Năm 2018, xuất khẩu của nông lâm thủy sản Việt Nam đạt kỷ lục với hơn 40 tỷ USD, nhưng trong 2 tháng đầu năm 2019 lại đang đối mặt với những khó khăn, sụt giảm kim ngạch so với cùng kỳ năm ngoái. Trong khi tại thị trường nội địa, nhiều mặt hàng đang giảm giá, đầu ra khó khăn.
Vì vậy, sáng nay 5-3 tại Hà Nội, Bộ NN-PTNT và Bộ Công thương đã phối hợp tổ chức diễn đàn tìm kiếm giải pháp tháo gỡ khó khăn, tiếp sức sản xuất và thúc đẩy xuất khẩu nông lâm thủy sản cho năm 2019, với sự chủ trì của lãnh đạo Bộ NN-PTNT và Bộ Công thương.
Theo Bộ trưởng Bộ NN-PTNT Nguyễn Xuân Cường, trong bối cảnh trong nước và quốc tế có nhiều thuận lợi và khó khăn đan xen, năm 2019 được đánh giá là năm rất khó khăn với sản xuất và tiêu thụ nông sản.
Thứ nhất, nông nghiệp Việt Nam chủ yếu vẫn sản xuất nhỏ, phân tán nên chưa đáp ứng được yêu cầu về sản xuất hàng hóa quy mô lớn và tiêu chuẩn cao từ thị trường quốc tế.
Thứ hai, thách thức, nguy cơ từ tác động của biến đổi khí hậu, môi trường, dịch bệnh trên cây trồng, vật nuôi ảnh hưởng trực tiếp đến sản xuất trong nước và tình hình cung cầu nông sản.
Thứ ba, thị trường đầu ra cho nông sản gặp nhiều khó khăn do ảnh hưởng của tăng trưởng kinh tế thế giới 2019 dự báo giảm và các nước trên thế giới đều quay lại tập trung đầu tư cho phát triển nông nghiệp, nên các mặt hàng nông sản Việt Nam phải cạnh tranh gay gắt trong xuất khẩu.
Thứ tư, các nước nhập khẩu nông sản lớn của Việt Nam như Mỹ, EU, Trung Quốc, Nhật Bản, Hàn Quốc, Trung Quốc… đều gia tăng bảo hộ hàng hóa nông sản thông qua các tiêu chuẩn về quản lý chất lượng và an toàn vệ sinh thực phẩm, yêu cầu truy xuất nguồn gốc.
Thứ năm, xung đột thương mại giữa Hoa Kỳ - Trung Quốc, những bất ổn xung quanh vấn đề Brexit, những bất ổn địa chính trị trên thế giới cũng ảnh hưởng tới việc xuất khẩu các mặt hàng nông sản của Việt Nam.
Tuy nhiên, người đứng đầu Bộ NN-PTNT cho rằng, năm 2019 là năm có ý nghĩa quan trọng, bứt phá để hoàn thành Kế hoạch 5 năm 2016 – 2020 đối với ngành nông nghiệp. Đảng, Quốc hội và Chính phủ giao chỉ tiêu phát triển ngành đều cao hơn năm 2018 như: tốc độ tăng trưởng GDP trên 3%, giá trị sản xuất trên 3,11%; kim ngạch xuất khẩu trên 43 tỷ USD.
Do đó, diễn đàn ngày 5-3 là sự kiện để đánh giá kết quả thực hiện các giải pháp thúc đẩy sản xuất gắn với tiêu thụ nông sản năm 2018 và bàn các giải pháp triển khai trong năm 2019. Thúc đẩy hoạt động liên kết sản xuất gắn với chế biến, tiêu thụ nông sản theo chuỗi giá trị tại các vùng, địa phương trọng điểm về phát triển sản xuất nông nghiệp. Trao đổi kinh nghiệm trong nước và quốc tế trong việc triển khai các giải pháp đột phá phát triển sản xuất gắn với tiêu thụ nông sản; thúc đẩy các hoạt động giao lưu, xúc tiến đầu tư, thương mại, quảng bá thương hiệu, sản phẩm nông sản giữa các địa phương, hiệp hội, doanh nghiệp nhằm thu hút đầu tư vào phát triển sản xuất theo quy mô hàng hóa lớn gắn với chế biến và tiêu thụ nông sản theo chuỗi.
Để đạt được mục tiêu đề ra, Bộ trưởng Nguyễn Xuân Cường cho biết: “Bộ sẽ tiếp tục triển khai mạnh mẽ cơ cấu lại ngành nông nghiệp. Phát triển cơ cấu sản xuất theo 3 trục sản phẩm chủ lực: sản phẩm chủ lực quốc gia, sản phẩm chủ lực cấp tỉnh và nhóm sản phẩm là đặc sản địa phương gắn với chỉ dẫn địa lý”.
Bộ NN-PTNT cũng cam kết sẽ tiếp tục đổi mới và phát triển các hình thức tổ chức sản xuất, xây dựng các vùng nguyên liệu sản xuất tập trung, đẩy mạnh liên kết phát triển tổ hợp tác, HTX. Thu hút đầu tư doanh nghiệp tư nhân, xây dựng các mô hình theo chuỗi, khuyến khích các doanh nghiệp đầu tư xây dựng các chuỗi siêu thị, cửa hàng tiện ích, các chợ... để thúc đẩy tiêu thụ trong nước.
Nâng cao năng lực chế biến nông sản, bảo quản, đóng gói, bao bì, nhãn mác để nâng cao giá trị sản phẩm. Thúc đẩy nghiên cứu, chuyển giao và ứng dụng KHCN, phát triển nông nghiệp công nghệ cao, nông nghiệp hữu cơ là những giải pháp quan trọng.
Phải xử lý nghiêm các hành vi gian lận, ảnh hưởng đến chất lượng hàng hóa nông sản, nhằm giữ uy tín cho hàng hóa nông sản của Việt Nam cả thị thị trường trong nước và quốc tế.
