
Thu hút khán giả
“Đông quá, không thể chen vào xem được. Không biết khán giả ở đâu ra mà nhiều đến thế…”, đó là chia sẻ của một khán giả hâm mộ khi đến dự ra mắt bộ phim tài liệu âm nhạc Anh trai say hi: Kẻ phản diện tạo nên người hùng tại TPHCM. Trong số đó, không ít người đến từ các tỉnh, thành phố xung quanh TPHCM, thậm chí là từ Hà Nội bay vào.
Anh trai say hi: Kẻ phản diện tạo nên người hùng có thời lượng 120 phút, kể về hành trình của 30 nghệ sĩ với những khoảnh khắc phía sau cánh gà sân khấu. Đây là bộ phim tài liệu trong nước có lượt khán giả đặt vé trước cao nhất từ trước đến nay, với hơn 45.000 vé. Theo Box Office Việt Nam, đến trưa 14-3, bộ phim đang đứng trong tốp 8 doanh thu phim trong ngày, với hơn 1,2 tỷ đồng (278 suất chiếu, 6.112 vé bán ra). Còn nếu tính doanh thu cuối tuần (từ thứ sáu đến hết chủ nhật), phim nằm trong tốp 6.
So với các dòng phim chiếu rạp khác, phim tài liệu âm nhạc có ưu thế là dễ tổ chức các hoạt động hỗ trợ như “suất chiếu mù”, “khui túi mù”, khi các ca sĩ trong phim sẽ có mặt bất chợt tại một buổi chiếu phim và giao lưu khán giả. Vì vậy, nhiều khán giả đã lựa chọn đi xem nhiều lần để có cơ hội được gặp trực tiếp nghệ sĩ mình yêu thích. “Tôi vừa đi xem lần thứ 2, nội dung dĩ nhiên là thuộc rồi nhưng quan trọng là mỗi buổi chiếu lại có một cảm xúc khác nhau. Như buổi vừa rồi, bất ngờ có mấy ca sĩ đến giao lưu với khán giả, không khí rất vui, mọi người cùng nhau hát từ trong ra đến ngoài rạp luôn”, khán giả Lê Hoàng Anh Thư (24 tuổi, quận Bình Thạnh) hào hứng kể.
Tốp 10 doanh thu trong ngày 14-3 trên Box Office Việt Nam còn ghi nhận thêm Vietnamese Concert Film: Chúng ta là người Việt Nam của ca sĩ Hoàng Thùy Linh, dù phim mới chỉ có suất chiếu sớm cho khán giả tại 5 thành phố (TPHCM, Hà Nội, Hải Phòng, Đà Nẵng, Cần Thơ). Đây đồng thời là bộ phim kỷ niệm 13 năm sự nghiệp của ca sĩ Hoàng Thùy Linh. Phim được đánh giá là có các cảnh quay đẹp, bắt mắt, phù hợp với thị hiếu của khán giả trẻ.

Thử thách còn nhiều
Dòng phim âm nhạc hay tài liệu âm nhạc đã được khai thác từ lâu tại các thị trường giải trí thế giới như Âu - Mỹ hay nở rộ ở Hàn Quốc vài năm qua. Tại Việt Nam, dòng phim này mới chỉ xuất hiện trong mấy năm trở lại đây, nhưng đang phát triển thành một xu hướng đáng chú ý.
Trước 2 phim kể trên, có Mỹ Tâm thực hiện phim tài liệu Người giữ thời gian, Sơn Tùng M-TP phát hành Sky Tour the movie, nhạc sĩ Trần Tiến có Màu cỏ úa, Hồ Ngọc Hà với Rồi một ngày Hà nói về tình yêu, Hà Anh Tuấn có phim thể nghiệm âm nhạc Truyện ngắn và phim tài liệu âm nhạc Những vết thương lành - The Healed Wounds, Đen Vâu với Show của Đen, Vũ Cát Tường thực hiện chuỗi phim tư liệu The Stardom Secrets…
Một trong những đặc trưng cơ bản của dòng phim này là doanh thu hoàn toàn dựa vào danh tiếng nghệ sĩ cũng như quy mô cộng đồng người hâm mộ (fan). Như thành công của Anh trai say hi: Kẻ phản diện tạo nên người hùng chính là từ số lượng fan đông đảo, nhiệt tình. Không chỉ rủ nhau đến xem, họ còn tổ chức “mini concert” ngay ở sảnh chờ rạp phim, căng băng rôn ủng hộ, mua quà tặng, sắm lightstick (đèn cổ vũ)… Tất cả đều nhằm “tiếp lửa” cho thần tượng, tăng độ “viral” (phổ biến) cho phim.
Người hâm mộ là yếu tố thành công nhưng cũng có thể là nguyên nhân dẫn đến thất bại của phim. Như với Anh trai say hi: Kẻ phản diện tạo nên người hùng, dù tạo được dấu ấn nhưng những lùm xùm, tranh cãi giữa chính những người hâm mộ khiến phim giảm nhiệt nhanh chóng. Những ngày qua, trên các diễn đàn mạng xã hội, cộng đồng người hâm mộ “chia phe” khẩu chiến dữ dội, từ việc một số bài hát không xuất hiện trong phim đến sự chênh lệch về thời lượng xuất hiện của các “anh trai”. Thậm chí gần đây nhất, một số fan còn tự chế văn bản có từ ngữ không phù hợp, thậm chí xuyên tạc cả tiêu ngữ của văn bản nhà nước, gây dư luận tiêu cực khiến ảnh hưởng ít nhiều đến tác phẩm.
Bên cạnh đó, do lượng khán giả chủ yếu đến từ tệp khán giả đặc thù nên các phim tài liệu âm nhạc khó lòng tiếp cận khán giả cả nước. Hầu hết các phim tài liệu âm nhạc hiện nay chỉ chiếu tại các rạp ở TPHCM và Hà Nội, nơi có lượng người hâm mộ đông nhất.
Cuối cùng vẫn là vấn đề chất lượng, nội dung của các bộ phim. Do là dòng phim khá mới nên nhiều tác phẩm còn vụng về trong cách thể hiện. Điển hình như Vietnamese Concert Film: Chúng ta là người Việt Nam, dù được khen ngợi ở khâu hình ảnh nhưng bộ phim lại chưa tạo được ấn tượng hay sự mới mẻ về nội dung. Hành trình sự nghiệp, cảm xúc của ca sĩ chưa được khai thác trọn vẹn, phim không có cao trào rõ rệt hay khoảnh khắc thực sự lắng đọng, gây xúc động...
Phim tài liệu trong dòng chảy điện ảnh Việt là “món ăn” kén khán giả, do đó việc phim tài liệu hiện nay đang tạo sức hút khi ra rạp là tín hiệu rất đáng mừng. Trong thời kỳ công nghiệp âm nhạc Việt Nam phát triển rực rỡ như hiện nay, nguồn tư liệu cho dòng phim này đang rất phong phú, có tiềm năng để khai thác lâu dài, mang lại nhiều giá trị. Vấn đề là các nghệ sĩ, nhà sản xuất sẽ làm gì để khai thác hiệu quả “mỏ vàng” phim tài liệu điện ảnh hiện nay.