Thành lập từ những năm cuối của thập kỷ sáu mươi, gần năm mươi năm qua, trại phong Đá Bạc đã có nhiều thay đổi. Có những người đã đến và đi, nhưng cũng có những người đã gắn bó với khu trại như một căn nhà thứ hai, một quê hương thứ hai của mình.
Nằm dưới chân núi chân chim - nơi mà người ta ví như một Phan-Xi-Păng của riêng Hà Nội, có người đã được tận hưởng cảm xúc của một gia đình hạnh phúc. Nhưng cũng có người đã để lại tuổi thanh xuân lụi tàn trong trại phong Đá Bạc vĩnh viễn.
Lần đầu chúng tôi tìm đến trại phong Đá Bạc khá vất vả trong việc tìm đường. Chúng tôi rẽ vào một con dốc đường đất và đi sâu vào trong. Càng vào sâu, không gian vắng lặng không bóng người khiến người ta càng cảm thấy nơi đây thật tĩnh mịch và ảm đạm. Sau một hồi quanh co trên con đường đất đồi, chúng tôi đã tới. Trại Phong Đá Bạc nằm trên địa bàn xã Minh Phú, huyện Sóc Sơn, Hà Nội (cách trung tâm Hà Nội khoảng 50km), một địa danh mà có thể bị rơi vào lãng quên từ lâu. Nhưng nơi đây vẫn còn gần chục cụ già bị bệnh phong đang sống tách biệt với cộng đồng.
Dừng xe bên cạnh dãy nhà mái bằng cũ nát được xây cũng khoảng một vài thập kỷ nay. Tất cả đều cũ kỹ và xập xệ - cô quạnh và túng thiếu, họ đang rất cần sự giúp đỡ. Thấy có bóng người tới thăm, các cụ vui khôn tả. Chỉ cần nghe câu chào cụ thôi là mắt các cụ lại đỏ hoe, miệng mếu xệch thì có lẽ ai cũng hiểu các cụ thiếu thốn tình thương yêu đến mức nào.
Họ sống trong sự mặc cảm, trong sự tủi thân với đời, với những con người ngoài số phận và với cả căn bệnh phong quái ác khiến ánh nhìn của những cụ tại đây đầy lạnh lẽo, đầy đau xót nhưng vẫn ánh lên nỗi khát khao.
* Một số hình ảnh tại trại phong Đá Bạc: