Chuyển biến trong tư duy
Theo Cục trưởng Cục Bảo vệ thực vật Hoàng Trung, tính đến tháng 6-2019, số lượng phân bón hữu cơ được công nhận lưu hành ở Việt Nam xấp xỉ 2.500 sản phẩm, tăng lên 3,5 lần so thời điểm tháng 12-2017, tăng nhanh hơn so với số lượng phân bón vô cơ được công nhận ở cùng thời điểm.
Về sản lượng, chỉ tính riêng 6 tháng đầu năm, các nhà máy sản xuất ra 1,2 triệu tấn phân bón hữu cơ, cao hơn 200.000 tấn so với tổng sản lượng sản xuất cả năm 2017. Ông Hoàng Trung cho rằng đây là những dẫn chứng, số liệu về xu thế cũng như tốc độ phát triển của sản phẩm phân bón hữu cơ trên thị trường phân bón hiện nay.
Phát triển phân bón hữu cơ là hướng đi đúng đắn để đáp ứng nhu cầu sản xuất nông nghiệp, nhưng quan trọng hơn là vì mục tiêu bảo vệ môi trường sinh thái, ngăn chặn tình trạng lạm dụng hóa chất, “đầu độc” đất đai, nguồn nước…
Chính sách nhà nước về phát triển phân bón hữu cơ đã được cụ thể hóa tại Điều 4 Luật Trồng trọt năm 2018 (bắt đầu có hiệu lực từ 1-2-2020). Các tiêu chuẩn, quy chuẩn để kiểm soát chất lượng phân hữu cơ đang được hoàn thiện.
Bộ trưởng Bộ NN-PTNT Nguyễn Xuân Cường nhấn mạnh, hưởng ứng lời kêu gọi của Chính phủ tại hội nghị phát triển phân bón hữu cơ tháng vào 3-2018, thời gian qua rất nhiều doanh nghiệp lớn đã hợp tác với các địa phương trên cả nước để đầu tư sản xuất nông nghiệp hữu cơ có hiệu quả...
Việc tận dụng và tái tạo các sản phẩm hữu cơ sinh ra trong quá trình canh tác nông nghiệp nên công suất của các nhà máy và sản lượng phân bón hữu cơ sản xuất ra đã tăng lên rõ rệt. Đây là sự nỗ lực, chuyển biến rất lớn trong tư duy, nhận thức và xu hướng sản xuất trong nông nghiệp tại Việt Nam hiện nay.
Mục tiêu 3 triệu tấn và xuất khẩu
Mặc dù vậy Bộ trưởng Nguyễn Xuân Cường cho rằng, số lượng và sản phẩm phân bón hữu cơ hiện nay nhìn chung vẫn còn chiếm tỷ lệ nhỏ so với phân bón vô cơ (11,6 % so với 86,9%). Những năm tới, nền nông nghiệp Việt Nam sẽ từng bước chuyển đổi theo hướng chất lượng, giá trị gia tăng cao theo chuỗi bền vững, từng bước hạn chế chạy theo số lượng và xuất khẩu thô nên vai trò của ngành nông nghiệp hữu cơ, phân bón hữu cơ và thuốc bảo vệ thực vật sinh học sẽ đóng vai trò then chốt với nền nông nghiệp Việt Nam trong tương lai.
Việt Nam có tiềm năng sản xuất phân bón hữu cơ rất lớn, với nhiều lợi thế về nguồn nguyên liệu, đặc biệt là phế phụ phẩm trong nông nghiệp. Để thực hiện mục tiêu sản xuất, tiêu thụ phân bón hữu cơ trong nước đạt 3 triệu tấn và xuất khẩu 0,5 triệu tấn vào năm 2020, cần đẩy mạnh sản xuất, sử dụng phân bón hữu cơ, bảo đảm an ninh lương thực, vừa nâng cao chất lượng nông sản, phục hồi dần hệ sinh thái bị ảnh hưởng bởi lạm dụng phân bón hóa học, tiến tới xây dựng một nền sản xuất nông nghiệp sạch, chất lượng cao, hiệu quả và bền vững.
Bộ NN-PTNT đề nghị thực hiện hợp tác công tư (PPP) và xây dựng chuỗi liên kết hữu cơ theo hướng tăng cường hợp tác với sự tham gia của doanh nghiệp, nhà nước và người dân, cùng sử dụng phân bón hữu cơ trong sản xuất nông nghiệp, sản xuất gắn với chế biến, tiêu thụ nông sản, mở rộng quy mô sản xuất, hỗ trợ tích cực cho nông dân về vốn, kỹ thuật để sản xuất nông nghiệp sạch, gia tăng giá trị nông sản và lợi ích cho người nông dân.
