Thời gian qua, việc xử lý vi phạm về trật tự xây dựng ở TPHCM gặp một số vướng mắc, đặc biệt là việc xử lý vi phạm xây dựng nhà ở riêng lẻ nông thôn, dẫn đến tình trạng vi phạm trật tự xây dựng trên đất nông nghiệp tại các quận ven, huyện ngoại thành đang trong quá trình đô thị hóa ngày càng phức tạp. Việc xử lý vi phạm xây dựng rất bất cập do luật chồng chéo.
Đơn cử, tại điểm k khoản 2 Điều 89 Luật Xây dựng năm 2014 quy định đối với công trình xây dựng nhà ở riêng lẻ ở nông thôn (thuộc khu vực chưa có quy hoạch phát triển đô thị và quy hoạch chi tiết xây dựng được duyệt) sẽ không phải xin phép xây dựng nếu không nằm trong khu bảo tồn, khu di tích, văn hóa. Chính vì vậy, việc áp dụng xử lý hành vi xây dựng trái phép gặp nhiều khó khăn, dẫn đến tình trạng vi phạm trật tự xây dựng trên đất nông nghiệp tại các quận huyện ngoại thành tăng cao.
Để khắc phục tình trạng xây dựng trái phép, TP cần có chế tài nghiêm khắc đối với những hành vi sai phạm, thiếu trách nhiệm của lực lượng thanh tra xây dựng, cán bộ tài nguyên - môi trường và chính quyền cấp cơ sở trong việc quản lý trật tự xây dựng. TP cần kiến nghị Bộ Xây dựng sớm có văn bản hướng dẫn, giải quyết những khó khăn, vướng mắc trong việc xử lý hành vi xây dựng trái phép. Đặc biệt, lãnh đạo TPHCM cần chỉ đạo các cơ quan, đơn vị thực hiện công tác quản lý trật tự xây dựng tăng cường phối hợp kiểm tra, trao đổi thông tin, kịp thời giải quyết những khó khăn, vướng mắc trong quá trình thực thi công vụ, kiên quyết xử lý các trường hợp vi phạm.
