Chiều 17-8, trong khuôn khổ phiên họp thứ 25, Ủy ban Thường vụ Quốc hội (UBTVQH) nghe báo cáo kết quả giám sát bước đầu chuyên đề giám sát của Quốc hội về “Việc triển khai thực hiện các nghị quyết của Quốc hội về chương trình mục tiêu quốc gia về xây dựng nông thôn mới giai đoạn 2021-2025, giảm nghèo bền vững giai đoạn 2021-2025, phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn 2021-2030”.
Theo báo cáo, tính đến hết tháng 7-2023, đoàn cơ bản đã thực hiện xong các nội dung theo kế hoạch chi tiết; đã làm việc trực tiếp với 11 bộ, ngành và 15 địa phương. Sau phiên họp, đoàn giám sát sẽ có phiên làm việc với Chính phủ để thống nhất các nội dung đánh giá của chuyên đề giám sát này và báo cáo với UBTVQH cho ý kiến chính thức tại phiên họp thứ 26 trong tháng 9 tới, để chuẩn bị báo cáo với Quốc hội tại kỳ họp thứ 6 vào tháng 10-2023.
Chủ tịch Hội đồng Dân tộc của Quốc hội Y Thanh Hà Niê Kđăm |
Chủ tịch Hội đồng Dân tộc của Quốc hội Y Thanh Hà Niê Kđăm, Phó Trưởng đoàn Thường trực đoàn giám sát nhận định, việc Quốc hội tổ chức giám sát ngay khi các chương trình mục tiêu quốc gia mới bắt đầu triển khai thực hiện đã thúc đẩy Chính phủ, các bộ, ngành và địa phương hoàn thiện cơ chế, chính sách, đẩy nhanh tiến độ thực hiện; tháo gỡ nhiều khó khăn, vướng mắc. Quá trình giám sát đã thể hiện rất rõ quan điểm, nguyên tắc Quốc hội và Chính phủ cùng đồng hành để tháo gỡ, giải quyết những khó khăn, vướng mắc nói chung, trong đó có việc triển khai thực hiện các chương trình mục tiêu quốc gia nói riêng.
Về kết quả thực hiện chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới giai đoạn 2021-2025, đến nay đã có 2 tiêu chí vượt mục tiêu là tiêu chí số 14 về giáo dục và đào tạo, tiêu chí số 16 về văn hóa và 8 tiêu chí được đánh giá gần đạt.
Về giải ngân vốn, đến hết tháng 6-2023, vốn đầu tư công năm 2022 chuyển sang thực hiện năm 2023 giải ngân đạt khoảng 88%; vốn thực hiện năm 2023 đạt khoảng 34,3%, cao nhất trong 3 chương trình mục tiêu quốc gia.
Về các chỉ tiêu, mục tiêu của chương trình phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn 2021-2030, theo báo cáo của Ủy ban Dân tộc khá tích cực, tỷ lệ nghèo giảm 3,4% (đạt và vượt 3% mục tiêu kế hoạch giao).
Theo đánh giá chung, việc triển khai các chương trình mục tiêu quốc gia đã có tác động, góp phần nâng cao nhận thức, huy động sự vào cuộc của hệ thống chính trị, người dân, doanh nghiệp trong việc phát triển kinh tế - xã hội, giảm nghèo ở vùng nông thôn, miền núi khó khăn và đặc biệt khó khăn.
Tuy nhiên, nhiều địa phương phản ánh số lượng văn bản các loại quá nhiều, trên 300 văn bản của cả trung ương và địa phương, khiến cấp thừa hành bị rối. Nguồn vốn đầu tư phát triển ngân sách trung ương phân bổ chậm (quý 2-2022 mới giao) chưa có cơ chế giao kế hoạch vốn sự nghiệp nguồn ngân sách Nhà nước giai đoạn 5 năm cho các chương trình mục tiêu quốc gia; việc lồng ghép nguồn vốn khó thực hiện, phân bổ vốn còn manh mún, chưa phù hợp với đặc thù từng vùng, miền…
Đại biểu tham dự phiên họp |
Đoàn giám sát đề nghị thực hiện hiệu quả, đồng bộ các giải pháp huy động nguồn lực, trong đó, huy động tối đa nguồn lực của địa phương để tổ chức triển khai chương trình. Đồng thời, tăng cường thanh tra, kiểm tra, giám sát, đánh giá việc thực hiện các chương trình ở các cấp, các ngành; có biện pháp phòng ngừa, đồng thời có biện pháp phòng ngừa, kịp thời ngăn chặn các biểu hiện tiêu cực, lãng phí, xử lý nghiêm các vi phạm trong quá trình thực hiện các chương trình.
Phát biểu tại phiên họp, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ yêu cầu xác định rõ trách nhiệm của những đơn vị, địa phương chưa thực hiện tốt các nhiệm vụ được giao, đồng thời đề xuất, kiến nghị giải pháp khắc phục cụ thể.