Nơi đây quy tụ nhiều doanh nghiệp lớn đảm nhận vai trò chủ chốt trong các ngành kinh tế, có liên hệ mật thiết với doanh nghiệp vệ tinh ở các địa phương lân cận. Dân cư cũng tập trung với mật độ cao và cũng là nơi quy tụ các trường/viện, trung tâm khoa học - công nghệ, thương mại, dịch vụ và tài chính đứng đầu cả nước và khu vực. Do vậy, sự phát triển của kinh tế TPHCM góp phần thúc đẩy sự phát triển của các địa phương lân cận và cả nước.
Để tạo điều kiện đẩy nhanh tiến độ đầu tư hạ tầng và thu hút đầu tư phát triển, chính quyền TPHCM cần được phân cấp, phân quyền chủ động trong quản lý nhà nước. Nghị quyết 04/NQ-CP vừa được Chính phủ ban hành về đẩy mạnh phân cấp, phân quyền trong quản lý nhà nước sẽ tạo điều kiện cho chính quyền TPHCM chủ động hơn trong quy hoạch, việc huy động nguồn lực xã hội và sử dụng ngân sách cho đầu tư phát triển.
Điều kiện để đáp ứng nhu cầu phát triển là cần đẩy nhanh đầu tư hạ tầng và quyết định các thủ tục hành chính đối với doanh nghiệp và người dân nhanh chóng. Hiện nay, trong triển khai nhiều dự án hạ tầng, từ khâu phê duyệt, cấp vốn và giải ngân, TPHCM chưa có quyền chủ động cao nên phần lớn các thủ tục còn rất chậm. Nguồn thu ngân sách của TPHCM nộp về Trung ương theo điều tiết với tỷ lệ cao, khi thành phố cần sử dụng lại phải thực hiện nhiều thủ tục xin cấp vốn. Nếu được phân quyền quyết định và sử dụng ngân sách các dự án đầu tư công, chính quyền TPHCM sẽ chủ động và đẩy nhanh được tiến độ đầu tư hạ tầng.
Hơn nữa, rất nhiều chương trình, dự án hạ tầng ở TPHCM cần xã hội hóa, kêu gọi cộng đồng tư nhân đầu tư. Nếu Trung ương phân cấp mạnh hơn cho TPHCM về thẩm quyền quyết định các hình thức huy động vốn này sẽ đẩy nhanh tiến độ các dự án hợp tác công tư. Tương tự, việc cấp phép cho các dự án đầu tư nước ngoài (không phân biệt quy mô) cũng nên phân cấp hoàn toàn cho chính quyền TPHCM. Khi đó, chính quyền thành phố sẽ chủ động, sáng tạo rút ngắn hoặc đơn giản hóa các thủ tục đầu tư và hỗ trợ doanh nghiệp, qua đó thúc đẩy doanh nghiệp triển khai đầu tư nhanh.
Ngoài ra, Nghị quyết 04/NQ-CP còn tạo điều kiện giúp chính quyền thành phố đề xuất đổi mới mô hình quản trị nhà nước phù hợp với chính quyền đô thị. Để thực hiện nghị quyết hiệu quả, trước hết cần phân cấp cho TPHCM có quyền chủ động trong việc sắp xếp kiện toàn bộ máy quản lý, xây dựng cơ chế trả lương, sắp xếp nhân sự, đến việc xây dựng lại các quy trình, quy định trong quản lý nhà nước thuộc các ngành khác nhau. Theo đó, cần rà soát lại tất các các quy trình, quy định có liên quan đến quyết định của HĐND cấp quận/huyện, phường trước đây để xây dựng lại cơ chế phù hợp với mô hình mới. Đặc biệt là các quy trình, quy định quản lý nhà nước liên quan đến cộng đồng người dân và doanh nghiệp sửa đổi cần được ban hành lại và công khai. Trong quá trình rà soát, dự kiến sẽ có nhiều vướng mắc thuộc các ngành khác nhau ngoài tầm quyết định của chính quyền thành phố thì nhanh chóng tổng hợp trình Trung ương sửa đổi.
Chính quyền đô thị là khát vọng nhiều năm của người dân TPHCM với mong muốn mọi ý tưởng phát triển, quyết sách nhanh chóng đi vào cuộc sống để thỏa sức sáng tạo của người dân thành phố. Mặc dù đã được Quốc hội thông qua thí điểm cơ chế đặc thù (Nghị quyết 54), nhưng TPHCM vẫn còn vướng nhiều quy định liên quan nên vẫn còn hạn chế quyền tự quyết trong quản lý nhà nước. Nghị quyết 04 là cơ sở quan trọng để Chính phủ chỉnh sửa các quy định theo hướng phân cấp, phân quyền góp phần phát huy được vai trò năng động của chính quyền đô thị.
