Ở vùng đất có điều kiện giao lưu, học hỏi, tiếp cận và thu hút tinh hoa nhân loại, người thành phố sống cởi mở, không cam chịu kém cỏi, luôn có ý chí và nghị lực vươn lên. Chính sự kiên cường, năng động, sáng tạo đã giúp thành phố vượt qua những khó khăn chồng chất trong những năm đầu giải phóng, trong điều kiện bị bao vây cấm vận và chiến tranh biên giới.
Bấy giờ, người dân thành phố không chỉ tự cứu mình mà còn góp phần xây dựng đường lối đổi mới, đưa đất nước vượt qua khủng hoảng, chuyển đổi nền kinh tế từ kế hoạch tập trung bao cấp sang kinh tế hàng hóa nhiều thành phần, vận hành theo cơ chế thị trường có sự quản lý của Nhà nước.
Từ việc tìm cách bung ra sản xuất hàng hóa, tháo gỡ ách tắc trong phân phối lưu thông theo kiểu “ngăn sông, cấm chợ” đến phát triển kinh tế đa thành phần, đa sở hữu, hình thành những công ty tư nhân làm ăn có hiệu quả trên các lĩnh vực sản xuất, kinh doanh, dịch vụ, cùng nhiều mô hình và cách làm sáng tạo sớm được khẳng định và nhân ra như: Khu công nghiệp - khu chế xuất; ngân hàng cổ phần; Trung tâm Chứng khoán; Quỹ đầu tư phát triển đô thị (sau này đổi thành Công ty đầu tư tài chính); phát hành trái phiếu công trình; đổi đất lấy hạ tầng, xây dựng Khu đô thị Phú Mỹ Hưng; thực hiện chuyển nhượng quyền khai thác công trình…
Không chỉ thể hiện vai trò đầu tàu trong lĩnh vực kinh tế mà hầu hết tất cả các lĩnh vực, Thành phố Hồ Chí Minh luôn có những cách làm sáng tạo. Nhiều thành tựu trong thực hiện xóa đói giảm nghèo, xây dựng nhà tình nghĩa, nhà tình thương, chỉnh trang đô thị, di dời nhà ở trên và ven kênh rạch, nổi bật là tuyến kênh Nhiêu Lộc - Thị Nghè, đại lộ Đông Tây…
Thành phố cũng là nơi mạnh dạn thực hiện cải cách hành chính với mô hình “Một cửa”, “Một cửa liên thông”. Trong lĩnh vực giáo dục, y tế, văn hóa, thể dục thể thao…đã sớm thực hiện chủ trương xã hội hóa, đem lại những công trình phục vụ dân sinh thiết thực. Thành phố đã mạnh dạn triển khai xây dựng Công viên phần mềm Quang Trung, Khu Công nghệ cao, Khu Nông nghiệp công nghệ cao… phù hợp với xu hướng phát triển của thời kỳ mới.
Hiện nay, Thành phố Hồ Chí Minh đang đứng trước nhiều vấn đề phải giải quyết, có cả cũ và mới, có khó khăn và thời cơ… Và đổi mới, sáng tạo chính là động lực thúc đẩy phát triển. Điều đó cần được thể hiện trong việc thực hiện có hiệu quả Nghị quyết 54 của Quốc hội cùng với 7 Chương trình đột phá và các Đề án xây dựng Thành phố thông minh, Đô thị sáng tạo…
Vấn đề đặt ra là, trong quá trình thực hiện, thành phố sẽ tiếp tục đề xuất tháo gỡ những ràng buộc về cơ chế, thể chế và vượt qua những hạn chế về năng lực quản lý điều hành của chính mình, tạo sự chuyển biến nhanh hơn. Theo đồng chí Bí thư Thành ủy Nguyễn Thiện Nhân, thành phố phải nhanh hơn, cả trong việc phát hiện vấn đề nhanh, đề xuất giải pháp nhanh - nhất là việc huy động nguồn lực trong dân và phải làm để có kết quả nhanh hơn. Chậm là không đáp ứng mong mỏi của người dân và yêu cầu của phát triển.
Để phát huy tài nguyên con người, động lực sáng tạo, thành phố đã công bố và phát động Giải thưởng sáng tạo TPHCM trên 7 nhóm lĩnh vực nhằm thúc đẩy phát triển kinh tế, văn hóa, xã hội, đảm bảo an ninh quốc phòng. Giải thưởng cũng sẽ trao cho các công trình nghiên cứu, các giải pháp, dịch vụ mới trong việc đẩy mạnh cải cách hành chính mà năm 2019 TPHCM tập trung thực hiện, trên cơ sở lấy sự hài lòng của người dân và doanh nghiệp làm thước đo cho công trình, giải pháp được chọn.
Mạnh dạn đổi mới, sáng tạo với tinh thần dám nghĩ dám làm, dám chịu trách nhiệm vì lợi ích nhân dân, cần thiết xin làm thí điểm những vấn đề mới. Làm việc trong tâm thế sợ sai, sợ không an toàn… sẽ triệt tiêu sáng tạo và giảm dần vai trò đầu tàu. Hơn ai hết, người lãnh đạo phải là bà đỡ cho sự sáng tạo, sẽ rất nhanh nhạy trong phát hiện những mô hình nhân tố mới và kịp thời tổng kết, nhân ra.
Đặt trọng tâm cải cách hành chính vào năm 2019, người dân hy vọng nhất định sẽ có sự bứt phá trong quản lý, điều hành, đặc biệt là giảm giấy tờ, hội họp và quy trình thủ tục rườm rà. Đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức nâng cao trách nhiệm công vụ, ý thức, thái độ phục vụ nhân dân. Tổ chức, bộ máy sẽ được sắp xếp theo hướng tinh gọn, cái gì Nhà nước làm và cái gì để xã hội làm. Tạo điều kiện sử dụng nguồn nhân lực chất lượng cao qua thi tuyển cạnh tranh, thu hút người tài, người giỏi vào bộ máy. Đặt hàng và mời gọi nhiều hơn sự tham gia của các chuyên gia, các nhà khoa học… đóng góp vào việc xây dựng cơ chế, chính sách và ý tưởng, giải pháp cho những vấn đề lớn, khó…
Phát huy truyền thống năng động, sáng tạo - bệ phóng, đẩy nhanh sự phát triển đang là đòi hỏi, là trách nhiệm, thúc giục mỗi chúng ta, từ người lãnh đạo đến mỗi người dân Thành phố Hồ Chí Minh.
