Trông người…
Khoảng 5 năm trở lại đây, năm nào khán giả Việt cũng có cơ hội thưởng thức những bộ phim tài liệu âm nhạc ghi lại hành trình các tour diễn, liveshow của các nhóm nhạc thần tượng, đặc biệt đến từ Hàn Quốc. Cuối tháng 3 vừa qua, nhóm nhạc Winner cho ra mắt phim tài liệu Winner 2022 Concert the Circle: The Movie.
Trước đó, chỉ riêng nhóm nhạc BTS, có đến 5 bộ phim được ra mắt tại Việt Nam, gồm: Burn the stage (2018), BTS World Tour: Love yourself in Seoul (2019), BTS: Bring the soul (2019), Break The Silence: The Movie (2020). Gần nhất, BTS: Yet To Come in Cinemas vừa ra mắt đầu năm 2023. Năm 2021, nhóm nhạc nữ đình đám Blackpink cũng cho ra mắt bộ phim Blackpink: The movie. Năm 2022, Seventeen Power Of Love: The Movie của nhóm nhạc Seventeen cũng ra mắt khán giả Việt.
Trên thế giới, bên cạnh việc nở rộ của dòng phim tiểu sử (biographical) những năm gần đây, những tác phẩm đình đám như: Elvis, Bohemian Rhapsody, Rocketman… đã chinh phục nhiều giải thưởng điện ảnh danh giá, chứng tỏ xu hướng làm phim tài liệu âm nhạc gắn với các hoạt động của các nghệ sĩ vẫn thịnh hành.
Một số tác phẩm gây chú ý thời gian gần đây có thể kể đến: All of That Voices về chuyến lưu diễn vòng quanh thế giới năm 2022 của Louis Tomlinson, ca sĩ nhạc pop người Anh, thành viên nhóm nhạc nam One Direction; The Sum of It All, series phim tài liệu được phát hành trên Disney+ của Ed Sheeran; The Velvet Underground về ban nhạc psychedelic cùng tên của thập niên 60 của thế kỷ trước hay Miss Americana về công chúa nhạc đồng quê Taylor Swift.
Và… chờ đến ta
Theo ông Đặng Vĩnh Hoàng, Trưởng phòng Phát hành Galaxy Studio, việc một số nghệ sĩ Việt quyết định thực hiện phim tài liệu âm nhạc không phải hành động bắt chước nghệ sĩ nước ngoài. Trước Mỹ Tâm, năm 2020 ca sĩ Sơn Tùng M-TP cũng phát hành Sky Tour the movie, về chuyến lưu diễn của anh. Cũng trong năm 2020, khán giả có cơ hội được theo dõi bộ phim Màu cỏ úa, dưới dạng thức phim tài liệu cuộc đời về nhạc sĩ Trần Tiến. Sau khi ra rạp, cả 2 phim đều được phát hành trên các nền tảng trực tuyến.
Những bộ phim của Hàn Quốc là nơi để mình nhìn vào, học hỏi và hướng đến. Bản thân nghệ sĩ đó phải đủ tầm và có gì đó xứng đáng để làm phim về họ. Đặc biệt, chính người hâm mộ cho họ cơ hội để làm tác phẩm
Ông ĐẶNG VĨNH HOÀNG
Trưởng phòng Phát hành Galaxy Studio
Yếu tố thương mại chưa hẳn là mục đích đầu tiên. Hầu hết các nghệ sĩ trước hết đều nghĩ đến tri ân người hâm mộ. Sau liveshow Tri âm, cảm xúc của khán giả đã thôi thúc Mỹ Tâm dùng những thước phim tư liệu quay trong quá trình thực hiện liveshow để sản xuất bộ phim này. Sơn Tùng M-TP cho hay bộ phim được làm ra không với mục đích so kè với bất kỳ ai, chỉ đơn giản muốn viết lại những dòng hồi ức cho một cuốn nhật ký của tuổi trẻ.
Cũng vì lý do đó, bài toán phát hành thương mại của dòng phim này cũng nhiều đặc biệt. Trong quá trình lên kế hoạch phát hành Người giữ thời gian, ca sĩ Mỹ Tâm từng tính đến phương án chỉ chiếu phim trong vòng 3 ngày, tạo nên không khí sôi động, sau đó sẽ rời rạp chiếu. Thống kê từ Box Office Vietnam, phim đạt doanh thu hơn 1,7 tỷ đồng sau 2 ngày khởi chiếu chính thức. Trước đó, Sky Tour the movie cũng chỉ trụ ở rạp chiếu đúng 10 ngày, đạt doanh thu hơn 11,5 tỷ đồng. Tất nhiên, trên thế giới vẫn có những phim tài liệu âm nhạc thu về hàng trăm triệu USD, điển hình như This is It về Michael Jackson với hơn 252 triệu USD.
Nhìn bề nổi, phim tài liệu âm nhạc tưởng dễ thực hiện nhưng lại vô cùng khó khăn. Quá trình sản xuất, ngay cả với những bộ phim ghi lại quá trình thực hiện các liveshow, tour diễn cũng không hề đơn giản. Như tiết lộ của Mỹ Tâm, bộ phim không phải là bê nguyên liveshow đã diễn ra và chiếu trên màn ảnh rộng. Cô đứng trước áp lực vừa có quá nhiều tư liệu đã được ghi lại suốt quá trình chuẩn bị cho liveshow, đồng thời có những tư liệu khi dựng lại thấy thiếu. Do đó, toàn bộ các khâu hậu kỳ khác, khối lượng công việc, sự đầu tư đều giống nhau, kỹ lưỡng từng khung hình.
Để phim tài liệu ca nhạc trở thành xu hướng, có lẽ cần thêm thời gian, nhưng như khán giả Trần Vĩnh Châu (quận 5, TPHCM) cho hay tại buổi ra mắt Người giữ thời gian, khán giả Việt luôn cần những món ăn mới, lạ và cảm xúc…