NSND Nguyễn Khắc Lợi sinh năm 1932 tại Phú Thọ. Ông là đạo diễn tài năng của những thước phim tài liệu, đặc biệt là những thước phim tái hiện cuộc kháng chiến chống Pháp.
Bộ phim Tướng về hưu chuyển thể từ tác phẩm văn học cùng tên của nhà văn Nguyễn Huy Thiệp đã mang lại cho ông giải Bông Sen bạc (không có giải Vàng) trong Liên hoan phim Việt Nam lần thứ IX (năm 1990). Phim Nguyễn Ái Quốc ở Hồng Kông cũng giành giải Đặc biệt tại Liên hoan Phim Việt Nam lần 14 và giải Đặc biệt tại Giải Cánh diều 2003... Tại lễ trao giải Cánh diều năm 2016, NSND Nguyễn Khắc Lợi cùng NSND Trần Phương đã được tôn vinh vì những cống hiến cho nền điện ảnh cách mạng Việt Nam.
Hơn 30 năm gắn bó với điện ảnh, NSND Nguyễn Khắc Lợi không chỉ đóng góp nhiều tác phẩm điện ảnh chất lượng mà còn góp phần đào tạo nhiều thế hệ đạo diễn cho nước nhà, từ khóa đầu tiên tại Đại học Sân khấu - Điện ảnh Hà Nội. Nhiều lứa học trò của ông sau khi tốt nghiệp đã trở thành lãnh đạo quản lý, đạo diễn tại các hãng phim.