Lượng chất thải nhựa ở Việt Nam hiện vẫn ở mức rất cao, chiếm khoảng 8%-12% trong chất thải rắn sinh hoạt và số lượng tăng dần theo từng năm, gây “gánh nặng” cho môi trường... Nếu chúng ta không có các giải pháp hữu hiệu, kịp thời thì những tác động tiêu cực từ rác thải nhựa sẽ trở nên rất nghiêm trọng.
Doanh nghiệp chung tay
Thứ trưởng Bộ TN-MT Võ Tuấn Nhân từng chia sẻ, trong cuộc chiến chống rác thải nhựa hiện nay, vai trò và trách nhiệm của các doanh nghiệp (DN) đặc biệt quan trọng, nhất là xử lý các loại rác thải nhựa khó thu gom và tái chế như sản phẩm, bao bì nhựa sử dụng một lần. DN không chỉ là một phần của vấn đề mà hoàn toàn có thể trở thành một phần quan trọng của giải pháp. Có thể thấy rằng, hiện nay cũng đã có nhiều DN luôn nỗ lực chung tay tìm giải pháp hiến kế trong việc giảm rác thải nhựa nói riêng và công tác bảo vệ môi trường nói chung.
Chia sẻ về lĩnh vực này, ông Hemant Rupani, Tổng giám đốc Công ty Mondelez Kinh Đô Việt Nam, cho biết trong thời gian gần đây, rác thải nhựa đang là vấn đề bức xúc trên toàn cầu, đặc biệt tại Việt Nam. Với gần 2 triệu tấn rác thải nhựa mỗi năm, Việt Nam đang phải đối mặt với rất nhiều nguy cơ về môi trường ảnh hưởng nghiêm trọng đến cuộc sống và sức khỏe của con người. Hưởng ứng lời kêu gọi của Chính phủ đóng góp vào các mục tiêu thiên niên kỷ về phát triển bền vững, công ty thường xuyên tổ chức Ngày hội xanh cho học sinh khắp cả nước với chủ đề “Tái chế rác thải nhựa” và thu gom rác thải nhựa. Thông qua hoạt động Ngày hội xanh sẽ giúp học sinh hiểu hơn về nguyên nhân - thực trạng và hậu quả về ô nhiễm môi trường.
Những kiến thức và kỹ năng mà các em đã có dịp trải nghiệm sẽ giúp các em hiểu và áp dụng vào cuộc sống hàng ngày, qua đó nâng cao ý thức bảo vệ môi trường một cách toàn diện hơn. Không dừng lại ở đó, công ty luôn giữ vững cam kết vận dụng quy mô và trọng tâm toàn cầu của công ty để tạo nên sự khác biệt có ý nghĩa nhất. Công ty đã đề ra các mục tiêu phát triển bền vững 2025, trong đó có giảm thiểu tác động môi trường thông qua cam kết sử dụng tất cả bao bì có khả năng tái sử dụng vào năm 2025.
Ông Binu Jacob, Tổng giám đốc Công ty Nestlé Việt Nam, cũng chia sẻ, Nestlé Việt Nam luôn gắn các hoạt động sản xuất kinh doanh với mục tiêu phát triển bền vững và bảo vệ môi trường. Thông qua sự hợp tác cởi mở với cộng đồng các DN trong cùng lĩnh vực, cơ quan Chính phủ, giúp người tiêu dùng thay đổi thói quen và ứng xử với rác thải nhựa.
Theo đó, Nestlé Việt Nam đã chung tay với các công ty hàng đầu trong lĩnh vực hàng tiêu dùng và bao bì sáng lập nên PRO Việt Nam vào tháng 6-2019, nhằm thúc đẩy mô hình kinh tế tuần hoàn bằng cách giúp cho quá trình thu gom và tái chế bao bì sản phẩm được thực hiện theo cách dễ tiếp cận và bền vững hơn. Nestlé Việt Nam và các thành viên của Tập đoàn Nestlé đang thực hiện chuỗi hành động cụ thể để hiện thực hóa cam kết cho đến năm 2025 sẽ sử dụng 100% bao bì có thể tái chế hoặc tái sử dụng được, với tầm nhìn vì một tương lai không rác thải.
Hiện nhiều sản phẩm sữa uống liền của Nestlé Việt Nam đang tiên phong sử dụng ống hút giấy bảo vệ môi trường, giảm thiểu hàng triệu ống hút nhựa đưa ra môi trường. Không dừng lại ở đó, nhằm nâng cao nhận thức và hành vi tiêu dùng mới vì một tương lai không rác thải, Nestlé Việt Nam cùng đối tác Sài Gòn Co.op khởi động chuỗi hoạt động trong Tháng tiêu dùng xanh 2020 mang tên “Hành trình xanh tái sinh vỏ hộp sữa” tại các siêu thị Co.opmart, Co.opXtra trên cả nước nhằm thu vỏ hộp và tặng sữa, tặng quà để tuyên truyền kiến thức phân loại rác ngay tại nguồn, nâng cao ý thức bảo vệ môi trường.
Cùng hành động vì môi trường
Theo Bộ TN-MT, đến năm 2030 sẽ phấn đấu giảm thiểu 75% rác thải nhựa trên biển và đại dương; 100% ngư cụ khai thác thủy sản bị mất hoặc bị vứt bỏ được thu gom, chấm dứt việc thải bỏ ngư cụ trực tiếp xuống biển; 100% các khu điểm du lịch, cơ sở kinh doanh dịch vụ lưu trú du lịch và dịch vụ du lịch khác ven biển không sử dụng sản phẩm nhựa dùng một lần và túi ni lông khó phân hủy; 100% các khu bảo tồn biển không còn rác thải nhựa.
Để thực hiện các mục tiêu này, Chính phủ cũng đã chỉ đạo Bộ TN-MT tăng cường năng lực quản lý chất thải rắn sinh hoạt đô thị và nông thôn, đặc biệt chú trọng xây dựng cơ chế quản lý chặt chẽ, giảm thiểu rác thải nhựa từ đất liền ra đến đại dương. Đồng thời tổ chức triển khai có hiệu quả và nhân rộng mô hình phân loại rác thải tại nguồn; thu gom, tái chế, tái sử dụng và xử lý rác thải kết hợp với thu hồi năng lượng, góp phần thúc đẩy nền kinh tế tuần hoàn, thu hút sự tham gia hiệu quả của cộng đồng DN.
Bên cạnh đó, tăng cường tuyên truyền, thay đổi nhận thức, thói quen của toàn thể nhân dân trong sử dụng sản phẩm nhựa, túi ni lông khó phân hủy. Hạn chế và tiến tới chấm dứt việc nhập khẩu, sản xuất và cung cấp các loại túi ni lông khó phân hủy kể từ năm 2026 tại các trung tâm thương mại, siêu thị phục vụ cho mục đích sinh hoạt.
Ông Nguyễn Toàn Thắng, Giám đốc Sở TN-MT TPHCM, cho biết thời gian qua thành phố đã triển khai nhiều biện pháp để giảm thiểu rác thải nhựa. Những nỗ lực của thành phố đã và đang đạt được những kết quả khả quan. Cụ thể, 100% số siêu thị tổng hợp chuyển sang dùng các sản phẩm thân thiện môi trường. Các thương nhân cũng dần hình thành thói quen và đang từng bước chuyển đổi sang sử dụng túi thân thiện môi trường để đựng hàng hóa cho khách hàng tại các trung tâm thương mại.
So với năm 2015, tại các chợ, sản lượng tiêu thụ túi ni lông thân thiện môi trường được tiểu thương sử dụng đã tăng lên đáng kể. Trong đó, loại hình siêu thị sử dụng túi thân thiện môi trường ước khoảng 15.231 tấn. Tại các trung tâm thương mại sử dụng túi thân thiện môi trường để đựng hàng hóa cho khách hàng ước khoảng 2.400 tấn; tại các chợ, sản lượng túi thân thiện môi trường được tiểu thương sử dụng tăng đáng kể, khoảng 113 tấn. Trong thời gian tới, thành phố tiếp tục tuyên truyền, kêu gọi các tổ chức, cá nhân hạn chế sử dụng túi ni lông khó phân hủy, khuyến khích đẩy mạnh tái chế rác thải nhựa. Tất cả góp phần xây dựng cuộc sống xanh.