Sau khi nghe Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật của Quốc hội Hoàng Thanh Tùng báo cáo tóm tắt một số vấn đề lớn giải trình, tiếp thu, chỉnh lý dự thảo Luật Thủ đô (sửa đổi) tại phiên họp sáng nay của Ủy ban Thường vụ Quốc hội (UBTVQH), nhiều thành viên Ủy ban bày tỏ quan tâm đến nội dung về quản lý, sử dụng không gian ngầm.
Tổng Thư ký, Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội Bùi Văn Cường cho rằng, đây là nội dung khó, phức tạp và là mối quan tâm của nhiều thành phố lớn trên thế giới. So với dự thảo trình Quốc hội tại kỳ họp, dự thảo lần này đã đưa ra 2 phương án mới. Tổng Thư ký Quốc hội Bùi Văn Cường bày tỏ tán thành với phương án 2 là giao Chính phủ quy định giới hạn độ sâu người sử dụng đất thuộc địa bàn thành phố Hà Nội được sử dụng lòng đất theo chiều thẳng đứng để tạo sự chủ động, linh hoạt cho Chính phủ và thành phố Hà Nội, tránh khó khăn trong việc thực hiện đối với từng trường hợp cụ thể.
Phương án 1 là ngoài giới hạn độ sâu 15m, người sử dụng đất vẫn được sử dụng nếu phù hợp quy hoạch, nhưng phải xin phép cơ quan nhà nước có thẩm quyền và phải trả tiền theo quy định của Chính phủ. Việc xác định giới hạn độ sâu 15m là căn cứ vào phạm vi phân vùng chức năng được xác định tại Quy hoạch chung không gian xây dựng ngầm đô thị trung tâm - thành phố Hà Nội đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2050.
Tán thành phương án 1, Chủ nhiệm Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường Lê Quang Huy cho rằng, phương án này sẽ tạo cơ sở pháp lý cho thành phố Hà Nội trong việc chủ động quản lý, khai thác, sử dụng không gian ngầm một cách hiệu quả, xác định rõ giới hạn được sử dụng không gian ngầm của người sử dụng đất, minh bạch hóa quyền và trách nhiệm của người sử dụng đất, tạo thuận lợi cho việc khai thác giá trị gia tăng từ đất và triển khai xây dựng hệ thống đường sắt đô thị.
Phó Chủ tịch Quốc hội Trần Quang Phương đề nghị tiếp tục nghiên cứu, đánh giá tác động, đồng thời tham khảo kinh nghiệm quốc tế để quy định cho phù hợp. Đồng thời Phó Chủ tịch Quốc hội đề nghị Luật cũng cần cụ thể mức giới hạn độ sâu mà người sử dụng đất được sử dụng, nhưng độ sâu 15m đã hợp lý chưa, thực tế rất nhiều công trình cần sử dụng ở mức sâu hơn.
Cũng quan tâm đến quản lý, sử dụng không gian ngầm, Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp Lê Thị Nga cho biết, hiện chưa có quy định về vấn đề này trong pháp luật, nên quy định khung, giao Chính phủ quy định chi tiết.
Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ ủng hộ phương án 2. Theo đó, trong luật quy định “không gian ngầm được sử dụng có giới hạn”, còn giới hạn cụ thể giao cho Chính phủ quy định. Khi đó cứ theo pháp luật mà làm.
"Một cao ốc trên 100 tầng thì đóng cọc móng có khi mấy chục, cả trăm mét. Quy định trường hợp quá 15m, nếu phù hợp quy hoạch, phải xin phép thì đẻ ra giấy phép con như đi xin - đi cho”, Chủ tịch Vương Đình Huệ nói. Theo Chủ tịch Quốc hội, việc này tạo ra cơ chế tiêu cực, xin - cho thiếu minh bạch và thậm chí làm hạn chế quyền công dân chứ không phải tăng. Luật quy định 15m, thì cơ sở khoa học nào. Phương án 1 vừa không có căn cứ thực tiễn, khoa học, pháp lý lại dễ tạo ra sự không minh bạch, cơ chế xin - cho.
