Thay đổi nhận thức người trồng tiêu
Năm 2013, tỉnh Bình Phước hồ hởi tiếp nhận DA phát triển chuỗi cung ứng tiêu bền vững triển khai đến với các hộ trồng tiêu trong vùng. DA nhanh chóng được giao cho Trung tâm Khuyến nông thuộc Sở NN-PTNT triển khai thực hiện với mục tiêu hỗ trợ phát triển mô hình sản xuất tiêu bền vững thông qua hình thành các câu lạc bộ (CLB) nông hộ sản xuất. Đến nay, DA đã bắt đầu gặt hái được nhiều kết quả tốt đẹp.
Đến thăm CLB tiêu bền vững xã Thiện Hưng, Bù Đốp do ông Trần Trí Thành làm chủ nhiệm, CLB có 21 thành viên trồng gần 60ha hồ tiêu. Từ khi tham gia DA, các hộ trồng tiêu đã dần thay đổi nhận thức trong quy trình canh tác, lựa chọn thuốc bảo vệ thực vật, phân bón phù hợp… Dẫn chúng tôi về phía vườn tiêu 2,7ha của gia đình, ông Thành khoe: “Trong niên vụ 2016-2017 vừa qua, gia đình tôi thu hơn 10 tấn tiêu hạt. Do chất lượng đảm bảo, giá thành tăng thêm 4.500 đồng/kg, trừ chi phí, lợi nhuận của gia đình tăng thêm 45 triệu đồng so với trước khi tham gia DA”. Theo anh Lê Thành Kiên, CLB Tiêu bền vững Phú Riềng: Một điều lợi thế khác của DA là các hộ nông dân được kết nối với các kênh tiêu thụ chứng nhận kiến thức tiêu bền vững theo tiêu chuẩn “Rừng mưa nhiệt đới” và điều này đã tạo sức bật và những tín hiệu khởi sắc cho nhiều người trồng tiêu trong vùng”.
Hiện tỉnh Bình Phước đã phát triển được 24 CLB hồ tiêu bền vững có 510 nông hộ tham gia, với diện tích 688ha đạt chứng nhận R.A, sản lượng đạt gần 1.600 tấn, giá thu mua cao hơn bình quân giá thị trường từ 3.000 - 5.000 đồng/kg. Bà Lê Thị Ánh Tuyết, Phó Giám đốc Sở NN-PTNT tỉnh Bình Phước, cho hay: “Thành công bước đầu của DA do nhận được sự phối hợp, hỗ trợ về nhân lực và ngân sách của Công ty Nedspice Việt Nam và việc đầu tư thâm canh ứng dụng tiến bộ kỹ thuật theo tiêu chuẩn quốc tế như sản xuất tiêu chứng nhận R.A đã được nông dân mong đợi từ lâu…”. Từ đó, các CLB sản xuất hồ tiêu từng bước phát triển và đạt chứng nhận tiêu chuẩn R.A. Đây là điều kiện quyết định để hồ tiêu được thu mua với mức giá cao hơn thị trường và đảm bảo tính công bằng trong việc đo đếm chất lượng. Những tháng cuối năm 2017, DA đã tiếp tục vận động thành lập mới thêm 36 CLB và sẽ có 60 CLB với 1.547 hộ trồng tiêu nhằm mở rộng quy mô và nâng cao hiệu quả DA, bà Tuyết kỳ vọng.
Thách thức
Thế nhưng, không phải vì vậy mà người trồng đã hết lo ngại. Hồ tiêu là loài cây “đỏng đảnh”, phải kỳ công chăm sóc lại phụ thuộc thời tiết và thị trường tiêu thụ cũng hay biến động. Ông Willem Van Walt Meijer, Tổng Giám đốc điều hành Công ty Nedspice Việt Nam, cho hay: Trong năm 2017, chất lượng sản phẩm tiêu do các nông hộ thuộc DA tiếp tục tăng cao so với niên vụ trước. Mặc dù tin tưởng vào sự thay đổi và những cơ hội cho người trồng tiêu, nhưng nông dân sẽ phải đối diện nhiều khó khăn. Hiện nay hồ tiêu tại các nước như Brazil, Campuchia, Indonesia, Malaysia đang phát triển mạnh mẽ và cạnh tranh khốc liệt trên thị trường tiêu thụ. Đây là một thách thức lớn đối với người trồng hồ tiêu ở Việt Nam nói chung và tỉnh Bình Phước nói riêng. “Tôi có lời khuyên, người dân nên thu hoạch và bán luôn sản phẩm của mình, không nên tích trữ chờ giá tăng, nhằm tránh rủi ro vì thị trường thường hay biến động. Nedspice rất đang kỳ vọng và tiếp tục chia sẻ lợi ích cũng như đồng hành cùng người trồng tiêu phát triển chuỗi cung ứng tiêu bền vững”, ông Willem Van Walt Meijer chia sẻ.
Để đáp ứng việc phát triển chuỗi cung ứng bền vững, Sở NN-PTNT tỉnh Bình Phước đang triển khai nhiều giải pháp quan trọng nhằm phối hợp chặt chẽ hơn nữa giữa các thành viên, hỗ trợ triển khai các hạng mục của DA cũng như tuân thủ bộ tiêu chí R.A.
