Trào lưu mới
Trong một bài viết được đăng tải trên tờ Sixthtone, trào lưu làm phim bộ siêu ngắn (khoảng 2 phút/tập, từ 20 đến 100 tập/bộ) đang rất nở rộ tại Trung Quốc, nhất là khi nó có sự hỗ trợ của ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI).
Nhiều yếu tố từ kịch bản, lời thoại, hiệu ứng và thậm chí cả nhạc phim đều có thể áp dụng AI vào sản xuất. Nhờ AI, những câu chuyện thần thoại và khoa học viễn tưởng vốn đòi hỏi kỹ xảo cao và kinh phí lớn giờ đây trở nên dễ thực hiện hơn, giúp các nhà sản xuất thoát khỏi lối mòn các đề tài truyền thống.
Chen Kun, một nhà sản xuất phim siêu ngắn của Trung Quốc, cho biết, AI có thể giúp cắt giảm thời gian và chi phí sản xuất lên đến 75%, những công đoạn từng mất tới 6 tháng nay chỉ cần 2 tháng.
Theo thống kê của các nhà phát hành Trung Quốc, chỉ tính riêng trong năm 2023, phim ngắn ở quốc gia này đã đạt doanh thu khoảng 5,58 tỷ USD, bằng gần 70% doanh số thị trường phim chiếu rạp. Dự kiến, con số này sẽ đạt khoảng 13 tỷ USD vào năm 2027.
Tại Việt Nam, phim bộ siêu ngắn cũng đang có sự phát triển mạnh mẽ. Tiên phong thực hiện phim bộ siêu ngắn tại Việt Nam, ông Nguyễn Phan Quang Bình, đại diện BHD, cho biết, thị trường trong nước hiện đã có nhiều đơn vị làm phim ngắn. Tuy nhiên, phim bộ siêu ngắn ở Việt Nam có nhiều khác biệt so với Trung Quốc.
“Khác biệt lớn nhất chính là hình thức thể hiện, ví dụ như ở Dshorts, các phim có độ dài trung bình chỉ khoảng 1 phút 30 giây, với thời lượng 60-90 tập/bộ. Để có được hình thức định dạng phù hợp với nhu cầu khán giả trong nước, chúng tôi phải mất hơn 1,5 năm để nghiên cứu, chiếu thử nghiệm”, ông Nguyễn Phan Quang Bình chia sẻ.
Dshorts vừa chính thức ra phim bộ siêu ngắn Nước mắt tình yêu và dự kiến sản xuất ít nhất 24 bộ phim mỗi năm, trong đó có phần tiếp theo của phim điện ảnh ăn khách Để mai tính. Ngoài ra, Dshorts cũng đang chủ động bổ sung các ngôn ngữ cho tác phẩm để mở rộng thị trường.
Hiện các phim trên nền tảng này ngoài tiếng Việt còn có tiếng Anh, tiếng Tây Ban Nha và tiếng Hoa. Dự kiến sắp tới sẽ bổ sung thêm 17 ngôn ngữ khác nhau. Hiện Dshorts đã thu hút gần 60.000 người đăng ký đến từ nhiều quốc gia khác nhau, trong đó có các thị trường như Mỹ, Canada, Indonesia, Campuchia.
Thách thức cần vượt qua
Nhu cầu thị trường rất lớn nhưng việc sản xuất phim bộ siêu ngắn lại đang gặp phải nhiều khó khăn, đặc biệt là ở khâu sản xuất. Đạo diễn Phan Nguyễn, người có nhiều kinh nghiệm trong làm phim siêu ngắn, cho biết, hầu hết các đạo diễn đều học làm phim theo tỷ lệ khung ngang truyền thống, khi chuyển qua khung dọc sẽ gặp rất nhiều khó khăn để tìm cách kể chuyện cho phù hợp.
“Ngoài ra, kể một câu chuyện chỉ khoảng 2 phút mà vẫn đảm bảo hay, súc tích, duy trì được nhịp phim nhanh và khiến khán giả tập trung là điều không đơn giản với bất kỳ đạo diễn nào”, đạo diễn Phan Nguyễn chia sẻ.
Còn theo đạo diễn Nguyễn Minh Chung, người từng gây dấu ấn qua nhiều phim truyền hình dài tập: Kính vạn hoa, Cô gái xấu xí, Váy hồng tầng 24, Tóc rối, Ly hôn, Giấc mơ của mẹ... hiện đang thực hiện phim bộ siêu ngắn Không thể xa nhau, thì vấn đề khó khăn nhất nằm ở kịch bản. “Thời lượng cực ngắn nên sẽ vào thẳng vấn đề, thậm chí có khi còn phải chấp nhận cả một chút sự phi logic. Điều này đòi hỏi kịch bản phải rất chắc”, đạo diễn Nguyễn Minh Chung chia sẻ.
Ở khía cạnh sản xuất, theo đạo diễn Nguyễn Phan Quang Bình, với bối cảnh thuận lợi, mỗi ngày ê kíp có thể quay từ 10-12 tập phim siêu ngắn. Liên quan đến kinh phí, tuy có thời lượng cực ngắn mỗi tập, nhưng các khâu chuẩn bị từ tiền kỳ, chọn bối cảnh, casting diễn viên cho đến việc tổ chức ê kíp, thiết bị máy móc cũng giống sản xuất phim truyền hình. Chính vì vậy, chi phí sản xuất phim bộ siêu ngắn về cơ bản là tương đương với phim truyền hình hiện nay, vào khoảng 400 triệu đồng/20 đến 30 tập phim (tương đương tập phim truyền hình 45 phút).
Nói về cuộc cạnh tranh của thể loại phim siêu ngắn này, theo đạo diễn Nguyễn Minh Chung, dù nó chưa quá phổ biến ở Việt Nam nhưng khán giả đã có cơ hội làm quen với các phim được du nhập từ Trung Quốc. Anh tin, thị trường thời gian tới chắc chắn sẽ sôi động và tạo thành trào lưu mới, đặc biệt khi các tác phẩm mới xuất hiện ngày càng nhiều.
Cũng theo đạo diễn Nguyễn Phan Quang Bình, xu hướng này sẽ góp phần tạo nên hệ sinh thái mới, kích thích các nhà sản xuất cho ra đời thêm nhiều nội dung gốc, thuần Việt. Riêng với đạo diễn Timothy Linh Bùi, phim siêu ngắn sẽ mang đến cơ hội cho các nhà làm phim trẻ vốn ít có cơ hội được kể câu chuyện của mình. Anh tin, dòng phim này sẽ truyền cảm hứng cho những người trẻ.