Nơi khẩn trương, nơi “đứng bánh”
Những ngày tháng 6 này, trên công trình nâng cấp, mở rộng quốc lộ 50 (huyện Bình Chánh, TPHCM), nhiều máy móc, nhân công được bố trí làm việc tích cực. Anh Lộc (ngụ ấp 5, xã Đa Phước, huyện Bình Chánh) đang sửa lại nhà sau khi giao mặt bằng phía trước cho chính quyền để thi công mở rộng quốc lộ 50, phấn khởi: “Thiệt là mừng vì thấy đường làm nhanh. Hy vọng sớm có đường mới rộng đẹp để đi lại, chứ ngày nào cả sáng lẫn chiều cũng kẹt xe, bà con khổ lắm”.
Dự án mở rộng quốc lộ 50 là một trong những công trình trọng điểm của TPHCM. Đại diện chủ đầu tư dự án, ông Lương Minh Phúc, Giám đốc Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng các công trình giao thông TPHCM (Ban Giao thông), cho biết, đang phấn đấu hoàn thành đoạn song hành quốc lộ 50 khoảng 4,36km trước ngày 31-12 và hoàn thành các gói thầu còn lại (trong đó có đoạn mở rộng quốc lộ 50 hiện hữu) trong năm 2025.
Ngược lại với sự khẩn trương triển khai nâng cấp, mở rộng quốc lộ 50, dự án nạo vét, xây dựng hạ tầng, cải tạo môi trường bờ Bắc kênh Đôi (quận 8, TPHCM) và dự án nạo vét, cải tạo môi trường, xây dựng hạ tầng rạch Xuyên Tâm (quận Bình Thạnh, quận Gò Vấp, TPHCM), vẫn chưa đạt kế hoạch giải ngân như mong muốn. Trong số vốn đầu tư công được giao giải ngân năm 2024, Ban Giao thông lên kế hoạch bồi thường hơn 8.900 tỷ đồng phục vụ 2 dự án này. Tuy nhiên, đến nay, dự án nạo vét, cải tạo môi trường, xây dựng hạ tầng rạch Xuyên Tâm (phía quận Bình Thạnh) có phần bồi thường tới 5.400 tỷ đồng vẫn chưa được duyệt phương án bồi thường. Theo lãnh đạo Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng hạ tầng đô thị TPHCM, với tiến độ này, về nguyên tắc, thủ tục giải ngân 5.400 tỷ đồng chưa thể hoàn thành trong năm nay. Với 2 dự án có số vốn giải ngân lớn này, nếu không thực hiện đạt kế hoạch sẽ ảnh hưởng không nhỏ đến kết quả giải ngân của cả thành phố.
Năm nay, Ban Giao thông được giao 12.238 tỷ đồng vốn đầu tư công và để đảm bảo đạt mục tiêu đến cuối năm theo kế hoạch, bình quân một tháng phải giải ngân 1.400 tỷ đồng.
“Chúng tôi không đổi mục tiêu đến cuối năm và sẽ hoàn thành đưa vào khai thác các công trình cầu Phước Long, Phước Kiển, nút giao An Phú, nút giao Nguyễn Văn Linh... Đồng thời sẽ tiếp tục làm việc, thúc đẩy các nhà thầu để tạo sự chuyển biến ngay trong tháng này”, ông Lương Minh Phúc nói.
Theo số liệu báo cáo của Kho bạc Nhà nước TPHCM, tính đến ngày 24-5, thành phố giải ngân vốn đầu tư công hơn 6.700 tỷ đồng, đạt 8,5% số vốn được giao. Con số này rất khiêm tốn so với mục tiêu “giải ngân hai con số” trong quý 1 và giải ngân 30% trong quý 2 theo kế hoạch đặt ra. Qua ghi nhận, trong tháng 4 và tháng 5 vừa qua, tiến độ giải ngân rất chậm, mỗi tuần chỉ đạt 150-180 tỷ đồng. Trong khi, theo mục tiêu thời gian, TPHCM tập trung thi đua 60 ngày đêm giải ngân đầu tư công, trung bình giải ngân 2.000 tỷ đồng/ngày. Phó Chủ tịch UBND TPHCM Nguyễn Văn Dũng cũng cho rằng, các mục tiêu giải ngân quý 1 và các tháng quý 2-2024 đều không đạt như kế hoạch đề ra bởi giải pháp vẫn chưa đủ mạnh!
Vì sự chậm trễ trong công tác giải ngân vốn đầu tư công, mới đây, Chủ tịch UBND TPHCM đã có văn bản phê bình 3 sở và 5 địa phương vì chậm giải quyết các vướng mắc, kiến nghị dù đã được UBND TPHCM chỉ đạo hai lần. Đó là các Sở TN-MT, Sở QH-KT, Sở GD-ĐT; các quận 3, 5, 8, Bình Thạnh, TP Thủ Đức.
Kinh nghiệm từ dự án đường Vành đai 3
Tổng hợp kế hoạch giải ngân của các đơn vị, Sở KH-ĐT cho biết, đến hết niên độ giải ngân năm nay, TPHCM sẽ giải ngân được tới 96,9% kế hoạch vốn được giao, tương ứng với 76.801 tỷ đồng/79.263 tỷ đồng. Tuy nhiên, thực tế có tới 193 dự án đang gặp khó khăn vướng mắc, chủ yếu là vướng về công tác bồi thường, giải phóng mặt bằng khiến số vốn hơn 17.700 tỷ đồng chưa giải ngân được. Bên cạnh đó là các vướng mắc thủ tục về môi trường, điều chỉnh quy hoạch... Những khó khăn, vướng mắc của chủ đầu tư đã được kiến nghị, UBND TPHCM nhiều lần ra văn bản chỉ đạo sở ngành phối hợp xử lý. Thống kê có tới 29 nội dung kiến nghị đã được UBND TPHCM chỉ đạo hai lần, 60 nội dung chỉ đạo một lần bằng văn bản, nhưng vẫn chưa được giải quyết dứt điểm.
Chủ tịch UBND TPHCM Phan Văn Mãi cho biết, UBND TPHCM đã cử chuyên viên làm việc với quận Bình Thạnh để hỗ trợ công tác thẩm định giá, phấn đấu đến ngày 28-6 phải xong để chuẩn bị giải ngân cho dự án nạo vét, cải tạo môi trường, xây dựng hạ tầng rạch Xuyên Tâm. Phần dự án nạo vét, xây dựng hạ tầng, cải tạo môi trường bờ Bắc kênh Đôi (quận 8), theo quy trình, thời gian chờ điều chỉnh quy hoạch 1/2.000 là 3 tháng, phê duyệt dự án là 3 tháng, thông báo thu hồi đất sau 6 tháng mới tiến hành thu hồi. Nếu thực hiện theo đúng quy trình này thì chắc chắn sẽ không kịp.
Đồng chí Phan Văn Mãi nhìn nhận, nếu áp dụng kinh nghiệm từ dự án đường Vành đai 3 là đi đến từng hộ để lấy ý kiến, cam kết thì sẽ không mất nhiều thời gian như trên. Chẳng hạn, việc điều chỉnh quy hoạch không phải 3 tháng mà sẽ còn 1-1,5 tháng, thời gian phê duyệt cũng rút ngắn khoảng một nửa. Do đó, đồng chí Phan Văn Mãi yêu cầu các đơn vị cần làm việc với tinh thần thi đua, có trọng tâm, chắc chắn sẽ giải ngân được hàng chục ngàn tỷ đồng, đạt kế hoạch đề ra.
Chủ tịch UBND TPHCM PHAN VĂN MÃI:
Trên kế hoạch thì rất ổn, nhưng cuối cùng các điều kiện giải ngân không được giải quyết nên cũng không giải ngân được. Chúng ta cần tỷ lệ giải ngân thật, cần công trình hoàn thành, cần tiền đi vào kinh tế để tạo ra tăng trưởng, chứ không cần con số đẹp. Do vậy, cần phải tập trung làm, với tinh thần trách nhiệm cao, không cần chờ kiểm tra, xử lý kỷ luật rồi mới làm.
