Hửng sáng một ngày đầu tháng Chạp, cơn mưa trái mùa bất chợt đổ xuống, chợ cá Cồn Chà nằm trong cảng cá Phan Thiết (TP Phan Thiết) vẫn ồn ào, náo nhiệt. Trong ánh sáng lờ mờ còn chưa tỏ mặt người, hàng chục người phụ nữ tuổi đời từ 30 đến hơn 60, với gương mặt lam lũ, bỗng chốc trở nên tinh nhanh hơn mỗi khi có thuyền cập cảng.
Sau khi thương lái, chủ cơ sở hải sản ngã giá thành công với chủ tàu, những người phụ nữ hành nghề kéo xe chở hải sản thuê nhanh chóng vác những khay hải sản lên chiếc xe chạy bằng sức người giao đến nơi đã chỉ định.
Chồng mất sớm, bà Lê Thị Hiền (58 tuổi, ngụ TP Phan Thiết) ra chợ cá kéo xe chở hàng thuê đã được gần 15 năm. Bà Hiền bắt đầu công việc từ lúc 3 giờ sáng và kết thúc công việc vào khoảng 9 giờ sáng cùng ngày. Mỗi lần kéo xe như vậy, tùy vào khối lượng hải sản và sự “giao kèo” giữa người cho thuê với người được thuê, bà Hiền sẽ được trả công 3.000-4.000 đồng/khay hải sản.
“Tuổi tôi cũng đã lớn nên mỗi sáng chỉ kéo được 5-7 chuyến hàng, thu nhập được hơn 100.000 đồng, đủ mua gạo và thức ăn trong ngày. Hôm nào trở trời, xương khớp đau nhức thì tôi nghỉ, công việc cũng thất thường”, bà Hiền tâm sự.
Bà Hiền hiện đang ở trong căn phòng trọ, giá thuê vài trăm ngàn đồng/tháng ở xóm lao động nghèo gần khu Bia Đài thuộc phường Đức Long (TP Phan Thiết). Bà bộc bạch: “Mỗi ngày, tôi thường thức dậy lúc 1-2 giờ sáng, lót dạ vội chén cơm nguội xong là tới cảng cá ngay. Những ngày cuối năm, lượng hải sản cập bến nhiều, tôi tranh thủ đi kéo xe thuê kiếm thêm tiền lo cho cái tết cổ truyền sắp tới. Tôi dự định sẽ làm việc đến hết ngày 29 tháng Chạp mới nghỉ”.
Đồng nghiệp của bà Hiền là chị Năm Út (40 tuổi, ngụ phường Phú Trinh, TP Phan Thiết) cũng đã có thâm niên khoảng 12 năm đi kéo xe thuê. Chiếc xe kéo 2 bánh tự chế đã trở thành người bạn của chị Năm Út từ thời con gái cho đến nay. Thời gian đầu, chị thường xuyên đau nhức đầu vì không ngửi được mùi tanh của cá, nhưng làm lâu dần rồi quen.
“Lập gia đình và sinh con gái đầu lòng được chừng 3 năm là tôi theo chồng xuống cảng cá đi làm cửu vạn rồi. Tết cũng gần tới, vợ chồng tôi cố gắng để mong có thu nhập, sắm cho con bộ quần áo mới, có nồi bánh tét”, chị Năm Út chia sẻ.
Ở cảng cá Phan Thiết có rất nhiều mảnh đời như bà Hiền, chị Năm Út. Những “bóng hồng” ấy dường như quên đi phận chân yếu tay mềm mà sẵn sàng làm những công việc nặng nhọc vì gia đình. Nơi cảng cá này, những phụ nữ kéo xe được nhiều người gọi là “nữ phu cá”, cái tên như gắn với phận đời, phận người khó khăn, vất vả nhưng đầy mạnh mẽ.
Nắng mỗi lúc một lên cao, bến cá chen chúc, hỗn độn, ngột ngạt và cả những trận cãi vã, tranh giành đã “hạ nhiệt”. Lúc này, những “nữ phu cá” lại ngồi với nhau, cùng chia sẻ những câu chuyện về cuộc sống, câu chuyện, mong muốn một cái tết no đủ, đầm ấm bên gia đình sắp tới.
