Chiêu trò tinh vi, nhiều nạn nhân sập bẫy
Sáng 13-3, Tổng Công ty Điện lực Hà Nội (EVNHANOI) cảnh báo: Hiện nay, trên địa bàn Hà Nội, một số đối tượng lừa đảo, mạo danh nhân viên điện lực, sử dụng số điện thoại di động cá nhân gọi điện và yêu cầu người dân thanh toán tiền điện bằng cách chuyển khoản số tiền điện phải thanh toán vào tài khoản cá nhân của các đối tượng này.
Những kẻ gian đã sử dụng đủ chiêu thức từ gọi điện đe dọa cắt điện, gửi mã QR thanh toán, kết bạn Zalo để yêu cầu xác minh, thậm chí giả mạo ứng dụng điện lực để chiếm đoạt tiền. Đáng lo ngại, nhiều nạn nhân dù đã cảnh giác vẫn rơi vào bẫy, mất số tiền lớn.
Chị M., một người dân ở quận Thanh Xuân cùng một số người ở Hà Nội chia sẻ, mấy ngày gần đây, họ liên tục nhận được nhiều số điện thoại gọi đến, mạo xưng nhân viên điện lực quận Thanh Xuân, quận Hoàn Kiếm… thông báo sẽ cắt điện vì chưa đóng tiền điện. Anh C. ở quận Hoàn Kiếm cho biết, hai ngày mà có 3 số điện thoại của 3 người khác nhau gọi đến dọa cắt điện. Trong khi anh đã cài đặt chế độ thanh toán tiền điện online qua tài khoản ngân hàng (tháng nào đến kỳ cũng tự động thanh toán và có tin báo).

Biết rõ là nhóm lừa đảo nên anh Công thách thức: “Anh cứ cắt điện giúp tôi nhé”. Họ liền nổi sân, chửi lại anh bằng những lời lẽ rất thô tục rồi cúp máy, biến mất. Trong khi chị Phương, một nạn nhân suýt bị lừa, chia sẻ: “Tôi trả lời họ là đã thanh toán qua ví điện tử từ ngày 5-2, nhưng họ yêu cầu tôi phải gửi biên lai hoặc bằng chứng lịch sử thanh toán”.
Người này đề nghị chị Phương kết bạn Zalo để gửi hóa đơn kiểm tra, sau đó nói rằng có thể trục trặc ở khâu nào đó nên điện lực chưa nhận được tiền. Rồi họ gửi cho chị một đường link, yêu cầu vào đó để xác nhận đã nộp tiền. Con gái chị kịp thời phát hiện sự việc, đã báo động nên chị may mắn thoát khỏi bẫy của nhóm lừa đảo.

Tuy nhiên, vẫn có những trường hợp bị sập bẫy. Có trường hợp bị mất hơn 60 triệu đồng khi kẻ xấu yêu cầu gửi mã thanh toán điện lực để kiểm tra, sau đó gửi mã QR để “xác nhận đã thanh toán”...
Thủ đoạn chung mà những kẻ gian áp dụng là đánh thẳng vào tâm lý sợ bị cắt điện của người dân để thực hiện hành vi chiếm đoạt tài sản. Những đối tượng này giả mạo nhân viên điện lực gọi điện thông báo khách hàng chưa thanh toán tiền điện, yêu cầu thực hiện ngay nếu không sẽ bị cắt điện vào buổi tối.
Một số nạn nhân dù biết mình đã đóng tiền vẫn bị thao túng tâm lý, làm theo hướng dẫn của kẻ gian. Chúng thậm chí tạo các ứng dụng giả mạo, gửi link đăng nhập để đánh cắp thông tin cá nhân và tài khoản ngân hàng.
Theo Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN), một số kẻ gian còn giả danh tổng đài chăm sóc khách hàng của ngành điện, gọi điện để thu phí 8.000 đồng/phút.
Một số hình thức lừa đảo mới cũng xuất hiện như mời gọi khách hàng tải ứng dụng giả, hứa hẹn hoàn tiền 10-15% hóa đơn tiền điện năm trước, hoặc yêu cầu cung cấp hóa đơn để “đối chiếu”. Khi khách hàng cung cấp thông tin, kẻ gian sẽ tiếp tục hướng dẫn cài đặt ứng dụng lạ hoặc nhập thông tin tài khoản ngân hàng, từ đó chiếm đoạt tài sản.
Cơ quan chức năng lên tiếng
Hiện nay, Công an TP Hà Nội, Lào Cai và nhiều địa phương đã phát cảnh báo về thủ đoạn gọi điện thông báo cắt điện để lừa đảo. Tại TPHCM, Tổng Công ty Điện lực TPHCM (EVNHCMC) đã phối hợp với các nhà mạng để sử dụng hệ thống định danh cuộc gọi (Voice Brandname) khi liên lạc với khách hàng, giúp phân biệt với các cuộc gọi giả mạo. Tương tự, Công ty Điện lực Đắk Nông cũng cảnh báo về các cuộc gọi mạo danh điện lực.
EVNHANOI khẳng định, đơn vị này tuyệt đối không sử dụng tài khoản cá nhân để thu tiền điện, đồng thời đã đưa vào sử dụng hệ thống định danh cuộc gọi để hạn chế tình trạng giả danh nhân viên điện lực gọi điện lừa đảo, khai thác thông tin cá nhân của khách hàng. Việc hiển thị định danh cụ thể với từng nhà mạng viễn thông như sau: Viettel, Mobifone, Vinaphone sẽ hiển thị tên “EVNHANOI”.
Trước những phản ánh dồn dập từ người dân, EVN cũng khẳng định, đây là hành vi lừa đảo có tổ chức, mạo danh nhân viên điện lực để trục lợi. Tất cả các thông báo về tiền điện của người dân đều được gửi qua tin nhắn SMS định danh hoặc email. Nhân viên điện lực khi gọi cho khách hàng đều có mã định danh hiển thị là “EVNHCMC” (đối với TPHCM) hoặc “EVNHANOI” (nếu ở Hà Nội) hoặc số điện thoại tổng đài của điện lực các khu vực.

Người dân tuyệt đối không cung cấp thông tin cá nhân, số tài khoản ngân hàng cho bất kỳ ai mạo danh điện lực. Mọi giao dịch về tiền điện nên thực hiện qua các kênh chính thống của ngành điện lực, như ứng dụng EVNHANOI, EVNHCMC, các ví điện tử (ZaloPay, ViettelPay, VNPay, VNPTPay…) hoặc Internet Banking của các ngân hàng hoặc trực tiếp tại các điểm giao dịch hợp lệ.
Người dân cũng cần cảnh giác với các tin nhắn mạo danh EVN thông báo nợ tiền điện hoặc hoàn tiền. Tất cả tin nhắn chính thức của EVN đều được gửi từ hệ thống tin nhắn định danh, không yêu cầu khách hàng cung cấp thông tin cá nhân qua Zalo hay ứng dụng lạ, đại diện đơn vị này thông tin.