Ngày 29-3, tại TPHCM, Bộ Y tế tổ chức Hội thảo Định hướng phát triển y tế cơ sở trong tình hình mới. Tham dự có lãnh đạo UBND tỉnh, sở y tế các tỉnh, thành khu vực phía Nam.
Phát biểu khai mạc, Thứ trưởng Bộ Y tế Đỗ Xuân Tuyên cho biết, sau 20 năm thực hiện Chỉ thị số 06-CT/TW, công tác y tế cơ sở đã đạt được những kết quả quan trọng: mạng lưới y tế cơ sở trên cả nước từng bước được củng cố về cơ sở vật chất, trang thiết bị, nhân lực; công tác chăm sóc sức khỏe ban đầu được tăng cường, nhiều dịch bệnh nguy hiểm được khống chế và đẩy lùi...
Tuy nhiên, hiện nay hệ thống y tế đang đối mặt với nhiều thách thức, như tốc độ già hóa dân số nhanh, vấn đề chăm sóc sức khỏe cho người cao tuổi, bệnh không lây nhiễm ngày càng gia tăng trong cộng đồng. Cùng với đó là các dịch bệnh mới phát sinh như Covid-19, đậu mùa khỉ… Do đó, vấn đề phát triển y tế cơ sở đáp ứng với tình hình mới vô cùng quan trọng.
“Trước tình hình đó, Ban Bí thư đã giao Ban cán sự đảng Bộ Y tế chủ trì chuẩn bị đề án xây dựng "Chỉ thị về phát triển y tế cơ sở trong tình hình mới". Hiện Bộ Y tế đang xây dựng đề cương, tổng hợp báo cáo, tiếp thu ý kiến của bộ, ngành, địa phương, các chuyên gia nhiều kinh nghiệm về y tế cơ sở để hoàn thiện Đề án, trình Ban Bí thư trong tháng 5-2023”, Thứ trưởng Bộ Y tế Đỗ Xuân Tuyên thông tin.
Tại hội thảo, ông Christophe Lemiere, Giám đốc Ban phát triển con người - Ngân hàng Thế giới cho rằng, dù đã đạt được những thành tựu đáng kể trong xây dựng, phát triển hệ thống y tế cơ sở nhưng khảo sát thực tế cho thấy, ở Việt Nam có đến 30% bệnh nhân điều trị tại tuyến trên có thể điều trị ngay tại y tế cơ sở.
Điều này khiến cho tỷ lệ chi tiêu y tế trong chăm sóc bệnh nhân nội trú của Việt Nam chiếm đến 45% trong tổng chi tiêu y tế. Trong khi đó, tỷ lệ này ở các nước đang phát triển khác chỉ khoảng 30%. Chính vì vậy, đại diện Ngân hàng Thế giới cho rằng Việt Nam nên có chính sách đầu tư hơn nữa cho y tế cơ sở, nhất là về kinh phí và con người để đáp ứng nhu cầu ngày càng cao của người dân.
Đồng quan điểm, PGS-TS-BS Tăng Chí Thượng, Giám đốc Sở Y tế TPHCM cho rằng, cần có chính sách đãi ngộ phù hợp trong việc thu hút nhân lực cho tuyến y tế cơ sở. Trong đó, chú trọng tăng cường các bác sĩ đa khoa, bác sĩ gia đình về trạm y tế. Thực tế thời gian qua, nhiều địa phương luân chuyển bác sĩ chuyên khoa về trạm đã dẫn đến tình trạng bác sĩ chuyên khoa không đảm nhiệm được công tác chăm sóc sức khỏe tổng quát ban đầu cho người dân.
“Hiện y tế cơ sở của TPHCM chỉ có 0,25 bác sĩ đa khoa/10.000 dân, tỷ lệ này là quá thấp và nên có quy định bắt buộc các bác sĩ đa khoa phải luân phiên công tác tại y tế cơ sở trong một thời gian nào đó”, TS-BS Tăng Chí Thượng thông tin và đồng thời nêu quan điểm: tại sao có quy định bắt buộc thực hiện nghĩa vụ quân sự mà không bắt buộc bác sĩ phải đi y tế cơ sở? Nếu có quy định này thì y tế cơ sở sẽ không sợ thiếu người”.
Bên cạnh đó, cần sớm mở rộng danh mục thuốc cho trạm y tế, danh mục này phải tương đương với bệnh viện tuyến huyện; phát triển rộng khắp mạng lưới cộng tác viên sức khỏe cộng đồng bởi đây là lực lượng sẽ theo dõi sát nhất các vấn đề sức khỏe cộng đồng.
