Nối dài những kỷ lục
Nếu chỉ tính doanh thu 2 bộ phim dẫn đầu phòng vé năm 2024 gồm Mai (đạo diễn Trấn Thành, 551 tỷ đồng), Lật mặt 7: Một điều ước (đạo diễn Lý Hải, 482 tỷ đồng), con số này đã xấp xỉ tổng doanh thu phim Việt năm 2019 (khoảng 1.150 tỷ đồng).
Trong khi đó, tính đến hiện tại, dù chưa chốt sổ, do còn 2 tác phẩm mới ra mắt là Chị dâu và Kính vạn hoa, doanh thu phim Việt năm 2024 đã vượt mốc 1.800 tỷ đồng, dự kiến chiếm hơn 40% tổng doanh thu phòng vé.
Ông Nguyễn Hoàng Hải, Giám đốc nội dung CGV Việt Nam, cho biết, hiện thị phần phim Việt đang chiếm khoảng 44%, cao hơn rất nhiều so với phim châu Á (29%) và phim Mỹ (25%).
Ngoài 2 phim nói trên, còn có 2 phim đã vượt mốc trăm tỷ đồng là Làm giàu với ma (đạo diễn Trung Lùn, 128 tỷ đồng) và Ma da (đạo diễn Nguyễn Hữu Hoàng, 127 tỷ đồng). Riêng Cám (đạo diễn Trần Hữu Tấn) và Gặp lại chị bầu (đạo diễn Nhất Trung) tuy doanh thu trong nước không quá 100 tỷ đồng, nhưng nếu tính tổng doanh thu ở các thị trường nước ngoài và trên các nền tảng trực tuyến thì cũng đã vượt mốc.
Như vậy, trong năm 2024 thị trường đã có 6 phim Việt có doanh thu trên trăm tỷ đồng.
Một tín hiệu đáng mừng khác, thị trường năm nay được dự báo sẽ vượt 4.400 tỷ đồng, cao hơn khoảng 20% so với con số 3.700 tỷ đồng của năm 2023. Đặc biệt, so với năm 2023, cán cân doanh thu đã có sự cân bằng theo hướng tích cực khi bên cạnh những phim trăm tỷ đồng là những phim có mức thu tầm trung, thay vì phân hóa đậm nét như một năm trước đó.
Linh miêu: Quỷ nhập tràng và Cô dâu hào môn với mức doanh thu từ 70-80 tỷ đồng được xem là tương đối thành công. Hay Đào, Phở và Piano - phim được sản xuất bằng ngân sách nhà nước với doanh thu gần 21 tỷ đồng cũng góp phần tạo sự hưng phấn cho thị trường.
Theo một nhà phát hành, thị trường phim Việt Nam ngày càng đa dạng về thể loại, từ hài hước, tình cảm đến hành động, đáp ứng nhu cầu của nhiều đối tượng khán giả. Việt Nam hiện vẫn là một trong những ngành công nghiệp điện ảnh phát triển nhanh nhất thế giới với mức tăng trưởng 21% suốt nhiều năm gần đây. Lợi thế dân số đông, kinh tế đang phát triển nên Việt Nam có tiềm năng trở thành trong top 10 nước có doanh thu phòng vé lớn nhất thế giới những năm sắp tới.
Còn những tiếc nuối
Năm 2024 có tổng cộng 28 phim ra rạp. Trong đó, có 5 phim có doanh thu dưới 1 tỷ đồng gồm: Cu li không bao giờ khóc (hơn 740 triệu đồng), Domino: Lối thoát cuối cùng (gần 600 triệu đồng), Đóa hoa mong manh (430 triệu đồng). Cá biệt, có 2 phim doanh thu dưới 100 triệu đồng là Biệt đội hotgirl (67 triệu đồng) và phim tài liệu Bóng đá nữ Việt Nam: Chuyện lần đầu kể (56 triệu đồng).
Các phim có doanh thu từ 20 - 40 tỷ đồng gồm: Cái giá của hạnh phúc (hơn 26 tỷ đồng), Hai muối (gần 41 tỷ đồng), Ngày xưa có một chuyện tình (gần 45 tỷ đồng)... Các phim còn lại có mức doanh thu từ 1 - 7 tỷ đồng.
Dù tiếc nuối nhưng cũng phải nhìn nhận, doanh thu không hẳn lúc nào cũng tỷ lệ thuận với chất lượng của bộ phim. Đơn cử như trường hợp của Cu li không bao giờ khóc - phim Việt đầu tiên thắng giải Phim đầu tay xuất sắc nhất trong khuôn khổ Liên hoan phim Berlin 2024.
Hay trước đó là những phim như Bên trong vỏ kén vàng - phim dài đầu tay xuất sắc tại LHP Cannes 2023 (doanh thu gần 1,5 tỷ đồng), Tro tàn rực rỡ chiến thắng cao nhất tại Liên hoan phim 3 châu lục nhưng doanh thu trong nước cũng chỉ hơn 4 tỷ đồng…
Tiếc nuối khác là số lượng phim sản xuất và ra mắt trong năm 2024 vẫn còn khá thấp. Con số 28 phim thấp hơn rất nhiều so với giai đoạn 2019, 2020 - thời điểm mỗi năm luôn có khoảng hơn 40 phim ra mắt.
Ông Nguyễn Hoàng Hải cũng dẫn chứng, một số quốc gia trong khu vực như Thái Lan, Malaysia, mỗi năm sản xuất khoảng hơn 50 phim. Cá biệt như Indonesia sản xuất đến hơn 160 phim/năm. Con số khiêm tốn của phim Việt ít nhiều làm giảm sức cạnh tranh và cơ hội tiếp tục tăng thị phần, như cột mốc 63% từng đạt vào năm 2021.
Để phát triển bền vững, đặc biệt trong năm 2025 ngành điện ảnh cần giải quyết những vấn đề còn tồn tại như nâng cao chất lượng kịch bản, đầu tư vào marketing và quảng bá, đồng thời đa dạng hóa nguồn vốn, là nhận định chung của nhiều chuyên gia trong ngành.
