Đa dạng ngữ liệu ôn tập
TS Nguyễn Thị Thu Hiền, Tổ trưởng chuyên môn Ngữ văn, Trường THPT Nguyễn Hữu Thọ (quận 4), cho biết năm nay, điểm mới của đề thi môn Ngữ văn là sẽ chú trọng đánh giá khả năng đọc hiểu, tư duy lập luận và kỹ năng viết của học sinh. Trong đó, phần đọc hiểu và phần viết sử dụng văn bản ngoài sách giáo khoa, đòi hỏi học sinh khả năng tiếp cận, xử lý nhiều loại văn bản khác nhau.
Ngoài ra, câu hỏi nghị luận xã hội đánh giá khả năng tư duy độc lập và năng lực phản biện của học sinh, thay vì chỉ yêu cầu trình bày quan điểm cá nhân như đề thi các năm trước. Để ôn tập hiệu quả, học sinh cần rèn luyện kỹ năng đọc hiểu với nhiều thể loại văn bản ngoài sách giáo khoa; luyện tập kỹ năng viết, lập luận logic; nắm chắc đặc điểm của nhiều thể loại văn bản thông qua việc tìm đọc các tác phẩm ngoài chương trình để mở rộng kiến thức, nâng cao khả năng phân tích và tổng hợp.
Ở môn Lịch sử, thầy Nguyễn Ngọc Hưng, Tổ trưởng chuyên môn Lịch sử, Trường THPT Bình Hưng Hòa (quận Bình Tân), gợi ý học sinh cần hệ thống kiến thức theo từng chuyên đề, giai đoạn lịch sử để dễ dàng ghi nhớ và so sánh; luyện tập giải đề thi tham khảo, đề thi thử để làm quen với cấu trúc đề thi, rèn luyện kỹ năng làm bài và phân bổ thời gian hợp lý. Đặc biệt, các em cần kết hợp nhiều phương pháp ôn tập như học thuộc lòng, ghi chép, xem video bài giảng… Học sinh không nên tập trung học một vài chủ đề mà cần nắm vững mối liên hệ giữa các nội dung bài học, giữa lịch sử Việt Nam và lịch sử thế giới. Các câu hỏi đúng/sai sẽ tập trung phân hóa năng lực tư duy người học nên cần có kỹ năng phân tích, tư duy tổng hợp để giải quyết vấn đề chính xác nhất.
Đề cao năng lực suy luận, tư duy logic
Đối với môn Toán, cô Lê Thị Như Quỳnh, Tổ trưởng chuyên môn Toán, Trường THPT Hùng Vương (quận 5), lưu ý, các bài toán ứng dụng sẽ được đưa vào đề thi tốt nghiệp THPT nhiều hơn, đòi hỏi học sinh phải linh hoạt vận dụng kiến thức. Đặc biệt, kiến thức về thống kê và xác suất là nội dung mới, học sinh cần hiểu rõ khái niệm và công thức, có kỹ năng phân tích đề bài, sử dụng sơ đồ cây.
Năm nay, cấu trúc đề thi tốt nghiệp THPT môn Toán gồm 3 phần, trong đó câu hỏi trắc nghiệm nhiều phương án lựa chọn thuộc cấp độ biết và hiểu; câu hỏi trắc nghiệm đúng/sai ở hai cấp độ biết và vận dụng; câu hỏi trắc nghiệm trả lời ngắn ở cấp độ vận dụng. Về phạm vi kiến thức, đề thi có 30% kiến thức ở chương trình lớp 11, tập trung các chuyên đề hình học không gian, lượng giác, dãy số, cấp số cộng, cấp số nhân, mũ logarit, xác suất cổ điển và lý thuyết đồ thị; 70% kiến thức thuộc chương trình lớp 12. “Đối với các bài toán thực tế, câu hỏi có thể không quá khó về kiến thức toán học nhưng đòi hỏi kỹ năng đọc hiểu, khả năng vận dụng kiến thức tổng hợp”, cô Như Quỳnh lưu ý.
Ở môn Vật lý, Tổ trưởng chuyên môn Vật lý, Trường THPT Hùng Vương (quận 5) Lê Thành Trung thông tin, đề thi trải dài kiến thức các lớp 10, 11, 12 nên đòi hỏi học sinh phải hệ thống kiến thức. Trong đó, câu hỏi trắc nghiệm đúng/sai là dạng đề mới, có khả năng phân hóa cao, nếu không cẩn thận sẽ dễ mất điểm ở dạng câu hỏi này. Nhìn chung, đề thi theo định hướng Chương trình Giáo dục phổ thông 2018 có độ khó không quá cao nhưng lồng ghép nhiều tình huống thực tế. Học sinh ngoài việc luyện tập giải đề thi cần đảm bảo kiến thức nền tảng, tư duy logic. Các “mẹo” làm bài trước đây (như chọn nhanh đáp án trắc nghiệm, công thức thần tốc) không còn phù hợp với cách ra đề mới.
Còn với môn Ngoại ngữ, cô Dư Hồng Minh, Tổ trưởng chuyên môn Tiếng Anh, Trường THPT Nguyễn Hữu Thọ (quận 4), chia sẻ, đề thi tốt nghiệp THPT năm 2025 có hai dạng câu hỏi mới. Đầu tiên là sắp xếp các câu cho sẵn theo trật tự hợp lý để tạo thành đoạn hội thoại, lá thư, đoạn văn ngắn.
Với dạng này, học sinh cần nắm vững cách viết thư, viết đoạn văn có bố cục rõ ràng, nội dung liền mạch. Dạng câu hỏi mới thứ hai là yêu cầu chèn câu hoàn chỉnh vào vị trí phù hợp trong đoạn văn cho trước. Đây là dạng câu hỏi tiệm cận với đề thi lấy chứng chỉ quốc tế, học sinh phải hiểu nghĩa của câu và nội dung đoạn văn, có khả năng suy luận để xác định mối liên hệ logic giữa các câu trong đoạn văn.
Ngoài ra, ở dạng bài điền khuyết, đề thi chọn ngữ liệu là văn bản thường thức trong đời sống như tờ rơi, mẫu quảng cáo, bảng thông báo… Để làm tốt dạng này, ngoài kỹ năng đọc hiểu, học sinh cần có kỹ năng sử dụng tiếng Anh trong đời sống thường ngày như nội dung tờ rơi, quảng cáo bằng tiếng Anh, website các công ty, các kênh truyền hình hoặc nền tảng trực tuyến như YouTube, Adweek…
Linh hoạt hình thức ôn tập
Hầu hết các trường THPT trên địa bàn TPHCM đều duy trì ôn tập cho học sinh lớp 12 trong tháng 5 và tháng 6-2025. Trong đó, đối với việc tổ chức ôn tập trong tháng 5, nhà trường cân đối từ tiền thu hoạt động buổi 2. Riêng trong tháng 6, nhiều hình thức ôn tập được tổ chức như kết hợp dạy học trực tiếp và trực tuyến, tổ chức lớp ôn tập với quy mô nhỏ cho những học sinh có nhu cầu, động viên sự tự nguyện tham gia dạy học của giáo viên… Để thực hiện đúng theo tinh thần của Thông tư 29 của Bộ GD-ĐT quy định về dạy thêm, học thêm, tất cả các trường đều không thu tiền của người học.
Chánh Văn phòng Sở GD-ĐT TPHCM Hồ Tấn Minh yêu cầu, hoạt động tổ chức ôn tập cho học sinh lớp 12 không kéo dài quá 3 tuần sau khi kết thúc năm học, đồng thời thực hiện công khai, minh bạch kế hoạch ôn tập cho học sinh và phụ huynh học sinh. Liên quan vấn đề kinh phí tổ chức, đại diện Sở GD-ĐT TPHCM hướng dẫn các trường rà soát ngân sách cho hoạt động giáo dục, lập dự toán bổ sung và trình Sở GD-ĐT xem xét cấp bù, đảm bảo sử dụng ngân sách hợp lý, ưu tiên hoạt động hỗ trợ học sinh, tránh thất thoát hoặc phân bổ không hợp lý vào thu nhập giáo viên.
“Sau khi các trường đề xuất kinh phí, Phòng Kế hoạch tài chính của Sở GD-ĐT TPHCM sẽ tổng hợp, trình UBND TPHCM xem xét bổ sung kinh phí, với điều kiện trường học phải sử dụng hết nguồn kinh phí ngân sách đã phân bổ từ đầu năm. Ngoài ra, hoạt động ôn tập phải được tổ chức theo nhu cầu thực tế của học sinh chứ không tổ chức lớp ôn tập đại trà như các năm trước”, ông Hồ Tấn Minh cho biết.
Chọn lựa tài liệu tham khảo phù hợp
Hiện nay, thị trường mua bán tài liệu tham khảo cho kỳ thi tốt nghiệp THPT năm 2025 rất đa dạng với chất lượng “thượng vàng, hạ cám”. Chỉ cần tham gia các hội nhóm trao đổi thông tin giữa học sinh và phụ huynh trên các nền tảng mạng xã hội như Facebook, Zalo, Viber…, người học dễ dàng nhận được lời chào mời mua tài liệu ôn tập tốt nghiệp theo Chương trình Giáo dục phổ thông 2018 với mức giá dao động từ vài chục đến vài trăm ngàn đồng, tùy vào môn học và mức độ công phu của tài liệu.
Giáo viên Ngữ văn một trường THPT ở quận 3 cho biết, môn Ngữ văn có nguồn tài liệu tham khảo phong phú nhất do phạm vi tác phẩm văn học và vấn đề nghị luận xã hội khá rộng. Nhiều giáo viên dạy cấp THCS hoặc giảng viên các trường đại học cũng tham gia biên soạn tài liệu ôn tập cho học sinh lớp 12.
Trong khi đó, đối với các môn khoa học tự nhiên, thầy Lê Thành Trung, Tổ trưởng chuyên môn Vật lý, Trường THPT Hùng Vương, lưu ý các nguồn tài liệu tham khảo trên mạng có độ chính xác và tin cậy khá chênh lệch. Trong đó, một số tài liệu tham khảo do các tác giả có uy tín biên soạn có thể bổ trợ kiến thức và kỹ năng giải bài tập của học sinh. Tuy nhiên, nhiều bộ tài liệu có độ chính xác không cao, cách trình bày chưa chuẩn sẽ ảnh hưởng xấu đến việc ôn tập và hệ thống kiến thức của học sinh.
THANH THU
