Phát triển đô thị thông minh ở Việt Nam: Còn nhiều trở ngại

Sáng 29-11, tại Hà Nội, Hội nghị Thành phố thông minh Việt Nam - châu Á 2023 (Vietnam - Asia Smart City Summit 2023) khai mạc.

Sự kiện do UBND TP Hà Nội phối hợp Hiệp hội Phần mềm và dịch vụ CNTT Việt Nam (VINASA) tổ chức, chủ đề “Khai thác dữ liệu - Xây dựng thành phố thông minh, phát triển bền vững”.

Quang cảnh phiên khai mạc Vietnam - Asia Smart City Summit 2023

Vietnam - Asia Smart City Summit 2023 với phiên khai mạc và 9 phiên chuyên đề chuyên sâu, có sự tham gia của hơn 80 diễn giả, chuyên gia, cùng hơn 1.000 đại biểu là lãnh đạo, nhà quản lý đến từ 11 nền kinh tế; đại diện các bộ, ngành và 18 tỉnh, thành phố trên cả nước; cùng các doanh nghiệp công nghệ, doanh nghiệp ứng dụng...

Sự kiện còn có gần 30 gian hàng triển lãm giới thiệu các dịch vụ, giải pháp công nghệ xuất sắc phục vụ phát triển đô thị thông minh tại Việt Nam và khu vực.

Các đại biểu dự phiên khai mạc Vietnam - Asia Smart City Summit 2023

Sau 5 năm triển khai Quyết định số 950/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ về phát triển đô thị thông minh bền vững Việt Nam giai đoạn 2018-2025 và định hướng đến 2030, Việt Nam đã có 48/63 tỉnh, thành phố đang triển khai đề án phát triển đô thị thông minh, hơn 40 địa phương triển khai trung tâm điều hành thông minh (IOC) cấp tỉnh và gần 100 IOC cấp huyện.

Các đô thị hiện tại triển khai phát triển hệ thống IOC và các tiện ích đô thị thông minh, dịch vụ thông minh, tập trung chủ yếu lĩnh vực giao thông (giám sát trật tự, an toàn giao thông), y tế thông minh, giáo dục thông minh, phát triển các ứng dụng cảnh báo.

Chủ tịch Hội đồng sáng lập VINASA Trương Gia Bình phát biểu tại phiên khai mạc hội nghị

Ông Trương Gia Bình, Chủ tịch Hội đồng sáng lập VINASA cho biết, các doanh nghiệp công nghiệp cũng nỗ lực hết mình đồng hành các tỉnh, thành phố trong định hướng, quy hoạch và xây dựng Smart City. Các doanh nghiệp như Viettel, VNPT, FPT bên cạnh hợp tác, triển khai IOC các cấp cho nhiều địa phương đã tích cực nỗ lực tư vấn cho các thành phố đưa tính thông minh và trí tuệ nhân tạo (AI) vào quy hoạch, phát triển đô thị.

Các doanh nghiệp công nghệ khác đã và đang sáng tạo, đưa những giải pháp tiên tiến nhất, hiệu quả nhất như AI, Internet vạn vật (IoT), bản đồ số 3D… giúp thông minh hóa công tác quản lý, điều hành của các sở, ngành, khu đô thị, khu công nghiệp và đang hướng tới các bài toán quản trị, khai thác dữ liệu số.

Tuy nhiên, theo ông Trương Gia Bình, việc xây dựng đô thị thông minh tại Việt Nam vẫn gặp rất nhiều trở ngại. Thách thức lớn nhất là hành lang pháp lý thiếu rõ ràng, chưa thuận lợi cho hợp tác công - tư, đặc biệt liên quan đầu tư, đấu thầu, thuê dịch vụ CNTT. Thêm vào đó, các đô thị chưa chú trọng quy hoạch thông minh, thông minh hóa các hạ tầng cơ bản, thiết yếu.

Các đại biểu tham quan, xem trình diễn và nghe giới thiệu về các giải pháp công nghệ, ứng dụng phát triển đô thị thông minh tại hội nghị

Năm 2023 được xác định là “Năm Dữ liệu số quốc gia”; việc tạo lập mô hình thu thập, kết nối, dữ liệu đảm bảo an toàn thông tin, khai thác dữ liệu phục vụ xây dựng chiến lược, vận hành và ra quyết định trong quản lý điều hành đô thị là mối quan tâm của chính quyền các cấp.

Tại hội nghị, đại diện các địa phương, doanh nghiệp công nghệ đã chia sẻ kinh nghiệm, mô hình phát triển đô thị thông minh hiện có; đồng thời giới thiệu nhiều nền tảng, giải pháp thông minh như: Điện toán đám mây (Cloud), giải pháp 5G, sản phẩm IoT, trợ lý ảo, AI trong y tế, giao thông…

Dựa trên nền tảng cơ sở hạ tầng sẵn có, cũng như đặc thù của từng đô thị tại Việt Nam, các chuyên gia cho rằng, cần có lộ trình thông minh hóa và phát triển đô thị bền vững, có sức chống chịu cao, gắn việc quản lý, quản trị với xây dựng hạ tầng dữ liệu, để liên thông và khai thác hiệu quả.

Thứ trưởng Bộ TT-TT Nguyễn Huy Dũng phát biểu tại phiên khai mạc hội nghị

Theo Thứ trưởng Bộ TT-TT Nguyễn Huy Dũng, phát triển đô thị thông minh chính là thực hiện chuyển đổi số trong phạm vi, quy mô của đô thị nhưng tập trung giải quyết các vấn đề lớn của đô thị, bao gồm giao thông, môi trường, năng lượng, xử lý rác thải, an ninh trật tự... Để đạt được những nội dung này một cách bài bản, các yếu tố thông minh phải được xác định, tính toán và đưa vào ngay từ khi quy hoạch đô thị, thành phố.

Phát triển đô thị thông minh là xây dựng một phương thức phát triển và vận hành đô thị hiện đại, hiệu quả dựa trên việc ứng dụng các công nghệ có tính đổi mới, sáng tạo, không phải một tập hợp rời rạc các hệ thống, ứng dụng của các cơ quan chuyên môn do các vấn đề trong đô thị có quan hệ chặt chẽ với nhau. Các địa phương phải bảo đảm gắn kết chặt chẽ với quá trình chuyển đổi số tại địa phương, không tách rời, không trùng lặp, tất cả đều hướng đến mục tiêu lấy người dân làm trung tâm.

“Trong đô thị thông minh, người dân vừa là đối tượng phục vụ, vừa là chủ thể tham gia thông qua các hình thức đầu tư xã hội hóa. Các đơn vị liên quan cần coi hạ tầng thông tin đô thị, hạ tầng số và đặc biệt là hạ tầng dữ liệu như một hạ tầng thiết yếu của đô thị, là nền tảng để thông minh hóa các hạ tầng kỹ thuật và hạ tầng kinh tế - xã hội”, Thứ trưởng Nguyễn Huy Dũng nhấn mạnh.