Tối ngày 16-9, Cơ quan Cảnh sát điều tra Bộ Công an thông báo đã hoàn tất kết luận điều tra vụ án hình sự “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản” và “Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản nhà nước gây thất thoát, lãng phí” xảy ra tại TPHCM.
Gây thiệt hại hơn 350 tỷ đồng
Theo kết luận điều tra, Công ty Diệp Bạch Dương (bà Dương Thị Bạch Diệp là đại diện theo pháp luật) và Trung tâm Ca nhạc nhẹ (trực thuộc Sở Văn hóa-Thể thao và Du lịch TPHCM) được giao quản lý trụ sở số 185 Hai Bà Trưng. Năm 2007, do cơ sở này xuống cấp, Trung tâm Ca nhạc nhẹ đã liên hệ với doanh nghiệp của bà Diệp để hợp tác đầu tư và nâng cấp trụ sở.
Theo đề xuất của bà Dương Thị Bạch Diệp, công ty của bà sẽ tìm một bất động sản khác tương đương để đổi, việc hoán đổi này để doanh nghiệp của bà Diệp nhận được thửa đất số 185 Hai Bà Trưng. Đổi lại, doanh nghiệp của bà Diệp sẽ hỗ trợ Trung tâm Ca nhạc nhẹ xây dựng trung tâm tại một địa điểm khác phù hợp.
Tháng 2-2008 bà Diệp đã tìm được thửa đất số 57 đường Cao Thắng (Quận 3, TPHCM) và làm đơn xin hoán đổi tài sản gửi UBND TPHCM và các cơ quan liên quan đề nghị đổi đất số 57 đường Cao Thắng lấy đất 185 Hai Bà Trưng. Tại thời điểm đó, đề xuất này không được chấp thuận vì trong luật không có quy định.
Qua nhiều lần tác động, cựu lãnh đạo Sở Văn hóa-Thể thao và Du lịch TPHCM (thời điểm đó là ông Nguyễn Thành Rum) chấp thuận chủ trương hoán đổi. Bà Dương Thị Bạch Diệp sau đó tiếp tục gặp trực tiếp ông Nguyễn Thành Tài để trao đổi và đề nghị mong muốn của mình, nội dung này sau đó được Chủ tịch UBND TPHCM (lúc đó là ông Lê Hoàng Quân) đồng ý, nhưng theo ý kiến ông Quân phải thông qua Sở Tài chính. Ông Nguyễn Thành Tài sau đó chỉ đạo các cơ quan liên quan thực hiện về nội dung này.
Kết luận điều tra xác định, đối với quyền sở hữu đất số 57 đường Cao Thắng trước đó đã bị bà Diệp thế chấp Ngân hàng Nông nghiệp và phát triển nông thôn vào cuối năm 2018 (việc thế chấp này, ông Vy Nhật Tảo, Giám đốc trung tâm Ca nhạc nhẹ không được bà Diệp cho biết). Ngoài việc thế chấp đất số 57 đường Cao Thắng để vay hơn 21.000 lượng vàng, bà Dương Thị Bạch Diệp còn thế chấp giấy chứng nhận đất số 185 Hai Bà Trưng cho Ngân hàng Phương Nam (nay là Sacombank) để vay 160 tỷ đồng.
Cơ quan định giá tài sản xác định giá trị quyền sử dụng đất của thửa đất số 185 Hai Bà Trưng tại thời điểm tháng 1-2019 là 352 tỷ đồng. Những khoản vay trên hiện tại được xác định là nợ xấu. Cơ quan điều tra xác định, ông Nguyễn Thành Tài cùng 8 bị can khác đã làm sai khi để bà Dương Thị Bạch Diệp lợi dụng việc hoán đổi đất lừa đảo chiếm đoạt tài sản của Nhà nước với số tiền 352 tỷ đồng.
Ông Nguyễn Thành Tài nhận thiếu sót
Tại cơ quan điều tra, bà Dương Thị Bạch Diệp thừa nhận việc sử dụng tài sản đã thế chấp (nhà đất số 57 đường Cao Thắng) để hoán đổi với nhà đất số 185 Hai Bà Trưng mà không thông báo cho các đơn vị, sở, ngành của TPHCM biết. Nhận thức được nếu các đơn vị, sở, ngành của TPHCM biết sẽ không giải quyết cho hoán đổi.
Bị can có thái độ khai báo thiếu thành khẩn, như đổ lỗi cho các cá nhân, đơn vị tiếp nhận hồ sơ, giải quyết hoán đổi của TPHCM đã không yêu cầu cung cấp bản chính Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sử dụng nhà ở đối với nhà đất số 57 đường Cao Thắng hoặc cung cấp tài liệu chứng minh quyền sở hữu hợp pháp, không bị tranh chấp, thế chấp đối với nhà đất số 57 đường Cao Thắng để biện minh cho việc không cung cấp thông tin tài sản.
Trong khi đó, bị can Nguyễn Thành Tài khai, là Phó Chủ tịch Thường trực UBND TPHCM, nhưng ông không được phân công phụ trách việc quản lý tài sản nhà nước cũng như việc xử lý, sắp xếp lại tài sản nhà nước. Tuy nhiên, khi nghe Vy Nhật Tảo và bà Dương Thị Bạch Diệp trình bày về đề nghị hoán đổi thì ông Nguyễn Thành Tài đã bị thuyết phục về những lợi ích mà phương án hoán đổi mang lại cho cả hai bên; trong đó, với việc Công ty Diệp Bạch Dương xây dựng khách sạn 5 sao cũng mang lại lợi ích cho thành phố, nên ông Nguyễn Thành Tài đã ủng hộ.
Trong vụ án này, ông Nguyễn Thành Tài thừa nhận đã có thiếu sót là không chỉ đạo kiểm tra, xác minh điều kiện pháp lý của nhà đất số 57 đường Cao Thắng mà tin tưởng Trung tâm Ca nhạc nhẹ và Ban chỉ đạo 09 sẽ kiểm tra chặt chẽ vấn đề này. Cơ quan điều tra xác định, ông Nguyễn Thành Tài không vụ lợi hay có động cơ cá nhân nào khác. Bị can đã thành khẩn nhận tội và nội dung lời khai là phù hợp với tài liệu điều tra.
Qua nội dung vụ án trên, cơ quan điều tra cho rằng: Bị can Dương Thị Bạch Diệp nắm được nhu cầu xây dựng mới trụ sở làm việc và nơi biểu diễn nghệ thuật của Trung tâm Ca nhạc nhẹ nên đã tạo ra lý do cho việc hoán đổi mà theo đó hai bên cùng có lợi (Trung tâm Ca nhạc nhẹ được hỗ trợ xây dựng trụ sở mới khang trang, hiện đại hơn còn Công ty Diệp Bạch Dương hợp khối được mặt bằng số 185 đường Hai Bà Trưng với số 179, 181 và 183 Hai Bà Trưng phục vụ nhu cầu xây dựng khách sạn 5 sao).
Trong vụ án này, bị can Đào Thị Hương Lan (cựu Giám đốc Sở Tài chính TPHCM) đã bỏ trốn nên Cơ quan điều tra đã phát lệnh truy nã. Ngày 7-9, cơ quan điều tra đã ra quyết định tạm đình chỉ vụ án và quyết định tạm đình chỉ điều tra đối với bị can Lan, khi nào bắt được sẽ phục hồi điều tra và thực hiện lệnh bắt, tạm giam để điều tra, xử lý theo quy định của pháp luật.