Sự kiện này được đánh giá là “độc nhất vô nhị” từ trước đến nay, khi được tiến hành từ rất sớm và cả hai chưa chính thức được chọn làm ứng cử viên đại diện cho đảng của mình ra tranh cử tổng thống Mỹ vào cuối năm. Tuy nhiên, cả ông Biden và ông Trump đã nhận đủ số đại biểu để giành được đề cử tương ứng từ giữa tháng 3.
Đây cũng là lần đầu tiên có cuộc tranh luận trực tiếp giữa tổng thống đương nhiệm và cựu tổng thống tại Mỹ. Và lần đầu tiên kể từ năm 1976, cuộc tranh luận sẽ không có khán giả trong trường quay. Các ứng viên sẽ không phát biểu mở màn nhưng sẽ có 2 phút phát biểu kết thúc. Hai người dẫn chương trình sẽ đưa ra câu hỏi cho ứng viên và mỗi người sẽ có 2 phút trả lời.
Sau đó, mỗi ứng viên có 1 phút để bình luận về câu trả lời, thêm 1 phút để phản hồi bình luận của đối phương. Micro của các ứng viên ở chế độ tắt và chỉ được bật khi đến đúng lượt phát biểu của từng người. Hai ứng viên sẽ không được mang theo những ghi chú viết sẵn hoặc đạo cụ lên sân khấu tranh luận. Thay vào đó, họ sẽ được cung cấp giấy bút và nước uống…
Cuộc tranh luận đầu tiên giữa hai chính khách kỳ cựu diễn ra trong bối cảnh phần lớn các cuộc thăm dò thời gian qua cho thấy ông Trump duy trì lợi thế, trong khi tỷ lệ ủng hộ Tổng thống Biden ở mức thấp. Tuy nhiên, sau khi ông Trump bị một tòa án ở New York kết luận phạm 34 tội danh trong vụ án làm sai lệch hồ sơ kinh doanh, quan điểm của dư luận Mỹ nói chung đã có những thay đổi nhỏ theo hướng có lợi cho Tổng thống Biden. Cuộc tranh luận thứ 2 dự kiến diễn ra vào ngày 10-9 tới.
Tranh luận trực tiếp thường được coi là đỉnh điểm của cuộc vận động tranh cử, thu hút sự quan tâm theo dõi của hàng chục triệu người (hơn 73 triệu người đã theo dõi cuộc tranh luận đầu tiên giữa hai chính khách này vào năm 2020). Truyền thông Mỹ nhận định, cuộc tranh luận đầu tiên này là “phép thử” đối với sức khỏe thể chất và tinh thần của hai ông Biden (81 tuổi) và ông Trump (78 tuổi) - những ứng cử viên lớn tuổi nhất từng tranh cử tổng thống.