Nối lại xuất khẩu cho 17.000 tấn gạo mắc kẹt tại cảng, cửa khẩu

Tối 24-4, văn phòng Tổng cục Hải quan thông tin, cơ quan này vừa có công văn hỏa tốc số 2638 gửi Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam, Hiệp hội Lương thực Việt Nam cùng các doanh nghiệp kinh doanh xuất khẩu gạo về việc nối lại đăng ký xuất khẩu gạo trong tháng 4-2020 cho các lô hàng đã đưa vào cảng, cửa khẩu mà chưa xuất được. 

Tổng cục Hải quan cho biết, trên cơ sở văn bản trả lời ý kiến của Bộ Công thương gửi Bộ Tài chính vào ngày 24-4 về việc xử lý đối với các lô hàng gạo xuất khẩu đã đưa vào cảng quốc tế, cửa khẩu quốc tế trước ngày 24-3-2020 nhưng chưa đăng ký được tờ khai hải quan, Tổng cục Hải quan đã thiết lập trên hệ thống VNACCS/VCIS để doanh nghiệp thực hiện việc đăng ký tờ khai hải quan từ 0 giờ ngày 25-4 đến hết ngày 30-4-2020 đối với các lô hàng gạo đã đưa vào cửa khẩu quốc tế, cảng biển quốc tế trước ngày 24-3-2020 nhưng chưa được đăng ký tờ khai hải quan. 

Theo đó, Tổng cục Hải quan đã công bố danh sách chi tiết các doanh nghiệp có gạo xuất khẩu đã đưa vào cảng, cửa khẩu sau quá trình thống kê, rà soát và đề nghị các doanh nghiệp này “đăng ký tờ khai hải quan với số lượng gạo không được vượt quá số lượng gạo thực tế đã đưa vào cảng biển quốc tế, cửa khẩu quốc tế”. 

Trường hợp các doanh nghiệp có lô hàng gạo đang lưu giữ tại các cảng biển quốc tế, cửa khẩu quốc tế từ trước ngày 24-3-2020 nhưng chưa được tổng hợp trong danh sách tại phụ lục kèm theo công văn này thì gửi thông tin chi tiết về Tổng cục Hải quan kèm xác nhận của cơ quan hải quan, doanh nghiệp kinh doanh cảng để được cập nhật vào hệ thống.

Đối với các tờ khai hải quan đã được đăng ký trong hạn ngạch 400.000 tấn (trong tháng 4) nhưng quá 15 ngày kể từ ngày đăng ký tờ khai hải quan mà doanh nghiệp không xuất trình hàng hóa để cơ quan hải quan kiểm tra, Tổng cục Hải quan nêu rõ: hải quan các tỉnh, thành phố chỉ đạo các chi cục nơi đăng ký tờ khai hải quan thực hiện hủy tờ khai hải quan theo quy định và báo cáo về Tổng cục Hải quan trước 9 giờ ngày 27-4-2020.

Trên cơ sở số lượng hàng hóa của tờ khai hủy, Tổng cục Hải quan sẽ hồi lại hạn ngạch xuất khẩu trong tháng 4-2020, thông báo công khai trên cổng thông tin điện tử hải quan và thiểt lập hệ thống VNACCS/ VCIS để các doanh nghiệp tiếp tục đăng ký tờ khai hải quan xuất khẩu từ 0 giờ ngày 28-4-2020 theo các nguyên tắc quản lý hạn ngạch quy định lại Điều 2 Quyết định 1106/QĐ-BCT của Bộ trưởng Bộ Công thương. 

Theo Hiệp hội Lương thực Việt Nam ước tính, có khoảng 200.000 tấn gạo bị mắc kẹt lại ở các cảng, cửa khẩu sau khi có lệnh tạm dừng xuất khẩu gạo để đảm bảo an ninh lương thực và sau đó áp dụng hạn ngạch chỉ xuất 400.000 tấn gạo trong tháng 4-2020. 

Theo danh sách các doanh nghiệp được phép mở lại đăng ký tờ khai hải quan để xuất khẩu gạo mà Tổng cục Hải quan công bố phụ lục kèm theo công văn ngày 24-4 thì chỉ có 14 doanh nghiệp được đăng ký tờ khai từ 0 giờ ngày 25-4 để xuất khẩu gần 17.400 tấn gạo vì đã vào cảng trước ngày 24-3. Đây chủ yếu là gạo tẻ, đang được tập trung tại các cảng ở TPHCM, An Giang, Cần Thơ, Long An và Đồng Tháp. 

Nếu so với số lượng gạo 100.000 tấn được ứng trước hạn ngạch của tháng 5-2020 theo ý kiến chỉ đạo của Phó Thủ tướng Trịnh Đình Dũng tại Thông báo số 163 của Văn phòng Chính phủ thì số lượng gạo được xuất khẩu lại đợt này bằng gần 20% hạn ngạch được ứng trước và rất nhỏ so với lượng gạo đang tồn ở các cảng. Hồi giữa tháng này, Hiệp hội Lương thực Việt Nam ước tính.