
Phóng viên: Thưa ông, ông đánh giá thế nào về Đề án quản lý, truy xuất nguồn gốc thịt heo của TPHCM sẽ được áp dụng?
Ông PHAN VĂN BÁU: Theo tôi, tại thời điểm này, việc quản lý nhận diện và truy xuất nguồn gốc thịt heo bằng công nghệ thông tin là cách làm duy nhất để cơ cấu lại ngành chăn nuôi theo hướng phát triển bền vững, đồng thời trả lại sự công bằng cho các trang trại, DN làm ăn chân chính, tiến tới xóa bỏ tình trạng “vàng thau lẫn lộn” lấy lại niềm tin của người tiêu dùng đối với mặt hàng thịt heo. Đây cũng là tiền đề hướng tới việc tăng cường năng lực quản lý, kiểm soát chất lượng hoạt động sản xuất, chế biến và phân phối thực phẩm của cơ quan quản lý nhà nước trên cơ sở quản lý, nhận diện và truy xuất nguồn gốc hàng hóa. Cách làm này rất cần thiết để DN có thể hội nhập và nâng sức cạnh tranh cho sản phẩm nông nghiệp.

Đại diện các trang trại, lò mổ đang thảo luận cách thao tác trên điện thoại di động tại buổi tập huấn ở Đồng Nai
Đồng Nai đã chuẩn bị như thế nào để có thể tham gia tốt vào đề án này?
Để tham gia thực hiện đề án này, tỉnh Đồng Nai có chủ trương, tất cả các trang trại và lò mổ phải từng bước chuyển đổi theo quy trình VietGAP, đảm bảo an toàn vệ sinh thực phẩm (ATVSTP) nhằm đáp ứng các yêu cầu từ đề án đưa ra. Cá nhân tôi cho rằng, DN ngành chăn nuôi ở Đồng Nai hội nhập với TPHCM đã khó, vươn ra thị trường nước ngoài sẽ khó khăn gấp nhiều lần. Nếu các DN không tham gia cũng đồng nghĩa sẽ đánh mất cơ hội.
Ông có thể nói rõ hơn về số lượng DN cũng như sản lượng thịt cung ứng cho thị trường TPHCM sẽ tham gia vào giai đoạn 1 của đề án?
Trước mắt, trong buổi tập huấn này, Sở NN-PTNT đã mời 13 lò giết mổ có quy mô lớn, gần 20 trang trại, 20 nhóm chăn nuôi (trong đó mỗi nhóm quy tụ từ 20-25 hộ) tham gia. Tổng lượng hàng của các đơn vị tham gia đề án hiện chiếm khoảng 40% lượng thịt heo đang cung ứng cho thị trường TPHCM. Đây cũng là những DN thực sự có thế mạnh trong ngành chăn nuôi.

Ông Phan Văn Báu
Ông bà ta thường nói “đầu xuôi thì đuôi lọt”, sở dĩ chúng tôi có sự thận trọng trong việc đưa các DN tham gia là nếu các DN này làm tốt, tỉnh sẽ mở rộng quy mô đến các DN, trang trại còn lại. Bằng không, sẽ ảnh hưởng không tốt đến uy tín của tỉnh. Trong giai đoạn đầu, tỉnh sẽ khuyến khích DN tham gia, nhưng đến giai đoạn 2 là mang tính bắt buộc vì như tôi đã nói, DN chậm chân là mất cơ hội! Vì lẽ, khi triển khai đề án, TPHCM đã hợp tác với nhiều tỉnh thành khác, chứ không riêng Đồng Nai. Cơ hội cũng đang chia đều cho các tỉnh, nhưng nếu địa phương nào hợp tác tốt sẽ tìm được chỗ đứng vững chắc.
Như chúng tôi được biết, hiện có một số hộ chăn nuôi nhỏ lẻ muốn tham gia đề án, nhưng họ lại không thể đáp ứng đầy đủ các yêu cầu đặt ra. Tỉnh sẽ giải quyết bài toán này ra sao?
Đúng như vậy, hiện toàn tỉnh có tổng số 1.670 trang trại nuôi heo, trong số đó có nhiều trang trại nuôi với số lượng còn rất nhỏ. Đó là chưa kể các hộ chăn nuôi nhỏ lẻ, hiện chiếm hơn 30% tổng đàn heo. Ngay sau khi phối hợp với TPHCM để thực hiện đề án, chúng tôi yêu cầu các hộ chăn nuôi này phải tự liên kết lại, hợp tác với nhau để hình thành các HTX. Các HTX đầu mối có trách nhiệm thu mua tập trung để tạo ra một lượng hàng hóa đủ lớn cung ứng cho các lò giết mổ, từ đó mới có thể tham vào đề án. Nếu không liên kết thì mãi mãi các hộ chăn nuôi này sẽ không thể lớn mạnh.
Tại buổi tập huấn, nhiều DN cũng tỏ ra lo lắng, lúng túng vì không biết thực hiện như thế nào để đáp ứng tốt nhất cho đề án. Tỉnh sẽ có biện pháp gì để hỗ trợ họ?
Trên thực tế, không phải chủ trang trại, lò giết mổ nào cũng giỏi về công nghệ. Do vậy, ngoài các buổi tập huấn do TPHCM tổ chức, chúng tôi sẽ bố trí một đội ngũ cán bộ đến từng trang trại, lò mổ để tập huấn trực tiếp và tư vấn cho họ thực hiện tốt nhất các thao tác. Mặt khác, tỉnh sẽ bàn với TPHCM có cơ chế phối hợp để hỗ trợ việc lắp đặt các thiết bị cần thiết như internet, wifi… để họ có thể thực hiện.
Tôi cho rằng, thời gian đầu thực hiện chắc chắn sẽ có khó khăn, vướng mắc nhưng nếu có quyết tâm, làm riết sẽ trở nên dễ dàng hơn.
Hiện nay, việc quy hoạch mạng lưới giết mổ gia súc, gia cầm của Đồng Nai đã và đang triển khai tới đâu rồi thưa ông?
Trong định hướng quy hoạch giết mổ, đến năm 2017, Đồng Nai sẽ hoàn thành quy hoạch, với 35-37 lò giết mổ tập trung. Hiện hầu hết các lò mổ cũng đã thực hiện giết mổ treo nhằm đảm bảo vệ sinh, chỉ còn một số rất ít lò mổ không đảm bảo an toàn. Trong quy hoạch, tỉnh dứt khoát sẽ “khai tử” các lò mổ sệt. Nói cách khác, chỉ khi nào việc giết mổ heo được quy hoạch bài bản, mới có thể kiểm tra và giám sát tốt về chất lượng, an toàn thịt.
Ông có thể sơ lược về tình hình chăn nuôi gia súc, gia cầm của tỉnh? Thị trường TPHCM hiện chiếm khoảng bao nhiêu trong tổng sản lượng chăn nuôi toàn tỉnh?
Về gia súc, hiện nay, tổng đàn heo là 1.744.369 con, trong đó chăn nuôi trang trại chiếm hơn 69,33 % tổng đàn, với 1.670 trang trại, chăn nuôi heo nhỏ lẻ chiếm 30,67% tổng đàn. Số lượng heo đực giống 4.286 con; nái sinh sản 292.907 con. Tổng đàn trâu, bò, dê là 74.339 con, trong đó trang trại chiếm khoảng 8,34% tổng đàn với 16 trang trại.
Trong chăn nuôi gia cầm, tổng đàn gà hiện nay là 16.860.000 con, chăn nuôi trang trại chiếm 87,51 % tổng đàn, với 466 trang trại; tổng đàn vịt, ngan, ngỗng là 826.870 con; tổng đàn cút 4.256.000 con.
Theo tính toán của chúng tôi, hiện TPHCM là địa bàn tiêu thụ khoảng 60% tổng đàn gia súc, gia cầm của toàn tỉnh. Số còn lại là cung ứng tại chỗ và cung ứng cho các tỉnh, thành khác.
Vừa qua, Sở Công thương TPHCM đã tổ chức buổi tập huấn sử dụng phần mềm quản lý nhận diện và truy xuất nguồn gốc thịt heo cho các trang trại và lò giết mổ tại 2 tỉnh Đồng Nai và Bình Dương. Đây là buổi tập huấn đầu tiên, mở đầu cho chương trình tập huấn sẽ được tổ chức luân phiên tại TPHCM, các chợ đầu mối và nhiều tỉnh, thành đang cung ứng thịt heo cho thị trường TPHCM nhằm diễn tập thực hiện và đưa Đề án quản lý, truy xuất nguồn gốc thịt heo áp dụng vào thực tế kể từ ngày 10-12 tới. PV Báo SGGP đã có cuộc phỏng vấn ông Phan Văn Báu (ảnh), Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NN-PTNT) tỉnh Đồng Nai xoay quanh đề án này. |
Tại buổi tập huấn tổ chức tại Đồng Nai, ông Nguyễn Ngọc Hòa, Phó Giám đốc Sở Công thương TPHCM, cho biết, đối với các trang trại và lò giết mổ (gọi chung là DN) để tham gia vào Đề án Quản lý và truy xuất nguồn gốc thịt heo, phải đăng ký với Sở Công thương TPHCM, đồng thời khai báo tất cả các thông tin cần thiết về DN. Sau đó, DN sẽ được cấp một mã số riêng. Đây là thủ tục cần thiết và chỉ đăng ký một lần. Bước tiếp theo, DN sẽ tải ứng dụng vào điện thoại (tất cả các DN tham gia đề án đều phải sử dụng điện thoại thông minh tải các thông tin và thực hiện các thao tác từ phần mềm của đề án), thông qua trang web của hệ thống http://te-food.com rồi nhập mã số của DN. Với DN chăn nuôi (người bán heo), việc đầu tiên là đặt mua vòng nhận diện (VND). Khi có VND sẽ kích hoạt để gắn mã cho từng con heo rồi buộc 2 VND đã kích hoạt vào 2 chân sau mỗi con heo; khai báo thông tin lô heo bán cho thương nhân và theo dõi quá trình vận chuyển lô heo đã bán. Đối với lò giết mổ cũng sẽ thực hiện các thủ tục hành chính nêu trên. Khi lò giết mổ nhận lô heo được vận chuyển từ trang trại đến. Sau khi giết mổ sẽ tạo thông tin cho các lô heo mảnh, thông qua vòng niêm phong (VNP) và chỉ có cán bộ thú y mới được kích hoạt VNP này để tiếp tục vận chuyển đến nơi bán sỉ, kết thúc chu trình kiểm soát heo từ trang trại đến lò giết mổ. Điểm bán sỉ và bán lẻ sẽ có một phần mềm quản lý và khai báo riêng và người tiêu dùng căn cứ trên tem dán trên bao bì có thể truy xuất được toàn bộ nguồn gốc của miếng thịt. |
Xin cảm ơn ông!
THÁI NGUYỆT (thực hiện)