Dự báo đến năm 2045, thanh niên Việt Nam chiếm khoảng 1/4 dân số cả nước và khoảng 1/3 dân số trong độ tuổi lao động. Đây là thế hệ sinh ra và lớn lên trong thời đại cách mạng công nghiệp 4.0, với những đặc điểm về tính cách, tư duy, nhận thức, tiềm năng, xu hướng và phong cách sống… có nhiều nét mới.
Với sự phát triển như vũ bão của khoa học và công nghệ, thanh niên ngày càng có nhiều cơ hội hội nhập, nâng cao kỹ năng; tìm hiểu, tiếp thu và sử dụng công nghệ số để giải trí và sáng tạo; tham gia năng động vào các hoạt động khởi nghiệp và đổi mới. Hầu hết thanh niên đã có ý thức giữ gìn và phát huy những giá trị văn hoá tốt đẹp của đất nước, dân tộc và nhân loại; ý thức được trách nhiệm của mình với Tổ quốc và nhân dân, tin tưởng vào sự lãnh đạo của Đảng và con đường đi lên chủ nghĩa xã hội; biểu lộ rõ lòng yêu nước, khao khát phát triển đất nước, mong muốn cống hiến, thể hiện tinh thần đổi mới sáng tạo và lẽ sống vì xã hội cộng đồng.
Để thực sự là chủ, làm chủ đất nước, thanh niên hiểu rõ năng lực của bản thân mình, xác định được những điểm mạnh và điểm hạn chế của bản thân, đồng thời nắm bắt xu hướng phát triển đất nước. “Là chủ” để thể hiện vị thế của thanh niên với đất nước; “làm chủ” là thể hiện năng lực của thanh niên với tư cách người chủ, chủ động, tích cực, sáng tạo trong mọi việc làm, mọi hoạt động đem lại lợi ích cho mình và cho xã hội. Để làm được điều này, lớp trẻ cần nâng cao kiến thức, thái độ, kỹ năng để đáp ứng yêu cầu của công nghệ hiện đại và các nghề nghiệp mới.
Năm 2023, Trung ương Đoàn TNCS Hồ Chí Minh xác định chủ đề công tác năm là “Năm chuyển đổi số trong các hoạt động của Đoàn” và chủ đề Tháng Thanh niên là “Tuổi trẻ tiên phong chuyển đổi số”. Đây chính là quan điểm nhằm phát triển thanh niên và thông qua sự tiên phong của thanh niên để phát triển đất nước, thực hiện có hiệu quả chiến lược chuyển đổi số quốc gia.
Chiến lược phát triển thanh niên Việt Nam giai đoạn 2021-2030 xác định mục tiêu xây dựng thế hệ thanh niên Việt Nam phát triển toàn diện, giàu lòng yêu nước, có ý chí tự cường, tự hào dân tộc; có lý tưởng cách mạng, hoài bão, khát vọng vươn lên xây dựng đất nước; có đạo đức, ý thức công dân, chấp hành pháp luật; có sức khỏe và lối sống lành mạnh; có văn hóa, kiến thức, trình độ học vấn, kỹ năng sống, nghề nghiệp và việc làm; có ý chí lập thân, lập nghiệp, năng động, sáng tạo, làm chủ khoa học, công nghệ. Phát triển nguồn nhân lực trẻ chất lượng cao đáp ứng yêu cầu phát triển nhanh và bền vững của đất nước và hội nhập quốc tế. Phát huy tinh thần cống hiến, xung kích, tình nguyện và nâng cao trách nhiệm của thanh niên trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.
Thanh niên Việt Nam - những người chủ tương lai của đất nước đang đứng trước nhiều cơ hội và thách thức trong việc phát triển bản thân và đóng góp cho sự phát triển của đất nước. Đoàn TNCS Hồ Chí Minh với vai trò là tổ chức chính trị - xã hội của thanh niên Việt Nam cần tiếp tục tạo môi trường rèn luyện, động viên, khuyến khích, phát huy tinh thần xung kích, đổi mới, sáng tạo của thanh niên thông qua các phong trào hành động cách mạng, các chương trình đồng hành. Qua đó, giúp thanh niên tham gia ngày càng hiệu quả trong việc thực hiện mục tiêu và lý tưởng của Đảng là độc lập dân tộc gắn liền với chủ nghĩa xã hội, dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh.