diện cho hoạt động phòng không nhân dân để đáp ứng yêu cầu bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới.
Công tác quản lý, bảo vệ vùng trời ở độ cao dưới 5.000 mét đang được nhiều quốc gia trên thế giới hết sức coi trọng, nhất là trong giai đoạn hiện nay tàu bay không người lái đang được nghiên cứu, chế tạo, khai thác, sử dụng cho mục đích quân sự như một lực lượng tác chiến mới mang lại hiệu quả chiến đấu cao. Ở trong nước, tình trạng sử dụng tàu bay không người lái, phương tiện bay siêu nhẹ vi phạm pháp luật diễn ra ngày càng gia tăng, tiềm ẩn nhiều nguy cơ đe dọa đến quốc phòng, an ninh và an toàn, an ninh hàng không.
Bộ trưởng cho biết, nội dung về quản lý tàu bay không người lái, phương tiện bay siêu nhẹ và bảo đảm an toàn phòng không được cụ thể hoá với các quy định từ vấn đề nhập khẩu, xuất khẩu, tạm nhập tái xuất, tạm xuất tái nhập tàu bay không người lái, phương tiện bay siêu nhẹ; thiết kế, sửa chữa, bảo dưỡng, thử nghiệm, kinh doanh tàu bay không người lái, phương tiện bay siêu nhẹ; đăng ký, khai thác, sử dụng tàu bay không người lái, phương tiện bay siêu nhẹ; đình chỉ chuyến bay của tàu bay không người lái, phương tiện bay siêu nhẹ; tạm giữ, thu giữ, chế áp tàu bay không người lái, phương tiện bay siêu nhẹ; hiệp đồng bay, quản lý điều hành và giám sát hoạt động bay…
Trình bày báo cáo thẩm tra dự án luật, Chủ nhiệm Ủy ban Quốc phòng và An ninh, Trung tướng Lê Tấn Tới nêu rõ, Ủy ban nhất trí với sự cần thiết ban hành luật với những căn cứ chính trị, pháp lý, thực tiễn đã được Chính phủ trình.
Báo cáo thẩm tra nêu rõ, về khái niệm "tàu bay không người lái” và “phương tiện bay siêu nhẹ”, có ý kiến đề nghị làm rõ hơn nội dung “cần có sự tham gia điều khiển trực tiếp của người lái” trong khái niệm “tàu bay không người lái”; cân nhắc, không liệt kê cụ thể các phương tiện trong khái niệm “phương tiện bay siêu nhẹ” mà quy định thống nhất với cách khái niệm "tàu bay không người lái" gắn với những tính năng, đặc điểm, thuộc tính cơ bản của loại phương tiện này.
Điều này nhằm phân biệt rõ với khái niệm “tàu bay không người lái” làm cơ sở để Chính phủ quy định chi tiết và thống nhất trong quản lý; xác định phương tiện bay siêu nhẹ có bao gồm các loại khí cầu bay có người điều khiển hoặc khí cầu bay không có người điều khiển hay không để làm cơ sở cho việc quy định các biện pháp quản lý phù hợp.
Ủy ban Quốc phòng và An ninh đề nghị cơ quan chủ trì soạn thảo nghiên cứu các ý kiến trên để quy định cụ thể, bảo đảm tính thống nhất với các nội dung trong dự thảo Luật; thuận lợi trong tổ chức thực hiện.
