Những nút thắt giao thông ĐBSCL- Bài 1: Đường cao tốc không về Đất Mũi

Đường cao tốc Trung Lương - Mỹ Thuận vừa thông xe kỹ thuật trước Tết Nguyên đán 2022, sau đó “đóng cửa” để tiếp tục thi công những hạng mục còn lại. Chỉ trong thời gian ngắn đưa vào vận hành, dư luận hết sức băn khoăn, tại sao cao tốc Trung Lương - Mỹ Thuận lại thiếu làn dừng khẩn cấp, khi gặp sự cố sẽ xử lý ra sao? 

Hiện trạng cao tốc Trung Lương - Mỹ Thuận rộng 17m, 4 làn xe, không có làn dừng khẩn cấp ở hai bên mà mỗi chiều bố trí 6 điểm dừng khẩn cấp, mỗi điểm cách nhau 4-5km. Đây cũng là nguyên nhân, khi đưa vào vận hành trong dịp Tết Nguyên đán, mặc dù vận tốc cho phép khai thác 80km/giờ nhưng vẫn bị ùn tắc khi xảy ra sự cố. Mùng 3 tết, một xe chở rau củ bị nổ lốp lật ngửa, dù các cơ quan chức năng đã có mặt kịp thời xử lý, nhưng vẫn gây ra tắc đường gần 3 tiếng đồng hồ. 

Vì sao gọi là “đường cao tốc” nhưng lại bị bóp nhỏ, thua quốc lộ 1A? Theo Bộ GTVT, cao tốc Trung Lương - Mỹ Thuận được xây dựng theo đúng thiết kế của bộ tại Quyết định số 5019 ngày 31-12-2014 về hướng dẫn thiết kế và tổ chức giao thông trong giai đoạn 1 đầu tư xây dựng đường ô tô cao tốc. Thiết kế bố trí cách quãng các đoạn dừng xe khẩn cấp ở cả hai bên theo chiều xe chạy, khoảng cách 6-10 phút chạy xe có điểm dừng khẩn cấp. Tại chỗ dừng có thể đỗ được cùng lúc 2 xe tải. 

Đại diện Tổng Công ty Tư vấn thiết kế GTVT (TEDI) giải thích thêm, chủ trương của Chính phủ là ưu tiên đầu tư chiều dài để sớm nối thông toàn tuyến cao tốc Bắc - Nam chứ chưa ưu tiên đầu tư theo quy mô hoàn chỉnh. Điều này cũng tương tự với dự án cao tốc Bắc - Nam giai đoạn 2021-2025, tổng chiều dài 1.729km, phần lớn trong 11 dự án thành phần có quy mô 4 làn xe, bề rộng mặt đường 17m. Quốc hội đã thông qua chủ trương đầu tư theo phương án trên với tổng mức đầu tư 146.990 tỷ đồng. Còn nếu đầu tư quy mô 4 làn xe, bề rộng nền đường 24,75m là cơ bản phù hợp với nhu cầu vận tải nhưng tổng mức đầu tư khoảng 192.000 tỷ đồng, rất khó khăn cân đối ngân sách. Trường hợp cao tốc Trung Lương - Mỹ Thuận cũng vậy, nếu xây dựng làn dừng khẩn cấp liên tục trên toàn tuyến ngay ở giai đoạn 1, sẽ tăng thêm 5.000-6.000 tỷ đồng so với tổng mức đầu tư hiện nay.

Trao đổi với PV Báo SGGP, nguyên Thứ trưởng Bộ GTVT Ngô Thịnh Đức nói, các tuyến cao tốc nằm trong mạng đường bộ cao tốc đều được quy hoạch với quy mô 4-6 làn xe hoàn chỉnh, tốc độ thiết kế 80-120km/giờ. Thậm chí, một số tuyến đường cao tốc hướng tâm, kết nối các khu đô thị, trung tâm kinh tế lớn quy hoạch với quy mô 8-10 làn xe. Tuy nhiên, đây mới chỉ là đầu tư giai đoạn 1 chưa hoàn chỉnh nên chưa có làn dừng khẩn cấp. Để thực hiện đầu tư xây dựng hệ thống đường cao tốc theo quy hoạch cần nguồn vốn đầu tư rất lớn, trong khi nguồn ngân sách còn eo hẹp, nên phải thực hiện phân kỳ đầu tư.

Cắt tuyến cao tốc Cà Mau đi Đất Mũi 

Trong khi người dân chưa hết thắc mắc vì sao đường cao tốc thiếu làn dừng khẩn cấp, thì tỉnh Cà Mau rơi vào trạng thái tâm lý khác. Mừng là dự tính cuối năm nay Bộ GTVT sẽ khởi công xây dựng tuyến cao tốc Cần Thơ - Cà Mau, nhưng thấy “tủi thân” bởi vì từ TP Cà Mau đi về Đất Mũi, điểm tận cùng Tổ quốc không có đường cao tốc!

Biển cánh báo đường ngập và nguy hiểm trên tuyến đường Hồ Chí Minh, đoạn Năm Căn -  Đất Mũi